برجام؛ پیشرانه ای كه پس رفت

به گزارش نما ، اگر خاطرتان باشد پس از مواضع قاطع رهبر انقلاب در واکنش به تمدید قانون داماتو، هر یک از مسؤلان دولتی به اقدام خلاف عهد ایالات متحده واکنش نشان دادند.
نخستین مرحله از انتقادات مقام های ایرانی در واکنش به این اقدام به صورت اظهار نظر نمایان شد. ابتدا این علی اکبر صالحی بود که به صراحت اقدام کنگره را خلاف عهد خوانده و آن را نقض برجام عنوان کرد.
پس از آن روحانی و بعدظریف، به تناسب محافل و دیدار های خود ضمن اعلام صریح نقض برجام از سوی امریکا از آمادگی ایران برای پاسخ گویی به این بدعهدی امریکایی ها سخن گفتند.
هرچند واکنش قاطع مسؤلان دولت به بدعهدی آشکار و بی پروای امریکایی ها قابل تقدیربود، اما نکته ای در این میان وجود داشت که قابل تامل می نمود و آن واکنش دیرهنگامبه این خلاف عهدهای مکرر امریکا بود.
در طول مدت مذاکرات و پس از توافق، رهبری و دلسوزان کشور بارها نسبت به بدعهدی امریکایی ها و شرکایشان ابراز نگرانی کرده و در این باره هشدار می دادند.
پس از اجرای توافق از سوی ایران نیز بارها عناصر انقلابی و متعهد درباره بدعهدی های امریکا ابراز نگرانی می کردند. اما متاسفانه دولت این دلسوزی ها را با ادبیاتی ناشایست پاسخ می داده و از نیروهای انقلابی ای که در این خصوص نگرانی خود را بیان می داشتند با الفاظیمانند "کاسبان تحریم" و "دلواپسان" نام می بردند.
به طور کلی اگر بخواهیم روابط سیاسی میان دولت ها را با یکدیگر به زبان اقتصاد معنا کنیم آن را می توان معامله ای دو سویه دانست که نتیجه اش به طور معمول باید سود هر دو طرف از آن باشد.
از این منظر، برجام را می توان نماد کاملی از یک "خیار غبن سیاسی" دانست که در کتب فقهی و حقوقی به آن اشاره شده است. خیار غبن به معامله ای گویند که بین داده و ستانده در زمان معامله تعادل نباشد وبر حسب زیان ناشی از این عدم تناسب به زیان‌دیده بعد از آگاهی به غبن، حق فسخ می‌دهد.
در این صورت هریک از متعاملین که در معامله، غبن فاحش داشته باشند، می‌توانند معامله را فسخ کنند.
در اینجاست کهباید امریکا و برخی شرکایش را به مانند کلاه برداری تمام عیار و حرفه ای دانست که در این داد و ستد سیاسی به خوبی نقش بازی کردند ودر سمت مقابل زیان کارقضیه مسؤلان کشورمان هستند که فریب امریکایی ها را خوردند.
در ادامه پس آنکه نمایندگان کنگره آمریکا با اکثریت قاطع رأی موافق به طرح تمدید 10ساله تحریم‌ها علیه ایران رأی مثبت دادند و اوباما نیز بر خلاف ادعاهای گذشته اش این قانون را وتو نکرد، با تاخیری چند ماهه بالاخره هیئت نظارت بر برجام در شورای عالی امنیت ملی تشکیل جلسه داد و خروجی آن دستوری شد که روحانی به رییس سازمان انرژی اتمی و وزیر خارجه اش داد.
رئیس جمهور در این دستورها به طور جداگانه خطاب به ظریف؛ وزیر امور خارجه و صالحی؛ رئیس سازمان انرژی اتمی از آن ها خواست که علاوه بر پیگیری های حقوقی و بین المللی لازم، کار طراحی و ساخت پیشران هسته‌ای را آغاز کرده و برنامه ریزی لازم برای مطالعه و طراحی ظرفیت های مورد نیاز برای تولید سوختمصرفی پیشران هسته‌ای را در دستور کار قرار دهند.
در دستور اخیر رییس جمهور نکته قابل تاملی وجود دارد و آن عدم برهم زدن بی تعارف معامله ای را دانست که همان مصداق خیار غبن است که پیش از این به آن اشاره شد.
نامه رییس جمهور مبنی بر ایجاد سازوکارتولید پیشرانه هسته ای آن قدر از درجه اهمیت پایینی برخورداربود که حتی خود امریکایی ها گفتند که این دستور مخالف اهداف آنها دربرجام نیست. بنابراین می توان آن را کاری بی اثر در مقابل کارشکنی های پرهزینه امریکا قلمداد کرد.
انگار طرف زیان دیده با رودربایستی های نابه جای خود نمی خواهد حقوق از دست رفته ملتش را باز گردانده و با یک اقدام مقتدرانه نگذارد عزت ملی ایرانیان بیش از این مورد هتک حرمت جماعت یانکی ها شود.

حجت الاسلام و المسلمین مجتبی ذوالنور عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار نما در همین باره عنوان داشت:"اگر در مورد برجام بخواهیم براساس داده و ستانده نمره دهی کنیم باید بگوییم که تا این لحظه فقط این ما بودیم که یک طرفه سهم خود را پرداخت کردیم اما طرف های مقابل به وظایف خود عمل نکرده اند."
وی خاطر نشان: "مقام معظم رهبری هدف از مذاکرات را رفع تحریم ها عنوان کردند و فرمودند اگر این امر محقق نشود برای ما خسارت محض است. پس باید گفت این خسارت به منزله نمره زیر صفر به برجام خواهد بود."
در مجموع مطالبی که عنوان شد می توان به خوبی فهمید که اقدام اخیر رییس جمهور گرچه به خودی خود امری پسندیده می نماید، اما نباید فراموش کرد که در مقابل بدعهدی های طرف مقابل در برجام به هیچ عنوان واکنش موثری نیست و به تعبیری تنها پیشرانه ای که ما را به اهدافمان برساند تنها عزت و خودباوری ملی مسؤلان در مقابل رفتار استکباری غربی ها به ویژه امریکاست.