به گزارش نما به نقل از آرمان: این روزها چینش کابینه دوازدهم یکی از دغدغه‌های اصلی روحانی و سیاسیون حامی اعتدال است. دکتر حسن روحانی چند روز قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری 96 در تشریح برنامه‌هایش، «آزادی، امنیت، آرامش و پیشرفت» را از مولفه‌های اصلی نامید که باید تقویت شود.
تحقق این خواسته نیازمند کابینه‌ای همسو و تواناست چرا که اگر روحانی خواستار تداوم گفتمان و مشی اعتدال است باید کابینه دوازدهم را چنان تعیین کند که عملکرد آنها پس از 4سال دولت دوازدهم باقی بماند و تاریخ انقضای آنها سال 1400 نباشد. بنابراین تعیین کابینه دوازدهم از اهمیت زیادی در تمام بخش‌ها به‌ویژه درعرصه اقتصادی و سیاست خارجی برخوردار است.
به‌طور معمول پس از مشخص شدن منتخب مردم برای کرسی ریاست‌جمهوری است که گمانه‌زنی‌ها درباره ترکیب کابینه آغاز می‌شود اما قابل تامل است که شدت این گمانه‌زنی‌ها در مورد کابینه دوازدهم بیشتر از کابینه‌های قبلی است که دلیل آن را می‌توان در چند مولفه ارزیابی کرد. نخست اینکه عملکرد دولت نخست روحانی سبب توجه زیادی شده و جریانات بیشتری‌درصدد داشتن سهمی در موفقیت‌های دولت دوازدهم هستند.بنابراین سعی دارند در چینش کابینه به رئیس‌جمهور کمک کنند. برخی هم خلاف این مشی را دارند و اولویت آنها فراهم کردن فضای خاکستری است، بدین معنا که با رسانه‌ای کردن اسامی افرادی از جریان خود‌درصدد فشار به روحانی هستند.
در این میان حضور برخی اعضای کابینه یازدهم و تغییر برخی دیگر قطعی شده است. موضوع دیگر در بحث کابینه دوازدهم عدم حضور زنان است؛ یعنی طبق اخباری که به گوش می‌رسد تعدادی از زنان کابینه یازدهم حذف می‌شوند که این موضوع سبب انتقاداتی شده است.31 تیرماه بود که یک عضو کمیسیون مستقلین ولایی مجلس طی ارائه گزارشی از دیدار این کمیسیون با رئیس‌جمهور اظهار داشت:«آقای روحانی در این جلسه گفت که پنجاه‌درصد کابینه دوازدهم، کابینه قبلی است و 50درصد کابینه تغییر می‌کند» و از آن زمان این سوال در ذهن شکل گرفت که کدام دولتمردان می‌مانند و کدام یک با پاستور خداحافظی می‌کنند.
طبق اطلاعاتی که «آرمان» کسب کرده است، تعداد مردان ماندنی روحانی مشخص شده است، هر چند ممکن است جایگاه آنها در دولت تغییر کند که در ادامه به بررسی آن پرداخته خواهد شد.
2وزیر، 2امضا
بی‌تردید دو مردی که نام و امضایشان بر دو توافق مهم دولت یازدهم نقش بسته است از کابینه جدا نخواهند شد و چهار سال دیگر بر کرسی وزارت خواهند نشست. دو مرد به نام‌های محمدجواد ظریف در جایگاه وزارت خارجه که توافق برجام با نام او عجین شده است و دیگری بیژن زنگنه در مقام وزیر نفت که قرارداد نفتی توتال را امضا کرد.
مذاکره و به نتیجه رساندن این 2قرارداد نیاز به تبحر، درایت و البته صبوری داشت. بدین معنا که مخالفان داخلی و خارجی سعی زیادی داشتند تا مانع امضای قراردادهای موثر در پیشرفت کشور شوند. ظریف و زنگنه باید علاوه بر دقت در مذاکرات خود را برای اقناع مخالفان آماده می‌کردند که در این امر هم موفق شدند. بنابراین روحانی که فرمان اصلی مذاکرات را در دست داشت ظریف و زنگنه را از اعضای دولت دوازدهم معرفی خواهد کرد.
