سیدحسین قائمی- سی‌و‌چهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر امسال هم از 12 تا 22 بهمن به دبیری محمد حیدری برگزار می‌شود. جشنواره امسال هم بعد از انتخاب حیدری که به‌عنوان دبیر انتخاب شد، به نحوی رسمیت پیدا کرد. انتخاب مسئولین دبیرخانه، انتظامات و مشاورهای مختلف در حوزه‌های مورد نیاز دبیر و دبیرخانه جشنواره همه را می‌توان شروع به حرکت جشنواره در مسیرش دانست. با نزدیک‌شدن به روزهای برگزاری جشنواره، موضوع تماشای فیلم‌ها در سینماها در زمان اکران و موضوع فیلم‌ها را می‌توان از موضوعات با اهمیت در مورد جشنواره دانست.
موضوع با اهمیت قیمت بلیت
مخاطب هر اندازه هم که برای دیدن فیلم‌های جشنواره مشتاق باشد توجه به موضوع قیمت را فراموش نمی‌کند. امسال و طبق اعلام مسئولین برگزاری و منابع اعلام شده جشنواره، قیمت بلیت برای هر سری (بلیت 11 فیلم) 880 هزار ریال بود. همچنین دانشجویان هم با تخفیف با پرداخت 770 هزار ریال، سری 11 تایی بلیت‌های مورد‌نظر خود را تهیه کردند. همچنین قیمت بلیت گیشه در سینماهای یاد‌شده برای هر فیلم 10 هزار تومان تعیین شده است.
در گروه دوم و در پردیس راگا، پردیس کیان و پرشین کرج علاقهمندان با مراجعه به سامانه اینترنتی خرید بلیت فیلم‌های حاضر در جشنواره و پرداخت 660 هزار ریال می‌توانند هر سری از بلیت‌های جشنواره شامل 11 فیلم را تهیه کنند. همچنین دانشجویان نیز با تخفیف و پرداخت هزینه 550 هزار ریال می‌توانند هر سری از بلیت‌های جشنواره را دریافت کنند. قیمت بلیت به ازای هر فیلم در گیشه نیز 80 هزار ریال تعیین شده است. همچنین قیمت بلیت هر سری از فیلم‌های مستند 440 هزار ریال است و دانشجویان می‌توانند با بهره‌مندی از تخفیف و پرداخت 330 هزار ریال برای هر سری، بلیت آثار بخش مسابقه مستند را تهیه کنند. در جشنواره امسال مثل سال‌های گذشته بخش سیمرغ و بخش‌های دیگر مشخص و لیست پذیرفته‌شده‌ها اعلام شدند.
سیمرغی‌ها
با اینکه تا آثار سینمایی جشنواره را ندید نمی‌توان در مورد آنها صحبت کرد؛ ولی وجود اسامی که تولیدکننده هستند می‌توان یکی از ابعاد مثبت یا منفی‌بودن آثار به‌عنوان یک جز کلی دانست. البته در این بخش اصلا قصد اظهارنظر یا نقد در مورد آثار را نداریم و صرفا به معرفی مختصری از آنها می‌پردازیم. فیلم‌های حاضر در بخش سودای سیمرغ 1 شامل: آبنبات چوبی، اژدها وارد می‌شود، امکان مینا، به دنیا آمدن، دختر، زاپاس، عادت نمی‌کنیم، لانتوری، مالاریا، نفس، هفت ماهگی، ابد و یک روز، ایستاده در غبار است.
آبنبات چوبی: این فیلم اثر محمدحسین فرحبخش است. در این فیلم به‌عنوان یک اثر اجتماعی، موضوع اختلاف دیدگاه نسل قدیم و جدید پیرامون مشکلات خانواده و تأثیر جامعه بر جوانان امروزی مطرح می‌شود.
اژدها وارد می‌شود: این فیلم ساخته مانی حقیقی است. نکته جالب این اثر این است که کارگردان این فیلم اجازه افشای موضوع آن را نداده است؛ اما اتفاقات این فیلم متعلق به دهه 40 در ایران است. با این تفاسیر به نظر می‌رسد به تماشای یک فیلم متفاوت معمایی خواهیم نشست.
