به گزارش نما، محمدفرهاد کلینی، کارشناس ارشد مسائل استراتژیک در گفت‌وگو با ایسنا، درباره موضوع مذاکره مستقیم ایران و آمریکا بر سر بحث هسته‌یی و طرح آن در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، با اشاره به تکذیب این مساله از سوی وزیر امور خارجه کشورمان گفت: موضوع مذاکره مستقیم ایران و آمریکا در بحث هسته‌یی در حالی از سوی آمریکا مطرح می‌شود که اوباما هم‌چنان رویکرد "مذاکره و فشار" را درباره ایران دنبال می‌کند و در مناظره سوم انتخاباتی با رقیب خود بر این موضوع صحه گذاشت.
او در عین حال تاکید کرد که اوباما در آخرین مناظره درباره سیاست خارجی آمریکا نشان داد که نگاهش درباره موضوع ایران به طور کلی مبتنی بر "جدایی استراتژیک" نیست و کماکان "تقابل مرحله‌یی و باز تنظیم" را مدنظر دارد.
این کارشناس مسائل استراتژیک درباره نگاه ایران به موضع‌گیری جدید کاخ سفید برای مذاکره با ایران آن هم به طور مستقیم اظهار کرد: این مساله در حوزه و چارچوب مسایل کلان کشور و از اختیارات مقام معظم رهبری است و ربطی به مواضع دولت‌ها ندارد چرا که این موضوع مرتبط به تاریخ رفتار آمریکا در قبال مردم ایران به ویژه پس از انقلاب اسلامی است. از سویی موضوع هسته‌یی بحثی ملی است و جامعه ایرانیان از شاخص دانش و تکنولوژی هسته‌یی به عنوان یک شاخص ارزشمند و بهره‌گیری صلح‌آمیز از انرژی هسته‌یی یاد می‌کنند.
کلینی ادامه داد: درباره موضوع هسته‌یی اجماع ملی وجود دارد و حتی ایرانیان خارج از کشور نسبت به این موضوع حساس هستند.
وی تاکید کرد: موضوع مذاکره با آمریکا در ظرف مناسبات قرار ندارد، بلکه در چارچوب روندها و رویکردها مورد توجه است.
این کارشناس ارشد مسائل استراتژیک با اشاره به موضع چندی پیش هیلاری کلینتون مبنی بر این که آمریکا حاضر است برخی تحریم‌ها را علیه ایران لغو کند، در حالی که مدتی بعد تحریم‌های جدید اتحادیه اروپا علیه ایران اعمال شد و آمریکا از آن استقبال کرد، افزود: موضوع صداقت و میزان ثبات مواضع آمریکا پیرامون انتخاب یک مسیر جدید زیر سوال است.
او درباره گزارش‌هایی که از سوی برخی روزنامه‌های معتبر آمریکایی درباره مذاکره مستقیم ایران و آمریکا مطرح می‌شود، آن را لزوما با رویکرد صرف و مرتبط با ایران ندانست و گفت: تحریک روسیه و اعراب از جمله این اهداف است . بعید است آن‌ها بخواهند نگاه دلسوزانه به موضوع روابط ایران و آمریکا داشته باشند، از این رو ضرورت نگاه جامع و دقیق نسبت به سیاست آمریکا بسیار مهم است و نباید دچار ابهام‌آفرینی رسانه‌یی شد.
این کارشناس مسائل استراتژیک خاطرنشان کرد: امروز رفتار آمریکا با آن چه در سیاست‌ها و مواضعش گفته و شنیده می‌شود بسیار متفاوت است. سوال این‌جاست که نگاه آمریکا به موضوع تعامل با ایران ابزاری است یا واسطه‌ای و یا آمریکا تصمیم گرفته در برخورد با ایران سیاست پشیمانی و رویه جدیدی را پیش بگیرد؟
کلینی نشانه‌های تغییر رفتار آمریکا در قبال ایران را بسیار کوچک دانست و گفت: آمریکا اگر می‌خواهد حسن نیت خود را ثابت کند، باید علامت‌ها و نشانه‌های بزرگ‌تری را از خود بروز دهد. آمریکا می‌تواند برای آغاز دور بعدی مذاکرات ایران و 1+5 که به نظر قرار است به‌زودی انجام شود و از قرار معلوم گروه 1+5 در حال ایده‌سازی‌های جدیدی برای این مذاکرات است، از این فرصت برای تغییر رفتار خود در قبال ایران و نشان دادن حسن نیت خود استفاده کند.
او درباره آن چه "ایده‌سازی‌های جدید از سوی 1+5" می‌خواند، توضیح داد: برخی این ایده‌های جدید را به "فشار بیش‌تر" یا "پیشنهاد بدتر" عنوان می‌کنند که باید به این موضوع نیز توجه ویژه شود.
