شادی خودروسازان از فروش ۱۱۰ هزار خودرو

به گزارش نما به نقل از تابناک، داستان آلودگی هوای پایتخت و حواشی آن ۲۰ سالی هست که مرتب تکرار می شود، سال ۷۴ بود که نخستین زنگ خطر جدی درباره آلودگی هوای تهران به صدا درآمد. در آن هنگام نزدیک به صد نفر از کارشناسان و مدرسان محیط زیست، جغرافیا و شهرسازی در پی نشستی در سالن اجتماعات پارک شهر تهران، متنی موسوم به بیانیه «هوای تهران ۷۴» منتشر کردند که در آن برای نخستین بار از آلودگی هوای پایتخت به عنوان یک «بحران ملی» که راه مقابله با آن «عزم ملی» است، نام برده شد.

طبق گزارش بانک جهانی در ایران سالیانه ۴۵۰۰۰ نفر بر اثر آلودگی هوا می‌میرند. در سال ۱۳۸۲، ۸۱۵۲ تهرانی به دلیل آلودگی هوا جان خود را از دست داده‌اند به طوری که فاصله سال‌های ۸۲ تا ۸۵، نه تنها از میزان مرگ بر اثر آلودگی هوا در تهران کاسته نشده، بلکه تنها در آبان ماه سال ۸۵، آلودگی هوای تهران به اندازه نیمی از تمام سال ۸۲ قربانی داشته است. به خاطر استنشاق هوای تهران ۹۹۰۰ نفر در سال ۸۴ به دلیل دو آلاینده NOx و PM۱۰ فوت کردند. آلاینده PM۱۰ به تنهایی در سال ۱۳۸۸ موجب مرگ ۶۲۰۰ نفر شده است. در اثر آلودگی هوا در کشور در سال ۱۳۸۹ حداقل ۴۰۰۰ نفر در اثر این آلودگی جان خود را از دست داده‌اند.

هوای روزهای سرد و زمستانی تهران هم اگر چه به لطف بارندگی ها و وزش بادها کمی از شرایط بحران و ناسالم خارج می شود اما فراموش نکنیم که پدیده وارونگی دما در فصل زمستان خوشی چند لحظه ای بر اثر طراوت، لطافت و تمیزی هوا را از ما می گیرد.

وزارت بهداشت سال‌هاست با تکیه بر داده‌هایی که به آمار کیو (Q) معروف است، براساس شاخص‌های جهانی مرگ‌ومیر ناشی از آلودگی هوای شهرهای بزرگ کشور را ثبت می‌کند.براساس این آمار، سالانه در شهر تهران بیش از ۴هزار و ۴۰۰نفر بر اثر آلودگی هوا می‌میرند؛ در واقع به ازای هر ۲۴ساعت ۱۲نفر در تهران بر اثر آلودگی هوا به کام مرگ می‌روند به‌عبارت دقیق‌تر در هر۲ساعت یک نفر. این آمار رسمی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است که در سال ۹۲ منتشر شده است.

اعلام آمار مرگ و میر بر اثر آلودگی هوا درحالی است که محمد ناظمی اردکانی رئیس سازمان ثبت احوال کشور درباره تأثیر میزان آلودگی در افزایش مرگ‌ومیرها می گوید: آمار دقیقی از میزان مرگ‌ومیرها بر اثر آلودگی‌ هوا وجود ندارد و دلایل مشترکی برای این مرگ اعلام می‌شود.

بیشترین عامل آلاینده هوای شهر تهران نیز از سوی محققان و کارشناسان خودروها اعلام شده‌اند. بیش از ۷۵درصد آلودگی هوا ناشی از تردد خودروهای پایتخت است.در تهران بیش از ۳میلیون خودرو و موتور سیکلت در حرکت است.