امکان مینا: فیلمی از کمال تبریزی که موضوع آن خانوادگی است و در این فیلم شک و خیانت موجب فروپاشی روابط عاشقانه یک زوج می‌شود.
به‌دنیاآمدن: کارگردان این فیلم، محسن عبدالوهاب است. این فیلم داستانی اجتماعی و خانوادگی دارد که روابط یک زوج را نشان می‌دهد که پس از سال‌ها زندگی مشترک و در آستانه میانسالی برای ادامه زندگی مشترک دچار مشکلاتی می‌شوند.
دختر: ساخته سیدرضا میرکریمی، یک اثر اجتماعی که در آن یک دختر به دلیل دعوت‌شدن به یک مهمانی و اصرار به قبول دعوت با خانواده‌اش به مشکل بر می‌خورد.
زاپاس: این فیلم ساخته برزو نیک‌نژاد است، یک درام اجتماعی در خصوص حفظ ارزش‌های بنیان خانواده است.
عادت نمی‌کنیم: جدیدترین اثر ابراهیم ابراهیمیان که به ایجاد شک در ارتباط یک زوج و اتفاقات پس از آن می‌پردازد.
مالاریا: اثر پرویز شهبازی، در این فیلم که فرزند بهزاد فراهانی و مجری زن معروف به ایفای نقش در آن می‌پردازند، یک اثر اجتماعی است و البته به گفته کارگردانش هیچ‌کس در این فیلم به مالاریا دچار نیست. بلکه مفهوم این نام در بطن فیلم نهان است.
نفس: فیلمی اجتماعی در بستر دفاع مقدس که روایتگر دهه 50 است و زندگی چهار کودک را به همراه پدر و مادربزرگشان روایت می‌کند، این فیلم اوسط نرگس آبیار کارگردانی شده است.
هفت ماهگی: ساخته هاتف علیمردانی، یک ملودرام اجتماعی و ارتباط میان انسان‌ها و خانواده‌های شهری رار روایت می‌کند.
فیلم‌های حاضر در بخش سودای سیمرغ 2 شامل: آخرین بار کی سحر رو دیدی؟، بادیگارد، بارکد، دلبری، خشم و هیاهو، رسوایی2، سیانور، کفش هایم کو؟، نقطه کور، نیمه شب اتفاق افتاد، وارونگیاست.
دلبری: ساخته جلال اشکذری، یک اثر اجتماعی با محوریت شخصیت زنی به نام طوبی است.
رسوایی2: ساخته مسعود ده‌نمکی که گفته می‌شود، سری دوم رسوایی است و 10 سال بعد از اتفاقات رسوایی را به تصویر می‌کشد و اتفاقاتی باز هم شخصیت روحانی فیلم را دچار مشکلاتی می‌کند.
کفش‌هایم کو؟: اثر کیومرث پوراحمد، یک ملودرام خانوادگی و البته اجتماعی است که به پیامدهای مهاجرت و تبعات بیماری آلزایمر می‌پردازد.
نقطه کور: این فیلم ساخته مهدی گلستانه است. این فیلم داستان اجتماعی و خانوادگی با محوریت نقش مرد خانواده و اتفاقاتی که برای او می‌افتد.
خماری: اولین فیلم بلند سینمایی داریوش غذبانی است که در قالب ملودرام اجتماعی ساخته شده و به معضل اعتیاد در جامعه می‌پردازد.
بادیگارد: ساخته ابراهیم حاتمی‌کیا، با تم سیاسی به زندگی یک محافظ شخصی می‌پردازد که از یک شخصیت مهم محافظت می‌کند.
ایستاده در غبار: اثری است که در آن برای اولین بار در سینمای ایران به شخصیت جاوید‌الاثر احمد متوسلیان پرداخته می‌شود. این فیلم توسط محمدحسین مهدویان ساخته شده است.