واعظی، رئیس دفتر
سیدمحمود واعظی وزیر ارتباطات دولت یازدهم هم از مردان ماندنی در دولت دوازدهم است؛ واعظی از جمله شخصیت‌هایی است که دلسوزی خود در دولت را بارها نمایان کرده است و خود را محدود به حوزه وزارت ارتباطات نکرده است بلکه هر زمانی احساس می‌کرد که باید به موضعگیری در حمایت از دولت بپردازد دریغ نکرده است. او چندی پیش حضورش در دولت دوازدهم را تایید کرد اما اذعان داشت:«در جایگاه وزارت ارتباطات نخواهد بود» و رئیس دفتر رئیس‌جمهور می‌شود. پس از اعلام عدم حضور واعظی در وزارت ارتباطات، تعدادی از کاربران فضای مجازی به صفحه شخصی واعظی در اینستاگرام رفته و برای وی پیام گذاشته‌اند.
اکثر کاربران از توسعه‌ای که در زیرساخت‌های ارتباطی کشور در دولت یازدهم ایجاد شده ابراز رضایت کرده و خواستار باقی ماندن واعظی در مقام وزیر ارتباطات شده‌اند. برخی از ایجاد فضای هر چند به‌زعم آنان اندک باز در فضای مجازی و گسترش آن توسط واعظی ابراز رضایت کرده و نوشته‌اند: مقاومت وزیر ارتباطات در برابر کسانی که خواستار محدودیت فضای مجازی هستند، فرصتی برای مردم ایجاد کرد تا بتوانند از اخبار روز جهان مطلع شده و آگاهی خود را افزایش دهند. از مهندس محمدجواد آذری جهرمی به عنوان جایگزین واعظی در وزارت ارتباطات نام برده شده که احتمالا جوان‌ترین عضو کابینه خواهد بود.
وزیر بهداشت
قاضی‌زاده هاشمی در ابتدا که از سوی روحانی برای تصدی وزارت بهداشت معرفی شد، با انتقاداتی مبنی بر منطبق نبودن گرایش سیاسی او با اصلاح‌طلبان که اصلی‌ترین حامی روحانی در سال 92 بودند، روبه‌رو شد اما گذر زمان نشان داد که این تصورات اشتباه است و سیدحسن قاضی‌زاده هاشمی علاوه بر تلاش برای تحقق اهداف دولت که نمونه آن طرح تحول سلامت است در موضوعات دیگر مانند کمک رساندن به فعالان سیاسی بیمار هم نقش خوبی داشت و دارد.
او چندی پیش عنوان کرده بود که «قرار نیست ما زندگی و امورات شخصی خود را بگذاریم به وسط میدان بیاییم، چهار سال صادقانه برای مردم و انقلاب کار کنیم و در عین حال کتک بخوریم. من این گونه برای کشور کار نمی‌کنم» اما ظاهرا اکنون برای حضور در دولت اقناع و راضی شده است، به‌ویژه آنکه آیت‌ا... مکارم شیرازی از مراجع عظام تقلید در تماس تلفنی با وزیر بهداشت بر حضور وی در کابینه دولت دوازدهم تاکید کرد.
شهردار نه، وزیر
محمود حجتی وزیر کشاورزی دولت یازدهم دردولت دوازدهم هست و بر همان کرسی تکیه می‌زند. برخی‌درصدد بودند تا با زیر سوال بردن عملکرد حجتی سبب عدم استفاده از او در دولت دوازدهم شوند اما توانایی‌های این وزیر آنان را ناکام گذاشت. چندی قبل بحث شهردار تهران شدن حجتی مطرح شد که خبر رسید روحانی از او در کابینه دوازدهم استفاده خواهد کرد، بنابراین تایید شد او یکی از مردان قطار دولت است. این وزیر کم حرف و دور از حاشیه دولت یازدهم توانست وضعیت کشاورزان را سامان و میزان واردات کشاورزی را کاهش دهد.
