سئوال از رئیس جمهور

مسئله سئوال از رئيس جمهور و نحوه انجام آن طي چند روز گذشته به يکي از چالشهاي فکري حوزه نخبگي تبديل شده و سئوالات مختلفي را در بين نخبگان سياسي با گرايشات مختلف برتابيده است.اين موضوع که آيا اساسا طرح سئوال از رئيس جمهور در شرايط کنوني اقتضاي تدبير هست يا خير؟ اگر سئوالي صورت نگيرد تدبير طرفداران عدم سئوال براي
برون رفت از شرايط کنوني چيست؟ برايند کنشها و واکنشهاي جبهه موافقين و مخالفين در مجلس شوراي اسلامي در نحوه مواجهه با سئوال چه
مي تواند باشد؟ آيا نتيجه اي که از طرح سئوال و آمدن رئيس جمهور به دست مي آيد را نمي شد از طرق ديگر تحصيل کرد؟ آيا طرق ديگر برد، دامنه و امکاناتي که از طريق سئوال از رئيس جمهور را به دست مي دهند را فراهم مي کند و آيا در خصوص کم و کيف قانوني آن انديشيده شده است؟ نحوه مواجهه رئيس جمهور با سئوال چگونه است؟ آيا ايشان مثل سئوال قبلي قرار است با فرافکني و عبور از پرسشهاي واقعي با سئوال مواجه شود؟ آيا سئوال از رئيس جمهور منجر به التهاب در مجلس و کشاندن اختلاف بين مردم نمي شود؟ آيا سئوال از رئيس جمهور که حق قانوني مجلس و يکي از ابزارهاي پيش بيني شده در قانون اساسي براي نظارت بر عملکرد دولت و شخص رئيس جمهور مي باشد مصداق کشاندن اختلافات ميان مردم است؟ آيا افکار عمومي از رئيس جمهور مي پذيرد که ايشان اين بار نيز در پاسخ به سئوالي که کاملا مشخص، مصرح و ناظر به
مسئوليت هاي اقتصادي شخص رئيس جمهور است با مزاح و رويکرد فرار به جلو برخورد کند؟ آيا شخص رئيس جمهور نمي بايست در خصوص مسئوليت هاي اقتصادي که در قانون اساسي متوجه شخص ايشان است به مردم و مقام معظم رهبري پاسخگو باشد؟و ...
پرسشهاي فوق الذکر تنها بخشي از چالشي است که اذهان نخبگاني کشور را درگير کرده است اما آنچه در فضاي بين الاذهاني نخبگان کشور مشترک است ضرورت پاسخگو سازي دولت در خصوص عملکرد اقتصادي خويش است. به هر حال هيچ کس نمي تواند منکر اين فهم عمومي در کشور شود که تمام مشکلات اقتصادي ناشي از تحريم ها نيست. بلکه نمي توان منکر عدم تدبير و حتي عدم کفايت برخي مسئولان اقتصادي شد. چرا که کشور شرايط به مراتب سخت تري در مقاطع بحراني از ابتداي پيروزي انقلاب اسلامي را سپري کرده است اما وضعيت اقتصادي هيچ وقت تا به اين اندازه نابسامان و "رها" نبوده است. چالش نخبگي اما اينجاست که آيا تنها راه پاسخگو سازي دولت سئوال از رئيس جمهور است؟ آيا از ابزارهاي قوي تر و کارآمد تري نظير "ديوان محاسبات" نمي توان نتايج بيشتري را به دست آورد؟ هر چند نمي توان آثار مثبت سئوال را ناديده گرفت. حداقل اثر ملموسي که سئوال از رئيس جمهور طي چند روز گذشته داشته کاهش نسبي قيمت ارز در بازارهاي داخلي بوده است که البته ممکن است برخي اين ارتباط را منکر شوند ولي به هر حال مهم سفره هاي مردم است که اين اثر را به خود مي بيند.
مجلس شوراي اسلامي امروز بر اساس خرد جمعي به اين تصميم رسيده است که از رئيس جمهور سئوال کند. وکلاي مردم که اغلب آنها گرايشات غير سياسي دارند و نمايندگان شهرستان ها هستند يک مطالبه کاملا واقعي را در کشور مطرح مي کنند و اين مطالبه چيزي نيست جز فشارهايي که در اثر نرخ افسار گسيخته برابري ارز به مردم وارد مي شود و سفره هاي آنها را روز به روز تنگ تر مي کند. از اين رو مي توان خطاب به جناحين مجلس شوراي اسلامي و همچنين دولت محترم و شخص رئيس جمهور در مقام تواصي و از سر نصح نکاتي را مطرح کرد:
1-برداشت هاي سياسي از سئوالي که کاملا ماهيت اقتصادي دارد چه از جانب طراحان و چه از سوي مخالفان و چه شخص رئيس جمهور که در مقام پاسخگويي است مي تواند به اهدافي که در اين ابزار نظارتي قانون اساسي تعبيه شده، لطمه بزند.