این کارشناس مسائل استراتژیک ادامه داد: اگر قرار باشد 1+5 نسبت به پیشنهاد ایران در مسکو که هنوز بی پاسخ مانده است، بی‌تفاوت باشد، ادامه دادن به این نوع مذاکرات جای بحث دارد. متاسفانه پاسخ به پیشنهاد ایران که در مسکو به طور جامع ارایه شد، اعمال تحریم‌های یک‌جانبه بیش‌تر بود، در حالی که طرف ایرانی مسیر تعامل را انتخاب کرده است و عرصه‌های جدید را پیشنهاد می‌دهد. طرف 1+5 از یک سو اعلام می‌کند خواهان ادامه مذاکرات است و چهره مطلوبی از خود نشان می‌دهد، در حالی که تحریم‌ها و فشار علیه ایران را با قوت پیش می‌برد؛ چنین رویکردی نمی‌تواند مذاکرات جدی، راهبردی و باثبات را در برداشته باشد.
وی درباره طرح بحث تعلیق تحریم‌های ایران در آمریکا با آغاز دور جدید مذاکرات ایران و 1+5 اظهار کرد: این ایده‌ای است که در میان کارشناسان و مراکز فکری آمریکا مطرح شده بود و می‌تواند با حسن نیت آمریکا و دیگر اعضای 1+5 برای نتیجه‌بخش بودن مذاکرات نشان داده شود. معتقدم اگر آمریکا می‌خواهد در این راستا اقدامی صورت دهد، بهترین راه این است که در قالب مذاکرات 1+5، ادبیات فعلی‌اش را تغییر دهد و در عمل ثابت کند که به دنبال حل و فصل مساله هسته‌یی است.
کلینی گفت: طبیعی است ایران هم به دنبال مذاکره بوده و هست و هرگونه تعامل را در چارچوب 1+5 دنبال می‌کند.
او درباره مذاکره مستقیم میان ایران و آمریکا جدای از میز مذاکرات هسته‌یی با بیان این‌که در مقامی نیستم که در این‌باره قضاوت کنم، گفت: اگر آمریکا به دنبال تعامل در بحث هسته‌یی است، فرصت آن در چارچوب مذاکرات با 1+5 فراهم است؛ البته جدای از این مسایل مواضع جمهوری اسلامی ایران به رفتار آمریکا بستگی دارد. وقتی شاهدیم رفتار و ادبیات آمریکا در قبال ایران تغییر نمی‌کند، طبیعی است ایران حق بررسی این مساله را دارد و عرصه‌های خود را کماکان حفظ می‌کند.
این کارشناس مسائل استراتژیک گفت: باید دید ارتباط مذاکره با ایجاد رابطه میان ایران و آمریکا چیست؟ این که مذاکره به یک رابطه معقول منجر می‌شود یا مذاکره برای مذاکره است؟ به نظر من آمریکایی‌ها بر اساس اصل "ظروف مرتبط" در حال پیوند برخی از مواضع، سیاست‌ها و سناریوهای‌شان به یکدیگر هستند.
وی درباره طرح این موضوع در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا با اشاره به برخی از نتایج مناظره سوم انتخاباتی میان اوباما و رامنی، به نظرسنجی‌های رسانه‌های تصویری در آمریکا پس از این مناظره اشاره کرد و گفت: موقعیت اوباما بعد از این مناظره با فاصله بسیار کم ارتقا یافته است، در عین حال به نظر می‌رسد کاخ سفید سوت پایان نتایج انتخابات را زودتر از موعدش کشیده است.
کلینی در پاسخ به این پرسش که اوباما اعلام کرده است اگر در دور بعدی ریاست‌جمهوری انتخاب شود مواضع قبلی‌اش را در قبال ایران با قدرت دنبال خواهد کرد، در این صورت مذاکرات بعدی ایران و 1+5 را که گفته می‌شود اواخر نوامبر خواهد بود را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ اظهار کرد: ترور دانشمندان ایرانی، عملیات سایبری و ویروسی علیه تاسیسات هسته‌یی ایران، دیو ساختن از چهره هسته‌یی ایران و ... از جمله اقداماتی است که در این سال‌ها برای تغییر رفتار ایران صورت گرفته است و هم‌زمان تحریم‌ها به عنوان ابزار قوی اعمال شده است که این تحریم‌ها بیش‌تر فرسایش استراتژیک ایران را دنبال کرده است، نه توقف اراده و برنامه هسته‌یی.
این کارشناس مسائل استراتژیک اضافه کرد: نشانه‌گیری تحریم‌های اعمال شده علیه ایران به سمت ملت ایران است، از این منظر آن‌ها به دنبال آن هستند که با تولید برخی هیجانات، ایران را گوشه رینگ قرار دهند، اما این یک اشتباه محاسباتی است و متاسفانه هر چه طرف ایرانی این اشتباه را گوشزد می‌کند، آن‌ها آن را موضوعی تبلیغاتی برداشت می‌کنند، در حالی که پیش‌فرض‌های آن‌ها درباره ایران خود ساخته و منفی است و اجازه نمی‌دهد واقعیت‌ها را به خوبی ببینند.
او تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران اثبات کرده است که توان مذاکرات خود را برای رسیدن به تعامل تنظیم کرده است، در حالی که آن‌ها نگاه‌شان به مذاکره با ایران برای تسلیم شدن ایران است، اما این اتفاق هرگز نمی‌افتد. مردم ایران اجازه نمی‌دهند تیم مذاکره‌کننده هسته‌یی با موضع تسلیم وارد شود. این خصوصیت مردم ایران است که در هیچ شرایطی تحت تسلط و شرایط زورگوی قرار نمی‌گیرند.
کلینی گفت: ایران اهل تعامل است، اما تسلیم نه.
این کارشناس مسائل استراتژیک جنس تحریم‌ها علیه ایران را "وحشیانه" خواند و افزود: هیچ استانداردی برای تحریم‌هایی که علیه ایران اعمال می‌شود، وجود ندارد. آن‌ها در شرایطی که هیچ جرمی علیه ایران ثابت نشده است به تنبیه ایران پرداخته‌اند.
وی با بیان این که 1+5 بر اساس منافع خود به مذاکرات نگاه می‌کند، ادامه داد: وقتی طرف ایرانی موفق شد تحریم‌ها در بخش بنزین را مدیریت کند، طرف مقابل در این زمینه خود را شکست خورده دید، از این رو تحریم بنزین را از دستور کار خود خارج کرد و الان بسیاری از شرکت‌های هندی، سوییسی و ... برای صادرات بنزین به ایران اعلام آمادگی کرده‌اند.
وی درباره آینده مذاکرات ایران و 1+5 خاطرنشان کرد: معتقدم کماکان قدرت دیپلماسی و مذاکره جای خود باقی است. در این میان مهم تصمیم ایران و 1+5 است که آیا حاضرند در این عرصه با تمام قدرت وارد شوند یا خیر؟ تا امروز مجوزهای لازم از سوی مقام معظم رهبری برای پیگیری مذاکرات به صورت جدی به تیم مذاکره‌کننده داده شده است و ایران تاکنون میز مذاکره را ترک نکرده است که بخواهد به آن باز گردد، اما 1+5 در مقاطع مختلف مذاکرات را قطع کرده است و نیز تاکنون به پیشنهاد ایران که در مذاکرات بغداد و مسکو ارائه شد، پاسخ نداده است و در طول مذاکرات نیز تحریم‌های شدید را علیه ایران اعمال کرده است؛ بعد می‌گویند ایران میز مذاکره را ترک کرده است!
این کارشناس مسائل استراتژیک افزود: این رفتار سطحی و تقلیل‌گرایانه غرب حاکی از نبود اراده جدی آن‌ها در مذاکره با ایران است. آن‌ها در ماه‌های اخیر این‌گونه القا می‌کردند که ایران به دنبال انباشت اورانیوم تولید شده خود است تا به سلاح هسته‌یی دست پیدا کند، اما در آخرین گزارش‌ها از سوی آژانس و نیز رسانه‌های غربی مشخص شد که ایران ذخایر اورانیوم خود را به صفحه و میله سوخت تبدیل کرده است و یک روند طبیعی را در برنامه هسته‌یی‌اش طی می‌کند.
کلینی با اشاره به درخواست غرب برای خارج کردن ذخایر اورانیوم غنی شده از ایران، این درخواست را غیرقابل قبول و غیرمنطقی دانست و گفت: در بازار تجاری امروز دنیا، ایران می‌تواند از این فرصت استفاده کند و ذخایر تولیدی خود را به فروش برساند و در ازای آن، تکنولوژی دریافت کند. چرا باید آن را در کشورهای دیگر انبار کند و تولید را به تحویل تبدیل کند.
او گفت: متاسفانه نیت‌ها و علائق برای حل موضوع هسته‌یی هنوز متمرکز نشده است.
این کارشناس مسائل استراتژیک تصریح کرد: ایران هیچ وقت تهدید صلح و امنیت بین‌الملل نبوده و نیست، آن چه که درباره تهدید ایران علیه رژیم صهیونیستی در رسانه‌های غربی و مواضع برخی مقامات مطرح می‌شود، صحت ندارد. ایران هیچ وقت علیه قبله اول ادیان توحیدی "بیت‌المقدس" اقدام نخواهد کرد و این اساسا کمال انقلاب اسلامی را می‌رساند.
كلینی: رهبری مجوز ادامه مذاكرات با 1+5 را داده‌اند
كلینی: مجوزهای لازم از سوی مقام معظم رهبری برای پیگیری مذاكرات به صورت جدی به تیم مذاكره‌كننده داده شده است
۱۳۹۱/۸/۳
