کار شوراهای اسلامی شهر و روستا از ۹ اردیبهشت سال ۱۳۷۸ و همزمان با پیام امام خمینی در خصوص شوراها و با صدور پیام ویژه‌ای از سوی رهبر معظم انقلاب آغاز گردید. در مورد روندی که برای انتخابات شورای شهر در این سال ها طی شده با دکتر لاله افتخاری نماینده مجلس و عضو شورای مرکزی حزب مؤتلفه اسلامی به گفتگو پرداخته ایم.
***
به نظر می رسد شرایطی که برای کاندیداتوری شورای شهر تعریف شده است شرایط مناسبی نیست. یک سری شرایط عمومی مثل تابعیت و سن وجود دارد و برای شهرهای کم جمعیت مدرک کاردانی و پر جمعیت کارشناسی در نظر گرفته اند. فکر می کنید آیا باید این شرایط عوض شود؟
البته تحصیل تأثیر گذار است ولی بیشتر از تحصیلات باید نسبت به تعهد و سلامت افراد دقت شود. بررسی صلاحیت ها را به بعضی از نمایندگان واگذار کردند که به نظر من کار دستی نیست. چون نماینده به اندازه ی کافی مشغولیات دارد و شاید ابزار شناخت را به آن صورت در دست نداشته باشد. به نظر بنده اگر در بحث شوراها می خواهند موفق تر عمل شود باید به همان شورای نگهبان واگذار شود و یک سری اصلاحاتی در قانون صورت گیرد.
پیشنهاد مشخص شما د رمورد تغییرشرایط کاندیداتوری چیست؟
باید اصلاح قانون صورت گیرد و شرایط به نحوی اصلاح شود. یکی صلاحیت های علمی است که باید به دقت انجام شود و دیگری این که نباید نمایندگان مرجع تایید صلاحیت فرد مثل سلامت نفس، باشند. ما می بینیم که مشکلاتی از این قبیل پیش می آید چون نمایندگان نمی توانند و اصلاً شغل نمایندگی شغلی نیست که اجازه دهد افراد در کنارش کارهای دیگری هم انجام دهند و به همین دلیل است که یا مجبور هستند که از وظیفه ی نمایندگی خود بکاهند یا مشکلات دیگری در این زمینه ها پیش می آید. معمولاً اگر در این شورای شهرها افراد آن سلامت لازم را نداشته باشند، چه در انتخاب شهرداران، چه در دادن مجوزهای مختلف و چه در دیگر مسائلی که وجود دارد، مشکلات زیادی پیش می آید.
چند سال است شاهد هستیم که در انتخابات شورای شهر ورزشکاران و افراد معروف رأی می آورند و وارد شورای شهر می شوند، این را چطور ارزیابی می کنید؟
مردم مخصوصاً در کلان شهرها به دنبال افراد شناخته شده و چهره می گردند چون نمی توانند آن شناخت لازم را داشته باشند. ولی اگر آن ها هم آن شرایطی که عرض کردم داشته باشند و به خوبی به تخصص خود عمل کنند و تخصص های مختلف در شورای شهر وجود داشته باشد، در جهت بهبود وضعیت کاری می تواند تأثیر گذار باشد. ولی اگر بخواهند صرف سرشناس بودن بیایند و نتوانند که خدمات انجام دهند، فرق نمی کند که در چه لباسی باشند. باید بدانیم این که شورای شهر نیازی به ورزشکار دارد برای این که همه باید ورزشکار باشند و نیاز به هنرمند دارد برای این که همه هنرمند باشند، این نمی تواند مشکلش را حل کند چون خیلی از مسائل که در شهر اتفاق می افتد، باید نسبت به آن اشراف داشته باشد و تخصص های مختلف می خواهد.
در حال‌حاضر شاهد این هستیم که خیلی از ورزشکارانی که در شورای شهر هستند حتی از تخصص ورزشی خود هم خیلی استفاده نمی کنند.
هرکس هر تخصصی دارد باید از آن تخصص استفاده کند.
آیا با اهداف دیگری وارد شورای شهر می شوند؟
نمی دانم. من نمی توانم تهمت بزنم ولی بالاخره بعضاً گاهی اوقات گروه های سیاسی برای رسیدن به اهداف خود ممکن است که از بعضی از افراد از جمله هنرمندان، ورزشکاران یا بانوان استفاده ابزاری کنند. ولی گاهی هم افرادی که از این ها معرفی شده اند واقعاً هم دنبال همان تخصصشان و دنبال انجام وظیفه هستند. گروه ها مختلف هستند و نمی شود که این جا همه را یک جور ارزیابی کرد و یک جور به آن ها نمره داد.
شاید فرهنگ رأی دادن مردم باید تغییر پیدا نماید. آیا روی این می شود کار کرد؟
مردم به عملکرد ها و نیازمندی های خود نمره می دهند. ما در بحث انتخابات مجلس شورای اسلامی در بعضی از شهرها دیدیم که متأسفانه به فرمایش شما شاید نیاز بود که آن فرهنگ رأی دادن اصلاح شود. چون بعضاً افرادی آمدند که از هیچ تخصصی برخوردار نیستند و تجربیاتی هم ندارند. قطعاً هزینه ی بیشتری می برد تا بتوانند تجربه کسب کنند. به نظر من باید یک مقدار روی این مسائل کار شود و باید احزاب و گروه ها و میدان داران جامعه نقش خود را در این زمینه ها به خوبی ایفا کنند.
ما یک تجربه انتخابات شورای شهر داشتیم که با انتخابات ریاست جمهوری همزمان بود و در انتخابات آینده همین اتفاق خواهد افتاد. آیا فکر می کنید این همزمانی مثبت است؟
از یک جهت می تواند مثبت باشد و آن هم کاهش هزینه ها است و این که هر سال نظام درگیر انتخابات نباشد. از این جهت ها می تواند ارزشمند باشد. افزایش مشارکت هم دارد و خود این ها کمک می کند. بالاخره در شهرها نامزدها اقوام و آشنایانی دارند که حالا چه شورای شهر باشد چه روستا همه کمک می کند به این که مشارکت بالاتری داشته باشند و هزینه ها هم کاهش داشته باشد. نکته ی منفی این است که گاهی در این همزمانی انتخابات ها می بینیم که یک مورد پر رنگ تر می شود و شاید در آن رقابت شدید، ترافیک تبلیغات و ... بخشی از این انتخابات ها یا یکی از انتخابات ها تحت الشعاع دیگری قرار می گیرد و ضریب دقت مردم و احزاب سیاسی برای رأی دادن پایین بیاید که در نتیجه مشکلات خودش را هم دارد.
بعضی هم تحلیلشان این است که شورای شهر با ریاست جمهوری هم راستا می شود و این را منفی ارزیابی می کنند، تحلیل شما چیست؟
نمی توانیم بگوییم حتماً اینطور می شود. چون در بعضی از جاها دولت ها ممکن است با شورای شهر هم سو شوند و قیافه ها یکی شود و در بعضی جاها چون قومی و قبیله ای است تفاوت می کند. قطعاً رییس جمهور از آن قوم و قبیله نمی تواند باشد چون 2 یا 3 نفر به عنوان شاخص برای ریاست جمهوری می آیند ولی شوراها در هر جا تفاوت خواهد کرد. به همین دلیل برای این قسمت شاید نتوانیم این مطلب را بگوییم ولی در بحث همزمانی مجلس خبرگان و مجلس شورای اسلامی این موضوع می تواند بیشتر نمود داشته باشد.