او اهل توجیه نیست و برای حفظ آرامش در مواردی که به او ارتباط کاملی ندارد هم سعی در آرام کردن فضا دارد، مانند آن زمان که از مردم خوزستان برای موضوع ریزگردها عذرخواهی کرد.
ماندنی در «راه»
عباس آخوندی هم در وزارت راه ماندنی شد. او نیز در مقطعی به عنوان گزینه شهرداری تهران مطرح شد اما این موضوع عمر چندان نداشت و خبر رسید که آخوندی در دولت دوازدهم حضور خواهد داشت. زمانی این موضوع جدی شد که او در پاسخ به این سوال که آیا از شما برای حضور در کابینه دوازدهم دعوت شده است یا خیر، اظهار داشت: «فکر می‌کنم این سوال خیلی زود است که پرسیده شود.»
از سوی دیگر این وزیر علاقه‌مند به نگارش مواضع در شبکه مجازی در یکی از پست‌هایش آورده است: «دولت با جدیت بیشتری باید زیرساخت‌های حمل‌ونقلی و ارتباطی و آنچه امکان ارتباط سهل‌ترِ شهروندان و نهادهای مدنی را در سطح ملی و فراملی فراهم می‌آورد، توسعه دهد.» همین جملات نشان از عزم او برای تداوم حضور دارد.
ماندگاری وزیر کشور
شاید جدی‌ترین وزیری که در اکثر سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی تصور می‌شد در کابینه دوازدهم حضور نخواهد داشت، غلامرضا رحمانی فضلی وزیر کشور بود. ظاهرا او هم در وزارت کشور باقی می‌ماند، چنان که جهان نیوز از تیتر «رحمانی فضلی گزینه دوباره وزارت کشور! فهرست جدیدی از ضدحال‌های روحانی به اصلاح‌طلبان» استفاده کرده است و خبر ندارد که اصلاح‌طلبان پیش از این خود را تابع تصمیمات رئیس‌جمهور اعلام کرده‌اند و این تیتر نشان از شکست تلاش‌های تفرقه‌افکنانه مخالفان دولت دارد.
چندی قبل روح‌ا... جمعه‌ای مشاور رحمانی فضلی نوشت: «تداوم اعتدال و عقلانیت در سیاست داخلی دولت دوازدهم قطعی است.» در این پست که توسط کانال رسمی وزارت کشور بازنشر شده است به‌طور تلویحی تایید شده که عبدالرضا رحمانی فضلی بر مسند وزارت کشور در کابینه دوازدهم ابقا شده است.
التهاب و آرامش
وزارت ورزش از همان ابتدا با حاشیه‌های خاص خود همراه بود. درباب اهمیت وزارت ورزش همین بس که چگونگی و تاخیر در شروع به کار این وزارتخانه یکی از دلایل سوال از احمدی‌نژاد بود. وزارت ورزش در دولت تدبیر و امید توانست از حاشیه‌ها فاصله بگیرد و فضای پرالتهاب ورزش را تا حد زیادی آرام کند. مسعود سلطانی‌فر نهایت تلاش خود را به کار گرفت که به سروسامان دادن به وضعیت باشگاه‌های بزرگ کمک کند.
اگرچه برخی موضوعات قدیمی به قوت خود باقی هستند اما می‌توان امیدوار بود در آرامشی که با سلطانی‌فر وارد فضای ورزش کشور شده، در کنار موفقیت‌های ارزنده قهرمانان و راهیابی بی‌دغدغه تیم ملی به جام جهانی روسیه، مشکلات قدیمی باشگاه‌های فوتبال هم حل شود. سلطانی‌فر یکی از وزرای باثبات و کم‌حاشیه کابینه یازدهم بود که به کابینه دوازدهم هم خواهد رفت.