يعني اگر موافقان سئوال از رئيس جمهور از اين مکانيسم به عنوان وسيله اي براي مچ گيري و يقه گيري استفاده کنند و يا مخالفان سئوال مبناي مخالفتشان صرفا همسويي سياسي با دولت باشد و يا رئيس جمهور محترم از نفس سئوال مجلس يک برداشت سياسي کند و بخواهد پاسخ سياسي بدهد عملا مي توان گفت که هر سه طيف به قانون اساسي پشت پا زده اند.
2- نه موافقان و نه مخالفان و نه جرياني که بايد پاسخگو باشد از مقام معظم رهبري هزينه نکنند.معظم له بارها نشان داده اند گه اگر پيرامون موضوعي نظر خاصي داشته باشند خود را درگير تعارفات و محذورات متداول
نمي نمايند.هزينه از رهبر معظم انقلاب با نيت خواني هاي ناصواب توسط موافقان و مخالفان و حتي شخص رئيس جمهور نه تنها هيچ کمکي به حل مسئله نمي کند بلکه سبب مي شود که موضوعي غير حقيقي به مقام معظم رهبري منتسب شود در حالي که ممکن است ايشان نيز مانند برخي از نخبگان خارج از مجلس کار را به خود نمايندگان واگذار کرده باشند.
3- در نظرسنجي يکي از برنامه هاي سازمان صدا و سيما نزديک به
80 درصد مخاطبين برنامه موافق طرح سئوال از رئيس جمهور در صحن علني بودند.اگر چه اين نظرسنجي مبناي صحيحي براي قضاوت نهايي نيست اما مخالفين و شخص رئيس جمهور يک درصد در ذهن خود اين احتمال را بدهند که مردم انتظار دارند رئيس جمهورشان به سئوالات اقتصادي آنها که از زبان نمايندگانشان مطرح مي شود پاسخگو باشد.نفي احتمال اين انتظار و ربط دادن سئوال به يک پروژه سياسي براي
زمين گير کردن رئيس جمهور بيشتر نوعي "توهم توطئه" است. قرار است يک سئوال در مجلس مطرح شود و در يک فضاي کاملا عادي رئيس جمهور محترم به سئوال پاسخ قانع کننده اي بدهد. يکي از عواملي که باعث شد سئوال پيشين از رئيس جمهور بي نتيجه بماند از يک طرف همين توهم توطئه در بين برخي از نزديکان و مشاوران رئيس جمهور بود و از طرف ديگر رويکردهاي سياسي برخي از نمايندگاني بود که طراح سئوال بودند و در چند سال گدشته در مقام مخالفت سياسي با تمام افعال مثبت و منفي رئيس جمهور بوده اند. اين دسته مارک دار با پرچم داري سئوال قبلي ضمن تحريک رئيس جمهور و طرح يک سئوال بي مبنا و بدون توجه به پاسخ هاي آن باعث شدند اين ابزار نظارتي در آن مرحله خاصيت خود را از دست بدهد. از اين رو ضروري است که بيش از 70 نماينده شهرستاني که امضا کننده سئوال بودند خود متولي سئوالشان باشند و اجازه ندهند در مناظره ها و
ديالوگ هاي سياسي کساني که از سئوال برداشت سياسي دارند پيش بيفتند چرا که آنها در تنور سئوال نان خود را مي پزند و کاري به ناني که امروز سر سفره هاي مردم بايد باشد، ندارند.
4- توصيه آخر خطاب به رئيس جمهور محترم است. ايشان بارها نشان داده است که از يک تاکتيک دو بار استفاده نمي کند. همانطور که در
مناظره هاي انتخاباتي از چند تاکتيک متفاوت بهره برد. مطمئنا نحوه مواجهه رئيس جمهور با سئوال نمايندگان در اين دور کاملا متفاوت با پاسخگويي ايشان در دور پيشين خواهد بود. اما صرف نظر از تاکتيک هاي مختلف رئيس جمهور انتظاري که از ايشان وجود دارد اين است که سفره هاي مردمي را که حداقل حقوق را در تهران و برخي شهرستان ها دريافت مي کنند و با ماهي کمتر از پانصد هزار تومان روزگار سپري مي کنند روا ندانند که دستخوش بازي هاي سياسي شود. صرف نظر از طراحان سئوال خود سئوال کاملا مشخص و بخشي از مطالبه همان مردمي است که ايشان خود را متعلق به آنها مي داند و با شعار بازگشت دولت به همين مردم سر کار آمده است.سئوال در خصوص مهمترين اولويت هاي اقتصادي و معيشتي مردم است. سئوال درباره چند موضوع کاملا مشخص مثل نرخ برابري ارز، واردات خودرو و گندم است. رئيس جمهور بهتر از هر کسي مي داند که افکار عمومي فرار به جلو از مهمترين موضوعات زندگي اقتصادي مردم را نمي پذيرد و مطمئنا ايشان در روز سئوال يک چهره کاملا منطقي از خود به نمايش خواهند گذاشت. در آخرين سال دولت به غير از اين نيز انتظاري از احمدي نژاد نمي رود.