مراحل توسعه موشك‌های مقاومت فلسطین

به گزارش نما به نقل از تسنیم، در پژوهش مفصلی که مرکز اطلاعات در زمینه جاسوسی و تروریسم از طریق سرتیپ مائیر عمیت در مرکز فرهنگ اطلاعات پیرامون پرتاب موشک ها و راکت ها از نوار غزه به سمت اسرائیل از سوی گروه های فلسطینی طی سال های 2001 تا 2007 به نگارش در آورده، آمده است که این موشک ها به سادگی راه اندازی می شود و همچنین اجرای عملیات توسط آنها آسان است. این گزارش تأکید دارد که حماس و سایر گروه های فلسطینی موفق شدند زیرساخت های تکنولوژیک را در نوار غزه برای تولید مقادیر فراوانی از موشک ها بنیان گذاری کند.

نکته اشتراک بین این موشک ها این است که در کارگاه هایی بسیار ساده تولید می شوند. با وجود اینکه این گزارش ادعا دارد در این باره مبادی رسمی برای دستیابی گروه های مقاومت فلسطین و مواد منفجره ایجاد شده، اما بیشتر این موشک ها با تکیه بر سموم کشاورزی تولید شدند. بر اساس این گزارش اشخاصی که در خارج از نوار غزه آموزش دیده اند یا دستورات تولید آن را از طریق شبکه اینترنت دریافت کردند، بر تولید این مواد نظارت دارند.

گزارش آکادمی سیاست خاور نزدیک واشنگتن در این رابطه تصریح دارد که برخی از مواد به کار گرفته شده در این موشک ها از داخل سرزمین های اشغالی به دست آمده یا از طریق تونل ها از مصر وارد غزه شده است. این گزارش تأکید دارد که سوخت استفاده شده در عملیات پرتاب این موشک ها از نیترات پتاسیم و شکر تولید می شود.

گروه های مقاومت از روند تسلط جنبش حماس بر نوار غزه که در نیمه ژوئن 2007 اتفاق افتاد، استفاده کردند. به این ترتیب دوره همکاری های امنیتی در نوار غزه بین تشکیلات خودگردان و اسرائیل سپری شد و روند ورود و ساخت و انبار کردن موشک ها و آزمایش آنها به دور از رصد اشغالگران اسرائیلی ادامه پیدا کرد. این موضوع تأثیر عمده ای بر تمرکز گروه های فلسطینی در پرتاب موشک ها بر ضد اسرائیل داشت که دقت و برد آنها در این دوره زمانی بهبود پیدا کرده بود.

دولت غزه به رهبری حماس همچنین دستاورد بزرگی در کشف و انهدام تعداد زیادی از مزدوران صهیونیستی و جلوگیری از فعالیت های آنها محقق کرد، این موضوع تأثیر گسترده ای در پایداری مقاومت در تجاوزهای رژیم صهیونیستی به نوار غزه ایفا کرد و ارتش اسرائیل چشم های تیزبین خود که تحولات داخل نوار غزه را دنبال می کردند ، از دست داد. به این ترتیب اسرائیل وارد درگیری هایی می شد که توانمندی های مقاومت و روش پرتاب موشک ها و مکان های آنها را نمی شناخت. به این ترتیب خسارت ها و تلفات زیادی در این جنگ ها به آن وارد آمد و توان بازدارندگی آن آسیب جدی دید.

"ایهاب الغصین" سخنگوی وزارت داخلی وابسته به حکومت غزه با اشاره به بازداشت تعداد زیادی از جاسوسان اسرائیل که نقش عمده ای در تجاوز این رژیم به نوار غزه در سال 2008 و 2009 داشتند ، تأکید کرد که دولت غزه تعدادی از این جاسوسان را که تعامل آنها با رژیم صهیونیستی با دلایل متقن ثابت شده بود، اعدام کرد. این موضوع تاثیرگذاری جاسوسان اسرائیلی در نوار غزه را کاهش داده است.

در تحقیقی که رانی دانیل کارشناس نظامی شبکه 10 تلویزیون رژیم صهیونیستی در سال 2008 انجام داد، مشخص شد که بیشتر مواد اولیه ای که در تولید موشک های گردان های عزالدین قسام به کار می رود، به صورت قانونی از سرزمین های اشغالی خریداری می شود. این گزارش تأکید دارد که کلاهک انفجاری موشک القسام شامل مواد منفجره ای است که از سموم زراعی و به صورت خاص از نیترات تولید می شود که از طریق واسطه هایی از فلسطینی های 48 یا به صورت مستقیم از داخل اسرائیل تامین می شود. این گزارش توضیح می دهد که مواد منفجره که برای پر کردن 4 تا 5 موشک القسام نیاز هست را می توان از یک کیسه آفت کش شیمیایی به دست آورد.