بخش‌های غیر سیمرغی
در بخش نگاه نو فیلم‌هایی چون، ابد و یک روز (شرکت در سودای سیمرغ)، برادرم خسرو، جشن تولد، خماری، لاک قرمز، من (شرکت در سودای سیمرغ)، ایستاده در غبار (شرکت در سودای سیمرغ)، پل خواب، خانه‌ای در خیابان چهل و یکم، گیتا، متولد 65 حضور دارند.
مسابقه هنر و تجربه: اینجا کسی نمی‌میرد، تمرینی برای اجرا، سگ و دیوانه عاشق، قیچی، ممیرو، یک شهروند معمولی، برداشت دوم از قضیه اول، چهارشنبه، سینما نیمکت، گاهی، نیمرخ‌ها.
مستند: A 157، آزادی، اهالی خیابان یکطرفه، خوان بی خان، خاطرات خانه متروک، رویاهای دم صبح، زمناکو، فصل هرس، کارنامه بنیاد کندی، مجتبی، همراه با فرات.
رویکرد آثار
با مروری بر موضوعات فیلم‌های پذیرفته‌شده به جشنواره و خلاصه این آثار می‌توان به یک دسته‌بندی کلی رسید. برای نمونه اکثر فیلم‌های بخش سودای سیمرغ به موضوعات اجتماعی و خانوادگی پرداخته‌اند. توجه به موضوعاتی که مربوط به ارتباطات خانوادگی و مشکلات و معضلاتی که خانواده‌ها در جامعه با آنها دست به گریبان هستند، از دغدغه‌های عمده فیلمسازان در این دوره از جشنواره بوده است. در میان این فیلم‌ها آثاری هستند که تلخی و دردآوربودن این معضلات را به مخاطبان خود می‌چشانند و برخی دیگر به نوع دیگر و به طور غیرمستقیم به این مشکلات اجتماعی می‌پردازند.
البته در این بین فیلم‌های با موضوعات دیگر هم وجود دارد که از این بین می‌توان به «آخرین بار کی سحر را دیدی؟» جدیدترین اثر فرزاد مؤتمن اشاره کرد که پس از ساخت «خداحافظی طولانی»، یک فیلم پلیسی با پس زمینه اجتماعی است. فضای این فیلم به گفته کارگردان آن متفاوت از آثار قبلی است و ریتم تندی دارد. «سیانور» ساخته بهروز شعیبی یکی دیگر از این دست آثار متفاوت است، فیلم عاشقانه پلیسی با فضای سیاسی است که به یک رابطه عاشقانه در دهه 50 می‌پردازد. یا نمونه دیگر از آثار با موضوع متفاوت، فیلم بارکد است. بارکد چهارمین اثر مصطفی کیایی تنها فیلم طنز سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر است که با بیان طنز یکی از معضلات اقتصادی کشور را به تصویر می‌کشد. کیایی که پس از ساخت فیلم «عصر یخبندان» قصد ساخت فیلم اجتماعی دیگری را داشته است، به‌دلیل ایجاد فضای جدید در میان انبوه مشکلات روزمره مخاطبانش، دست به ساخت یک فیلم طنز زده است. گفتنی است در این میان برخی فیلم‌ها هم مثل «سگ و دیوانه عاشق» به کارگردانی علی محمد قاسمی، «سینما نیمکت» محمد رحمانیان و «اینجا کسی نمی‌میرد» به کارگردانی حسین کندری درگروه هنر و تجربه در ژانر به‌خصوصی که در دسته‌بندی قرار بگیرد، ساخته نشده‌اند؛ اما هر سه فیلم سبکی نو دارند.
گزارشی از اقدامات انجام‌شده و معرفی آثار جشنواره سی و چهارم
حركت قطار جشنواره سی و چهارم فیلم فجر
توجه به موضوعاتی كه مربوط به ارتباطات خانوادگی و مشكلات و معضلاتی كه خانواده‌ها در جامعه با آنها دست به گریبان هستند، از دغدغه‌های عمده فیلمسازان در این دوره از جشنواره بوده است.
۱۳۹۴/۱۱/۵
