با اعتراضات اخیر در آمریکا که به علت قتل وحشیانه سیاهپوستی به دست پلیس این کشور در جریان است، خبرنگار نما با سید مصطفی خوشچشم، کارشناس سیاسی و مسائل بینالملل، در خصوص ابعاد مختلف این وقایع گفتگو کرد که در ادامه میخوانید.
آیا قبول دارید وقایع اخیر آمریکا مقدمه افول این کشور را فراهم میآورد؟ به شواهدی از این افول اشاره کنید.
نه، آمریکا سالهاست در افول است و چیز جدیدی نیست. این اعتراضات شاید بتوانند ابعادی از افول را تسریع کنند. سقوط و کمرنگ شدن هیمنه اقتصادی آمریکا، کمرنگ شدن نفوذ آمریکا در اِعمال سیاستهای یکجانبه، تقابل با کشورهای رقیب و عدم توفیق در شکست کشورهای رقیب و به عقب راندن آنها و مشکلات روزافزون اقتصادی داخلی، پرداختن به مسائل اجتماعی داخلی، انتخاب شخصی مثل ترامپ به عنوان رئیسجمهور آمریکا در صحنه سیاسی این کشور و بیمدیریتی و ناتوانی محض آمریکا در کنترل بیماری کرونا در این کشور همگی بخشهای کوچکی از جلوههای افول آمریکاست. آمریکا به حدی از امپراتوری و قدرت رسیده بود که بیشتر از آنچه که بتواند ورودی انرژی و پول به اقتصادش داشته باشد خروجی داشت و در تولید و ورودی انرژی به اقتصاد کشور دچار معضلات بسیاری شده بود. این امر در دنیا سابقه دارد که وقتی قدرتها به حدی از رشد و توسعه میرسند از درون دچار ضعف، فرو افتادن و فروپاشی میشوند.
چه زمانی؟
با این حال نباید فکر کرد آمریکا در دو سه سال آینده دچار فروپاشی میشود. این افول روندی میانمدت است و در دهه آتی بین سالهای 2020 و 2030 بیشتر نمودش را خواهیم دید.
بازداشت وحشیانه پلیس آمریکا با جورج فلوید و قتل وی توسط پلیس از نظر حقوقی در آمریکا قانونی است؟
این امر جزو آموزشهای پلیس هست، اما غیرقانونی است. به همین دلیل هم پلیسی که آن سیاهپوست را به قتل رساند و چهار پلیس دیگر نظارهگر صحنه اخراج شدند و قرار است به دادگاه کشیده شوند. اگرچه برای آنها قتل درجه 3 حساب میشود و با این اتهام به دادگاه خواهند رفت، اما روشهای شدید برخورد با مظنونین توسط پلیس آمریکا روشهای جا افتادهای است و جزو پروتکلهای برخورد پلیس آمریکا با مردم این کشور است. پلیس آمریکا به علت آزادی حمل سلاح در این کشور خیلی ترسوست. به همین علت آزادی عمل به او داده شده و با کوچکترین احساس تهدید و نه تهدید مجاز به مقابله به مثل تا سطح شلیک است. اتفاقاتی نظیر قتل این سیاهپوست به دست پلیس زیاد در آمریکا میافتد.
حقوق بشر در آمریکا برای چه کسانی است؟
اصولاً حقوق بشر و دموکراسی و نظایر آن ارزشهایی هستند که در کلام به آنها ارزشهای غربی میگوییم. در صورتی که ارزش اصلی برای آمریکاییها در کشور خودشان همانطور که ترامپ و رؤسای جمهوری پیش از او گفتهاند اقتصاد است. به علت سیستم کاپیتالیستی حاکم بر این کشور ثروت، پول و اقتصاد حرف اول را میزند و ارزش است. الان آمریکاییها هم میبینند ارزشهای ظاهری روشنفکری مثل حقوق بشر فقط در ظاهر و کلام است. در باطن چنین ارزشهایی در جامعه آمریکایی حداقل بر اقتصاد، پول و ثروت مقدم نیست و تمامی ارزشهای جامعه بر اساس ثروت اقتصادی حاکم است.