گزارش مرکز اطلاعات در زمینه جاسوسی و تروریسم از بهبود عملکرد صنایع موشکی حماس تا آستانه نزدیک شدن به موشک های رسمی حکایت دارد. این گزارش می افزاید که ساچمه های آهنی کوچکی اخیراً وارد این موشک ها می کنند تا تعداد تلفات انسانی آنها افزایش پیدا می کند. البته برخی منابع وجود این ساچمه ها را رد و تأکید دارند که خسارت های انسانی و ساختمانی که بر اثر سقوط این موشک ها ایجاد می شود ، در نتیجه تکه تکه شدن کلاهکی انفجاری موشک است. حماس تلاش گسترده ای برای توسعه تکنولوژی موشک های خود انجام داده و برد آن ها را تا بالاترین سطح توان خود افزایش داده است. همچنین تلاش کرده این موشک ها قدرت انبار مواد منفجره را تا زمان های طولانی داشته باشند تا در صورت لزوم از آنها استفاده کنند. حماس به این میزان نیز بسنده نکرده و موشک هایی را که در کارخانه های رسمی نظیر ایران و سوریه تولید شده، از طریق تونل های موجود در صحرای سینای مصر وارد کرده است.

جنبش جهاد اسلامی نیز در این راستا اقدام به توسعه موشک های بومی خود نمود ، موشک هایی که می توانست زیرساخت های حیاتی اسرائیل را هدف قرار دهد. یک مسئول در گردان های قدس شاخه نظامی جنبش جهاد اسلامی تأکید کرد که نسل ششم موشک ها احتمالاً به زودی تولید و به بهره برداری می رسد، این موشک ها قادر خواهند بود زیرساخت های حیاتی در داخل شهرهای اسرائیل را هدف قرار دهند. وی توضیح داد که جنبش جهاد اسلامی این موشک ها را با استفاده از سامانه های موشک های روسی گراد بی ام 21 از مدل ابتدایی آن پیشرفته تر کرده و آنها قادر به حمل مقادیر بیشتری از مواد منفجره هستند. در مارس 2008 روزنامه صهیونیستی یدیعوت آحارانوت اعلام کرد که جنبش جهاد اسلامی موشک هایی را تولید کردند که برد آن ها به 20 کیلومتر می رسد و مشابه موشک های گراد است.

روزنامه صهیونیستی هاآرتص در مورد نحوه رفتار گروه های مقاومت فلسطین در پرتاب این موشک ها به نقل از منابع نظامی اسرائیل می نویسد که حماس روش حزب الله لبنان را در پرتاب این موشک ها به کار می گیرد و سکوهایی در زیر زمین برای پرتاب آنها احداث کرده تا از نظارت و رصد هواپیماهای شناسایی دشمن در امان مانده و کادر فنی آن ها نیز تحت تعقیب قرار نگیرند.

تا قبل از پایان سال 2008 میلادی مقاومت فلسطین موفق شده بود موشک های 107 میلی متری را به نوار غزه وارد کند که برد آنها به 12 کیلومتر می رسید. گردان های القسام اولین گروهی بود که از این موشک ها در هدف قرار دادن نیروهای اسرائیلی در جنوب نوار غزه استفاده کرد. به این ترتیب تأثیرگذاری و دقت موشک ها در این سال افزایش پیدا کرد ، به گونه ای که در حملات موشکی نوار غزه به سمت سرزمین های اشکالی هفت صهیونیست و یک کارگر خارجی کشته شدند.

گروه های مقاومت فلسطین در غزه به توسعه توانمندی موشکی خود از طریق افزایش برد موشک ها و بالا بردن مقادیر مواد منفجره استفاده شده در کلاهک جنگی آنها اقدام کردند. آنها همچنین از نمونه های جدیدی استفاده می کردند که در قدرت تخریب و برد خود متفاوت بود، به گونه ای که برد برخی از این موشک ها که در تجاوز رژیم صهیونیستی به غزه در سال 2008 استفاده شد به 40 کیلومتر از مرزهای غزه رسید. به این ترتیب شهرها و شهرک های صهیونیست نشین مانند بئر السبع در 40 کیلومتری مرز شرقی غزه، اسدود در 30 کیلومتری شمال غزه ، سدیروت در 10 کیلومتری شمال غزه ، المجدل در 22 کیلومتری شمال غزه ، النقب غربی و شهرک های صهیونیست نشین دیگر هدف موشک های مقاومت قرار گرفت.

