با این 9 روش، كودكان عاشق ماه رمضان می‌شوند

به گزارش نما به نقل از "باحجاب"، روزه عبادتی است که کودکان ما سالی یک ماه با آن مواجه می ­شوند. فضای معنوی ماه مبارک رمضان، آن ­قدر محسوس است که حتّی کودکانمان هم قادر به درک آن هستند. اما علی ­رغم زیبایی ماه مبارک رمضان، برخی از کودکان ما، خاطره­ ی چندان خوشی از این ماه ندارند. حتی بعضی از بزرگترها هم وقتی به خاطرات دوران کودکی خود مراجعه می­ کنند، تصدیق می ­نمایند که در ایام ماه مبارک رمضان، روزهای سختی را پشت سر می­گذاشتند.

در ماه رمضان همه­ ی اعضای بالغ خانواده مشغول عبادت خود می­ شوند و تا حدّ زیادی از کودکان خود غافل می ­شوند. کودکان ما که تا روز قبل، پدر و مادر را پای سفره­ ی صبحانه و ناهار می ­دیدند، به یک­ باره خود را تنها می­ بیند و متوجه می ­شود که باید به تنهایی غذا بخورند. این موضوع امری است که برای آن ها ناپسند است. همچنین والدین روزه ­دار، که گرسنه و تشنه هستند، نشاط روزهای گذشته را نداشته، و توان پاسخ­ گویی به همه ­ی نیازهای فرزند خود را ندارند.

بنابر این اگر می خواهید که فرزندان شما با رسیدن به سن تکلیف،میهمان این ماه و پایبند به روزه و اقامه نماز باشند، باید با رعایت نکات و اصول تربیتی این ماه را به خاطره شیرین و معنوی در ذهن آنان تبدیل کنید نکاتی ساده که گاه با شناخت شما از روحیات و علایق فرزندان می تواند راهکارهای موثری باشند.

برخی از راهکارهایی که در این مقاله ارائه می شود ریشه در متون دینی داشته و برخی دیگر نکات تربیتی و اخلاقی است که می تواند در ایجاد علاقه و انگیزه نسبت به مساله روزه به والدین کمک کند.

1-از نوزادی و قبل از تولد، ماه رمضان را برای فرزندتان شیرین کنید!!!!
به لحاظ فطری، فرزندی که در اروپای مسیحی متولد می شود(با شرط پاک بودن نطفه) تفاوتی با فرزندی که در ایران شیعی متولد می شود، ندارد.

همه انسان ها با فطرت خداپرستی به دنیا می آیند و تنها عامل محیطی و تربیتی است که یکی مسلمان دیگری مسیحی، یهودی و حتی بی دین می شود.

در متون دینی ما نقطه شروع تربیت دینی را حتی پیش از انعقاد نطفه می داند و توصیه هایی که در ارتباط با انتخاب همسر، زمان آمیزش و زمان بارداری شده همه موید این مطلب است. مادران در دوران بارداری و یا نوزادی می توانند دانه محبت و عشق به اعمال عبادی رابه صورت بالقوه در وجود نوزادی که بخشی از وجودشان است بکارند، دانه ای که با تربیت صحیح می تواند تبدیل به درختی پر ثمر گردد.

2-خود را مشتاق و منتظر آمدن «ماه عزیز، ماه قشنگ » نشان دهید
اصل ایجاد انتظار یکی از اصول تشویقی است. مثل اینکه بچه ها را تشویق کنید که اگر نمرات خوبی بیاورند، برایشان اسباب بازی دلخواهش را می خرید و یا او را به خانه مادر بزرگش می برید و در دل او یک انتظار خوش ایجاد می کنید.

در مورد ماه مبارک نیز می توانید قبل، حین و بعد از ماه رمضان بارها در برابر فرزند به طرق مختلف علاقه و اشتیاق خود را نسبت به آمدن این ماه اعلام کنید، مثلاً در سخن گفتن با فرزندانمان از این ماه با تعابیر ماه عزیز، ماه قشنگ و ماه خوب، با شیرینی و حلاوت یاد کنیم و از هر گونه لفظی که دارای بار منفی است، پرهیز کنیم تا این ماه به صورت ویژه و با جلوه‌های خوشایند برای کودکان و نوجوانان تداعی شود.

3-وعده افطاری را تبدیل به یک ضیافت بزرگ کنید
معمولا پیش از ماه مبارک خانواده ها برای تهیه اقلام و موادغذایی مورد نیاز، خرید کلی انجام می دهند. می توانید از این فرصت استفاده کنید و فرزندتان را همراه خود ببرید و اورا در جریان خرید برای این ماه قرار دهید و به او بگویید می تواند تمام خوراکی های دلخواه خود را انتخاب کند و هر شب در وعده افطار یا سحر جایزه روزه داری خود را بگیرد.

والدین می‌توانند برای بچّه ها سفره‌ی جداگانه ای پهن کنند تا آنها دور هم بنشینند و دوران خوش کودکی را در آن لحظات شیرین دم افطار تجربه کنند و در آینده این لحظات برای آن ها با خاطراتی خوش از ماه مبارک رمضان تداعی می‌شود.

برخی از والدین نیز ترجیح می دهند به جای افطاری دادن به اقوام مواد غذایی را در میان مستمندان توزیع کنند که در این صورت همراه داشتن فرزندان و به کار گرفتن آن ها برای کمک به مستمندان در ایجاد روحیه بخشش در نهاد کودک بسیار موثر خواهد بود.