براساس مطالعات طرح جامع حمل‌ونقل و ترافیک شهر تهران، هر خودرو به ازای هر کیلومتر ۶۴گرم آلودگی تولید می‌کند. هر سفر شهری در این طرح در حدود ۹کیلومتر تعیین شده است. در واقع هر خودرو به ازای هر سفر شهری بیش از نیم کیلوگرم آلودگی هوا تولید می‌کند. هر موتورسیکلت نیز در شهر تهران به اندازه خودروهای شخصی آلودگی تولید می‌کند. با تکیه بر این مطالعات در تهران بیش از ۱۶میلیون سفر شهری انجام می‌شود و این به‌معنای آن است که در هر روز ۹هزار و ۲۱۶تن آلودگی وارد هوای پایتخت می‌شود.

حال تصور کنید که روزانه این حجم از آلودگی وارد ریه شهروندان تهرانی می‌شود، اگر چه شاید در نظر اول که در محیط بیرون قرار می گیرید متوجه این حجم نشده و گاهی هم به لطف بارش باران از این مقدار کم شود اما روزهایی که هوا سنگین است سایه مرگ و انواع بیماری ها را بر فراز پایتخت حس می کنید تصور وحشتناکی است اما این واقعیت هروز در تهران اتفاق می افتد.

اما این روزها اعطای تسهیلات برای خرید خودرو درحالی در صدر اخبار قرار گرفته است که درست پس از شکل‌گیری کمپین نخریدن خودرو با هدف حمایت از خودروسازان داخلی شکل گرفت و با استقبال عجیب مردم و ثبت‌نام بیش از ۱۱۰ هزار نفر طی ۶ روز رکورد بی‌سابقه‌ای را ثبت‌کرد.

حال اگر نیم کیلوگرم آلودگی هوا را در ۱۱۰ هزار خودروی فروخته شده ضرب کنیم به عدد ۵۵ میلیون گرم یا همان ۵۵ هزار کیلو گرم میرسیم. که این یعنی تولد یک فاجعه زیست محیطی، تولید روزانه ۵۵ هزارکیلوگرم آلودگی هوا که در میان جنجال اخبار فروش خودرو فراموش می شود؛ این روزها رسانه ها مقدار وام خودرو را با وام ازدواج قیاس می کنند، که منکر درستی آن نمی شویم اما اگر قدری هوشمندانه تنها حجم خودروهای ورودی و میزان آلودگی آن را که حتما قرار است نیمی از آن تک سرنشین باشد حساب می کردند به این تصمیم نمی رسیدند.

موضوعی که مهدی چمران رئیس شورای شهر تهران هم به آن اشاره کرده و می گوید: این وام قطعاً می‌تواند برای خودروسازی تحرک ایجاد کند، اما نتیجه آن چه خواهد بود؟ نتیجه این است که اتومبیل‌های بیشتری فروخته می‌شود، آلودگی هوا افزایش می‌یابد و ترافیک بیشتر می‌شود.

چمران اضافه کرد: صحبت ما این است که چرا چنین وام‌هایی برای گسترش حمل و نقل عمومی اعطا نمی‌شود؟ اعطای وام به گسترش وسایل نقلیه عمومی هم تحرک اقتصادی ایجاد می‌کند و هم زمینه‌ساز اشتغال می‌شود.

وی گفت: این مسئله در عین حال باعث می‌شود از نظر بهداشتی، کاهش آلودگی هوا و محیط‌ زیست نیز شرایط تهران بهبود پیدا کند.

اگر آمارهای مرگ و میر تهرانی ها را با آمار مرگ و میر در کلان شهرهایی چون مشهد، اصفهان و ... جمع بزنیم متوجه بروز یک فاجعه زیست محیطی می شویم که با بارندگی فراموش می شود و دیگر عنوان بحران آلودگی هوا ارزشی پیدا نمی کند.

روز گذشته مقام معظم رهبری سیاست های کلی نظام محیط زیست را ابلاغ کردند که ایجاد نظام یکپارچه ملّی محیط زیست، مدیریت هماهنگ و نظام‌مند منابع حیاتی، جرم‌انگاری تخریب محیط زیست، تهیه اطلس زیست‌بوم کشور، تقویت دیپلماسی محیط زیست، گسترش اقتصاد سبز و نهادینه سازی فرهنگ و اخلاق زیست محیطی از جمله محورهای ابلاغیه ایشان است، امید که توصیه های رهبری با تلاش عقلائی و عملی مسئولان به بار بشیند.