با گذشت زمان عملیات قاچاق سلاح به نوار غزه نیز افزایش پیدا کرده و انواع جدیدی از موشک های پیشرفته وارد این منطقه شد. این موضوع در تجربه‌ای که گروه های مقاومت از طریق آزمون و خطا با استفاده از روش های مختلف اندوخته بودند ، تأثیر بسزایی داشت. در این راستا یوسی بایدس رئیس یگان مطالعات در سرویس جاسوسی نظامی رژیم صهیونیستی تأکید کرد که کیفیت و ماهیت سلاح های قاچاق شده به نوار غزه که به دست جنبش حماس رسید، بهبود پیدا کرده است، این در حالی است که مقدار سلاح های قاچاق شده در حد و اندازه های قبلی باقی مانده است. به این ترتیب مقاومت در طول این مدت موفق شد خود را با سلاح های دقیق تر و پیشرفته تری مجهز کند و تمرکز خود را برای دستیابی به موشک هایی به کار ببرد که قادر است تا منطقه غوش دان واقع در تل آویو نیز برسد.

در مورد روند توسعه موشک های بومی گروه های مقاومت، این گروه ها تلاش خود را برای آزمایش موشک های مختلف به ویژه موشک های دوربرد افزایش دادند، آنها از حریم دریایی که در مقابل نوار غزه قرار داشت ، در این راستا استفاده کردند. در برخی نقاط نیز شهرک های صهیونیست نشین داخل اراضی اشغالی فلسطین 48 به این منظور مورد استفاده قرار می گرفت.

روزنامه صهیونیستی معاریو در گزارشی در سال 2009 به نقل از یک مسئول امنیتی عالی رتبه اسرائیلی نوشت که جنبش حماس آزمایش موفق برای شلیک موشک های پیشرفته دوربرد انجام داد که این آزمایش به سمت دریای غزه در اول آگوست 2009 صورت گرفته است.

در همین سال "عاموس یادلین" رئیس وقت سازمان جاسوسی نظامی رژیم صهیونیستی اعلام کرد که جنبش حماس آزمایش های موفقیت آمیزی برای موشک های با برد 60 کیلومتر انجام داده که به شهر تل آویو می رسد. ابو عبیده سخنگوی گردان های القسام در واکنش به این ادعا گفت که این خبر از منابع اطلاعاتی نظامی اسرائیل منتشر شده ، ولی ما در اختیار گرفتن هر نوع سلاحی را تنها در زمان استفاده از آن اعلام می کنیم.

روزنامه صهیونیستی معاریو در این رابطه در نوامبر 2009 اعلام کرد که حماس یک موشک دوربرد را با موفقیت آزمایش کرده است. این روزنامه به نقل از منابع نظامی اسرائیلی اعلام کرد که این موشک حدود 75 کیلومتر برد داشته که به این ترتیب بیش از سه میلیون اسرائیلی را در معرض خطر قرار می دهد.

انقلاب های مردمی صورت گرفته در برخی کشورهای عربی به ویژه تحولات مصر بیشترین تأثیر را در اوضاع نوار غزه داشت. این موضوع به ویژه در دوره حاکمیت محمد مرسی از 30/6/2012 تا 3/7/2013 قابل ملاحظه است. همچنین انقلاب لیبی نیز نقش عمده ای در انتقال برخی تجهیزات نظامی نظیر موشک های ضد تانک و برخی موشک های زمین به هوا به غزه داشت.

سرویس امنیت عمومی رژیم صهیونیستی (شاباک ) در گزارشی نسبت به وضعیت جدید منطقه ای هشدار داد و از تأثیر این روند بر قدرت بازدارندگی ارتش اسرائیل ابراز نگرانی کرد. این سرویس جاسوسی در گزارشی که در نیمه سال 2011 میلادی منتشر کرد، اعلام کرد که مقادیر زیادی از سلاح های پیشرفته از زمان تغییر نظام مصر در پی انقلاب 25 ژانویه 2011 وارد نوار غزه شده است و اوضاع منطقه سینا به سمت هرج ومرج فراگیر پیش می رود.

این گزارش مدعی شد که سلاح هایی که در آوریل سال 2011 وارد نوار غزه شده شامل صدها موشک ساخته شده براساس استانداردهای بالای تسلیحاتی ارتش های جهان بود که بیشتر آنها موشک های میان برد با متوسط برد 20 تا 40 کیلومتر هستند. براساس این گزارش در مدت مذکور حدود 1000 گلوله توپ خانه ، ده ها موشک ضدتانک و مقادیر زیادی سلاح های سبک و چندین تن مواد منفجره یا موادی که در تولید مواد منفجره به کار می آیند ، به نوار غزه قاچاق شده است. این گزارش مدعی است که تسلیحات مورد اشاره برای جنبش حماس و جهاد اسلامی فرستاده شده است.

