شرق: خبرنگاران برخلاف تیم مذاكره كننده در وین نگران بدعهدی آمریكا بودند

به گزارش نما عضو تیم مذاکره کننده امیدوار است برجام از طریق جانشین ترامپ پیگیری شود!!

روزنامه شرق گفت‌وگویی با تخت روانچی ترتیب داد که اکنون معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهور است. خبرنگار شرق سؤال جالب و قابل تأملی از این عضو تیم مذاکرات می‌پرسد: «یادم هست همکاران مطبوعاتی، شما را «عقل منفصل تیم مذاکره‌کننده» می‌نامیدند. آیا به‌ نظرتان راهکاری در برجام وجود داشت که از آنچه در وضعیت فعلی شاهدش هستیم، پیشگیری شود؟ خاطرم هست که در وین وقتی از طرح تیم مذاکره‌کننده مبنی بر صدور قطعنامه در شورای امنیت سازمان ملل که بقیه قطعنامه‌ها را لغو می‌کرد، رونمایی شد، نگرانی غالب این بود که دولت در آمریکا در حال تغییر است و ممکن است دولت جدید این کشور به توافقات پایبند نباشد؛ ولی شما و تیم مذاکره‌کننده با قاطعیت می‌گفتید این اتفاق رخ نخواهد داد و هیچ دولتی برخلاف تعهداتش عمل نمی‌کند. اکنون اتفاقات پیش‌آمده را چقدر مرتبط به شخصیت ترامپ می‌دانید و چطور می‌توانستید از این اتفاق پیشگیری کنید؟». جواب تخت روانچی قابل تأمل‌تر است: شاید کسی فکر نمی‌کرد در آمریکا رئیس‌جمهوری روی کار بیاید که نگاهش به واقعیت‌های روابط بین‌الملل به‌این‌صورت باشد. می‌توانید چنین بحثی را درباره کنوانسیون تغییرات آب‌و‌هوا هم داشته باشید. می‌توانیم بپرسیم آیا کسانی که در پاریس سال‌ها بحث کردند و به تفاهم رسیدند، تصور می‌کردند روزی عضو مهم این کنوانسیون از آن خارج شود یا آیا می‌توانستند از این اتفاق پیشگیری کنند؟ بنابراین درباره همه مباحث این تفکر جاری است. البته جای بحث دارد که آیا لازم بود برخی موضوعات را سفت‌وسخت‌تر بگیریم یا اینکه این کار هم تأثیری نداشت. جواب این سؤالات بله یا خیر نیست. باید موضوعات مختلف برجام را بررسی کرد. البته نمی‌دانم این کار چقدر فایده دارد.

پاسخ تخت روانچی البته مغالطه است. چرا که کشورهای عضو توافق پاریس اولاً مانند تیم مذاکره کننده ما همه امتیازات نقد را ظرف 2 ماه واگذار نکرده و 3 سال منتظر نرم شدن دل طرف مقابل نشسته‌اند. ثانیاً آنها می‌توانند هر لحظه اراده کردند از توافق پاریس خارج شوند اما وزارت خارجه دولت روحانی با وجود تهدید آمریکا به خروج از برجام در صورت بدعهدی، همچنان خود را گرفتار و اسیر برجام می‌داند.

سؤال روشن‌تر این است که چرا توافقی فاقد کمترین ضمانت و فاقد توازن و همزمانی را امضا کردید و چرا کمترین احتمالی ندادید که توسط جانشین‌ ترامپ یا حتی دولت اوباما نقض شود (چنان که در موضوع محدودیت‌های قانون ویزا، این دولت اوباما بود که این مصوبه ناقض برجام را امضا و ابلاغ کرد؛ در حالی که می‌توانست و باید، جلوی آن را بگیرد.

تخت روانچی در ادامه این مصاحبه می‌گوید: برجام تعهد آمریکاست و با تغییر دولت تغییر نمی‌کند. تعهد بین‌المللی آمریکاست. حالا یک رئیس‌جمهور آمده و این تعهد را قبول نمی‌کند ممکن است رئیس‌جمهور دیگری سال 2020 بیاید (اگر تا آن زمان برجامی در کار باشد چون معلوم نیست چه اتفاقی خواهد افتاد) چه دموکرات باشد یا جمهوری‌خواه بالاخره این تعهد برعهده آمریکاست که انجام شود. در اجرای تعهد تا انتخابات بعدی فاصله می‌افتد اما در اصل تعهد آمریکا تغییری ایجاد نمی‌شود. انتظار ما و بقیه اعضای برجام است که آمریکا به این تعهد عمل کند. وی در ادامه به نقض عهدهای اوباما اشاره می‌کند که سندی است بر تنظیم ضعیف و بی‌ضمانت برجام: «در دوره‌ای که اوباما رئیس‌جمهور بود حتی نسبت به سیاست‌های دولت او هم نسبت به برجام اعتراض داشته و داریم. و نامه‌های آقای ظریف که از ابتدای برجام نسبت به بدعهدی آمریکا در اجرای تعهداتش بود مکتوب است. نمی‌دانم الان چند نامه شده. ولی اگر زمانی قرار باشد نامه‌ها منتشر شود تاریخ‌ها مشخص است و اینطور نبوده که بعد از به قدرت رسیدن ترامپ نامه‌نگاری‌ها شروع شده باشد». معاون سیاسی دفتر روحانی با وجود بدعهدی اوباما و ترامپ می‌گوید: انتظار ما و بقیه اعضای برجام این است که آمریکا به تعهداتش در چارچوب برجام عمل کند. اگر رئیس‌جمهور بعدی به این تعهدات عمل کند خب متفاوت با سیاست ترامپ است.

وی در ادامه با اعتراف به غیرقابل اعتماد بودن آمریکا گفت: متأسفانه آمریکایی‌ها از فرصت برجام استفاده نکردند و طوری عمل کردند که عملا راه را برای کارهای دیگر که شاید می‌شد انجام داد بستند و فرصتی بود که از دست رفت. از زمانی که برجام اجرائی شد، در ژانویه 2016 که اکنون در سومین سالگردش هستیم، اوباما تقریبا 12 ماه فرصت داشت که یک‌سری کارها را انجام دهد، ولی تعلل کرد و در برخی حوزه‌ها بد عمل کرد و این فرصت از دست رفت و ما مقصر نبودیم. ما از روز اول تاکنون صادقانه به تعهداتمان عمل کرده‌ایم، ولی شما نمی‌توانید با کسی وارد دیالوگ شوید که تعهداتش را خوب انجام نداده و در برخی زمینه‌ها شاهد نقض غرض و نقض عهد هستید و صداقتی نمی‌بینید که بگویید تجربه خوبی از گفت‌وگو با این مجموعه کسب کرده‌ام و زمینه‌ای وجود دارد که در آینده با هم کاری انجام دهیم. وقتی در چنین موضوع مهمی که سال‌ها درموردش بحث شد سابقه خوبی را از طرف مقابلتان شاهد نیستید، نمی‌توانید انتظار داشته باشید بتوانید وارد مباحث دیگری شوید.