◄ بچه ها را برای افطار کردن به پارک یا جای دلنشین ببریم
◄ هنگام افطار کردن پذیرایی را از کودکان شروع کنیم.
◄ نوآوری در سفره افطار با سفره آرایی متفاوت و زیبا و یا با پختن غذاهای مورد علاقه کودک و غذاهایی که معمولا در مهمانی ها پخت می شود اشتیاق را در دل کودک ایجاد کنید.

4- با در نظر گرفتن توان جسمی کودک، از او حمایت کنید
شکل‌ گیری شبکه‌های روانی-اجتماعی برای کودکانی که جثه ظریف و ضعیفی دارند و روزه می‌گیرند، بسیار مهم است.

متأسفانه برخی بزرگ‌ ترها با دیدن این کودکان می‌گویند: «او که هنوز بچه است یا ضعیف است، چه کسی گفته روزه بگیرد» این طرز برخورد، بچه‌ها را دچار تردید می‌کند، حتماً در این شرایط از بچه‌ها حمایت کنید و مثلاً بگویید: «او هم بزرگ شده، آن قدر که خودش تصمیم گرفته روزه بگیرد».

امام صادق علیه السلام می فرمایند: «ما کودکانمان را در هفت سالگی به روزه گرفتن، به اندازه ای که توان آن را دارند، تا نصف روز، بیشتر یا کمتر، دستور می دهیم. هرگاه تشنگی و گرسنگی بر آنها غلبه کرد افطار می کنند، تا به روزه عادت کنند و توان روزه داری بیابند. شما کودکانتان را در نُه سالگی به روزه گرفتن، به هر اندازه که می توانند، امر کنید و هرگاه تشنگی بر آنها غلبه کرد افطار کنند.» (کلینی، ۱۳۶۵، ج ۳، ص ۴۰)

5- در این ماه سعی کنید خوش اخلاق تر باشید
کودکان و نوجوانان باید آثار مثبت روزه گرفتن را در ما ببینند و احساس کنند که بزرگ‌ ترهایشان خوش اخلاق‌تر، مهربان‌تر، صبورتر و فعال‌تر شده‌اند تا این آثار مثبت را نزد خود به روزه داری نسبت دهند.

متأسفانه در فرهنگ جامعه ما برعکس رفتار می‌شود؛ مثلاً به کودکان گفته می‌شود: «بازی و سروصدا نکنید که پدر و مادرتان روزه دارند، گرسنه‌اند و خوابیده‌اند.» نباید روزه داری والدین، منع و محرومیتی برای کودکان ایجاد کنید.

همچنین ممکن است در این ایام به دلیل ضعف عمومی بدن والدین توان کمتری داشته و این مسئله بر روی خلق و خوی آن ها تاثیر بگذارد، اما باید بسیار مراقب بود که این مسئله در ذهن کودک نقش نگیرد که پدر و مادر در این ایام بد اخلاق می شوند وبه آن ها کمتر توجه می کنند، چرا که این مسئله سبب دید منفی و نوعی زدگی نسبت به این ماه بزرگ در ذهن کودک خواهد شد.

6- برای ساعات معنوی کودک بر نامه ریزی کنید
در این ایام سعی کنید کودکان را هر چه بیشتر در اجتماعاتی همچون ،ختم قرآن، نماز جماعت و شب های قدر شرکت دهیدو آن ها را از حضور در این اجتماعات که آثار و برکات معنوی بسیار دارد محروم نکنید.

حتی اگر فرزند ۴ یا ۵ ساله شما اصرار به بیدار شدن در سحر دارد، به شخصیت او حتماً احترام بگذارید و بیدارش کنید، اگر چه این کار سخت است، ولی برای تحقق تربیت دینی فرزند، باید این سختی‌ها را به جان بخریم.

7- درشتی و نرمی کنار یکدیگر است
والدین باید بپذیرند که روزه گرفتن با دشواری همراه است و سعی نکنند این دشواری را حذف کنند، آثار مثبت و سازنده روزه به خاطر این دشواری‌هاست، بنابراین به خاطر دوست داشتن فرزندان، سعی نکنند مانع آن‌ها از روزه‌ داری شوند تا مبادا به سختی بیفتند.

متأسفانه برخی از بزرگ‌ ترها برای جبران حذف وعده غذایی ناهار، در افطار یا سحر چند نوع غذا در سفره می‌گذارند تا از این سختی کم کنند، در حالی که روزه می‌گیریم تا این دشواری‌ها را تجربه کنیم.

8- دوگانگی را دور بینداز
با بچه‌ها نباید برخورد دوگانه داشت. آن‌ها را به خاطر روزه‌ داری تحت فشار قرار ندهیم و چون فرزندمان روزه گرفته است کارهای منفی او را به رخش نکشیم.

مثل این که: «تو که تنبلی یا نماز نمی‌خوانی، حجابت را رعایت نمی‌کنی، دیگر چرا روزه می‌گیری؟» باید گفت: «چه خوب است که روزه گرفتی، بعد از آن که نمازت را خواندی برای من هم دعا کن.»

9- تولد معنوی کودک را جشن بگیرید
اولین روزه داری تجربه بسیار باشکوه و متفاوتی است و بزرگ‌ ترها باید برای این تجربه، جشن بگیرند، هدیه بدهند و از فرزندشان تشکر کنند.

پژوهش‌ها نشان می‌دهد کسانی که هویت دینی موفقی پیدا می‌کنند، کسانی هستند که تجربه‌های دینی موفقی داشته‌اند، البته باید دانست که دانش و اطلاعات دینی با تجربه بسیار متفاوت است.

ممکن است کسی اطلاعات زیادی درباره اهمیت نماز و روزه داشته باشد ولی کسی که شیرینی این کارها را تجربه کرده است، نسبت به انجام آن پایبندتر است، پس باید زمینه چنین تجربه‌هایی را برای فرزندان فراهم کنیم.