با وجود تخریب بیشتر تونل ها و تشدید محاصره نوار غزه توسعه موشک های مقاومت فلسطین در سال های 2013 و 2014 در ابعاد بزرگ و حجیم کلاهکی و انفجاری موشک ها ادامه پیدا کرد. همچنین عملیات شلیک موشک ها نیز حرفه ای تر شده و موشک ها با دقت بیشتر به اهداف مورد نظر هدایت می شد. در این راستا روزنامه صهیونیستی یدیعوت آحارونوت در مقاله ای در آغاز سال 2013 گزارشی به کلی سری از ارزیابی های ارتش اسرائیل نسبت به توان نظامی حماس در نوار غزه منتشر کرد.

در این گزارش آمده بود که حماس اقدام به آماده سازی جهت ایجاد صنایع نظامی بسیار پیشرفته کرده که مبتنی بر استفاده از هزاران مهندس فلسطینی و افرادی است که مدرک دکترای خود را در فیزیک و شیمی دریافت کرده اند. البته در اینجا توجه به این نکته لازم است که رژیم صهیونیستی همواره در مورد اعداد مربوط به موشک های مقاومت یا تعداد متخصصان صنایع موشکی آنها بزرگ نمایی می کند تا جنایت های خود بر ضد ملت فلسطین و نوار غزه را توجیه نماید. این گزارش همچنین مدعی شد که جنبش حماس تا حد زیادی به امکانات تولید موشک های ضد تانک و سامانه های پیشرفته موشکی نزدیک شده است که می تواند در صورت استفاده هزاران نفر را در اسرائیل به کام مرگ ببرد.

در جنگ سال 2014 نیروهای مقاومت برای ایستادگی در برابر تجاوز رژیم صهیونیستی به نوار غزه از موشک های با قدرت تخریب بیشتر و برد بالاتر استفاده کردند. جنبش حماس اعلام کرد که از موشک های جدیدی مانند موشک اس 55 استفاده کرده که برد آن55 کیلومتر است. همچنین موشک جی 80 با برد 80 کیلومتر در این جنگ استفاده شد. حرف جیم از ابتدای نام احمد الجعبری گرفته شده که معاون فرمانده گردان های القسام بود و اسرائیل در نوامبر 2012 وی را ترور کرد. همچنین در این جنگ از موشک دیگری با عنوان آر 160 رونمایی شد. این موشک 160 کیلومتر برد داشت و حرف آر نیز از ابتدای نام عبدالعزیز الرنتیسی یکی از فرماندهان حماس برداشته شده بود.

در تاریخ 8/7/2015 ابو عبیده سخنگوی گردان های القسام در مراسم سالروز تجاوز رژیم صهیونیستی به نوار غزه در سال 2014 از بهره برداری از دو موشک جدید در این گردان ها پرده برداشت. وی توضیح داد که این دو موشک ویژگی های پیشرفته ای دارند و میزان تأثیرگذاری و عملکرد این موشک ها در طول زمان مشخص خواهد شد.

گردان های قدس نیز از موشک های بومی براق 70 و براق 100با بردهای 70 و 100 کیلومتر و موشک مالوتکا استفاده می کردند. در اوج تجاوز رژیم اسرائیل به نوار غزه در سال 2014 ، گردان های مقاومت از جمله حماس توانمندی پیشرفته موشکی خود در ابعاد کمی و کیفی را نشان داد و دشمن صهیونیستی و تصمیم سازان اسرائیلی و برخی رژیم های عربی و منطقه ای را غافلگیر کرد. به ویژه بعد از این که برخی گمان می کردند تغییرات عرصه عربی و منطقه ای و تشدید محاصره نوار غزه ممکن است تأثیرات منفی در گروه های مقاومت ایجاد کرده و شکست آنها را در این دوره از تجاوز رژیم صهیونیستی حتمی می دانستند.

ابو عبیده در سخنرانی خود در 14 دسامبر سال 2014 به مناسبت بیست و هفتمین سالروز تشکیل حماس اعلام کرد که تعدادی از موشک هایی که این گردان ها در تجاوز رژیم صهیونیستی به غزه در سال 2014 استفاده کردند را از ایران دریافت کرده بودند. وی همچنین اعلام کرد که ایران از هیچ کمک مالی و تسلیحاتی و کمک های دیگر به گروه های مقاومت دریغ نکرده و مقاومت را با موشک هایی تجهیز کرده که استحکامات رژیم صهیونیستی را تخریب کرده است . وی اعلام کرد که ایران موشک های پیشرفته ضد تانک به حماس داده که به اذن الهی اسطوره تانک مرکاوا را ویران کرد. این سخنرانی در پی سفر هیئتی از حماس به ریاست محمد نصر به تهران بود که در 8 دسامبر 2014 انجام شد. این هیئت با مقامات ارشد ایرانی دیدار کرد و وعده داد که به زودی سفر خالد مشعل رئیس دفتر سیاسی حماس به تهران انجام خواهد شد.