ادامه سخنگو
محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت یازدهم در دولت دوازدهم حضور خواهد داشت. برخی چنین عنوان می‌کردند که محمدباقر نوبخت، علاوه بر سخنگویی دولت، سمت رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی را نیز از دست خواهد داد اما واقعیت غیر از این است و رئیس‌جمهور از او در کابینه دوم خود استفاده خواهد کرد. نوبخت نشان داد همراهی بی‌حاشیه و تلاشگر است که وقعی به تخریب رقبا و مخالفان نمی‌گذارد. در ابتدای دولت یازدهم تلاش زیادی شد تا با طرح شایعاتی سبب دلسردی رئیس‌جمهور برای حضور نوبخت در دولت شوند اما عملکرد سخنگو تلاش آنها را ناکام گذاشت و او یکی از مردان دولت دوازدهم است.
خداحافظی 3 وزیر
از دیگر گزینه‌هایی که تغییر می‌کنند مصطفی پورمحمدی وزیر دادگستری است و علیرضا آوایی بر کرسی او خواهد نشست. واعظ آشتیانی وزیر آموزش و پرورش و فرهادی وزیر علوم دولت یازدهم هم در دولت دوازدهم حضور نخواهند داشت.
وضعیت نامشخص
وضعیت تیم اقتصادی دولت دوازدهم هنوز مشخص نیست و احتمال تغییرات زیادی در آنها وجود دارد که البته شاید تبدیل به چالشی برای روحانی شود چرا که تعدادی از نمایندگان نگرانی خود را از نحوه چینش کابینه ابراز داشته‌اند و از سوی دیگر اقتصاددانان نسبت به تداوم برخی عملکردهای اقتصادی هشدار داده‌اند، چنان‌که ابقای محمد سیف در بانک مرکزی و پیشنهاد محمد نهاوندیان به عنوان وزیر اقتصاد سبب مه‌آلود شدن فضا شده است.
علی طیب‌نیا درجایگاه وزیر اقتصاد وضعیت مشخصی ندارد.همچنین در مورد چیت چیان وزیر نیرو نیز هنوز ابهاماتی وجود دارد اما برخی معتقدند عملکرد او مورد رضایت رئیس‌جمهور است.
سهم زنان
اما شنیده‌ها حاکی از عدم حضور زنان در کابینه دوازدهم است. اگرچه رئیس‌جمهور بارها بر حضور زنان در دولت تاکید کرده است اما آنچه این روزها به گوش می‌سد بیانگر آن است که نه تنها نباید منتظر وزیر زن در کابینه بود بلکه برخی زنان دولت یازدهم هم حضوری در دولت بعد ندارند، مانند شهیندخت مولاوری معاون زنان ریاست‌جمهوری.
روز گذشته بود که جمعیت زنان مسلمان نواندیش در نامه‌اى به رئیس‌جمهور بر ادامه حضور شهیندخت مولاوردى و حضور بیشتر زنان در کابینه دوازدهم تاکید کرد و آورد: « با اینکه اطمینان داریم پیام و مطالبه ٢۴میلیونی در حیطه زنان را دریافت داشته‌اید؛ بازهم بر خود لازم دیدیم بنا به تکلیف، مطالبه حضور مجدد خانم مولاوردى را در جایگاه معاونت زنان دولت دوازدهم یادآورى کنیم. امید اینکه شریان تدبیر و امید در حوزه زنان مستمر و پایدار بماند.»
ازسوی دیگر زمزمه عدم حضور معصومه ابتکار در دولت هم به گوش می‌رسد و برخی عنوان می‌کنند که او شاید سفیر ایران در کشوری شود، اما کاستن از حضور زنان در دولت با وعده‌ها همخوانی ندارد هر چند دراین زمینه دلایل قانع‌کننده‌ای وجود داشته باشد.
وزیرانی كه ماندنی شده اند
عملكرد دولت نخست روحانی سبب توجه زیادی شده و جریانات بیشتری‌درصدد داشتن سهمی در موفقیت‌های دولت دوازدهم هستند.بنابراین سعی دارند در چینش كابینه به رئیس‌جمهور كمك كنند. برخی هم خلاف این مشی را دارند و اولویت آنها فراهم كردن فضای خاكستری است.
۱۳۹۶/۵/۷