گردان‌های القسام شاخه نظامی جنبش حماس روند توسعه سامانه‌های موشکی خود را اندکی پس از اعلام آتش بس در پی تجاوز سال 2014 به نوار غزه از سر گرفتند. گزارش های اسرائیل عنوان کردند که حماس آزمایش های متعددی را در انواع مختلف سلاح ها انجام داده است. ایلی سوهولیتسکی فرمانده ناوگان 916 نیروی دریایی رژیم صهیونیستی اعلام کرد که جنبش حماس آزمایش های موشکی را انجام داده است. وی افزود که این جنبش در راستای توسعه ناوگان موشکی خود موشک های را به سمت دریای مدیترانه شرقی شلیک کرده است.

وی افزود که مهندسان جنبش حماس از این آزمایش ها برای بررسی نمونه های جدیدی از موشک ها استفاده می کنند. این بخشی از صنایع بومی تسلیحاتی نوار غزه است. این مقام صهیونیستی افزود: ما شکی نداریم که جنبش حماس بعد از پایان جنگ بر روی ساختن تعداد بیشتری از تسلیحات متمرکز می شود، ما تمامی عملیات های پرتاب موشک را مراقبت می کنیم و ملاحظات خود در مورد کیفیت موشک ها و برد آنها را جمع آوری می نماییم.

در اتفاقی جالب که نشان دهنده احیای مجدد سطح آمادگی گردان های القسام و جبران کاهش انبارهایی موشکی در خلال تجاوز رژیم صهیونیستی است، سایت 0404 عبری زبان نزدیک به ارتش اسرائیل اعلام کرد که این گردان ها در تاریخ 26 ژانویه 2015 بزرگ ترین ناوگان از موشک های آزمایشی خود را از جنوب غزه به سمت دریا شلیک کرده است. این سایت خبری می افزاید که بخشی از این موشک ها ، دور برد بودند.

همچنین پایگاه اینترنتی شبکه ده تلویزیون رژیم صهیونیستی و سایت اینترنتی واللا نیز در گزارش هایی تأکید کردند که تعداد موشک هایی که به این ترتیب شلیک شدند، حدود 10 موشک بوده است. این در حالی است که شبکه دو تلویزیون اسرائیل اعلام کرده که از پایان تجاوز اسرائیل به نوار غزه در سال 2014 حدود 70 موشک به صورت آزمایشی از سمت نوار غزه به سمت دریا شلیک شده است تا آزمایش های لازم برای بهبود برد آن ها انجام شود. برخی از منابع اسرائیلی تعداد این موشک های آزمایشی را 100 فروند اعلام می کنند.

بعد از اینکه در تجاوز سال 2014 سامانه ضد موشکی گنبد آهنین ناتوانی خود را در رویارویی با موشک ها و خمپاره های کوتاه برد پرتاب شده از نوار غزه به سمت شهرک های صهیونیستی اطراف غزه، نشان داد، نیروهای مقاومت و به ویژه گردانهای القسام تغییراتی را در توانمندی های این سلاح ها ایجاد کرده و سطح تولید آن را جهت آماده سازی برای جنگ آینده با اشغالگران افزایش دادند.

این چیزی است که یکی از افسران ارشد ارتش اسرائیل در روزنامه صهیونیستی معاریو به آن اذعان کرده و تأکید دارد که پیگیری آزمایش های نظامی انجام شده از سوی القسام نشان می دهد که آنها تولید موشک های کوتاه برد برای مهار سامانه گنبد آهنین را آغاز کرده اند. این اقدام نشان می دهد که حماس خود را برای جنگ آینده آماده می کند، جنگی که از طریق آن می خواهد بیشترین خسارت های ممکن را در شهرک های اطراف نوار غزه به صهیونیست ها وارد کند. البته این منابع تأکید کردند که احتمالاً تولید مقادیر زیادی از موشک‌های کوتاه برد با مشکل بودن قاچاق سلاح و مواد منفجره و قاچاق آن‌ها به نوار غزه به علت تخریب تونل‌های صحرای سینا بی ارتباط نیست.