علی شریعت دوست- قربان از ریشه تقرب به معنی گذشتن از خود و خواسته های نفس و نزدیک شدن به معبود و معشوق است لذا عید قربان عید اثبات عشق و بندگیست. ابراهیم خلیل الله نیز با قربانی کردن نفس، مقرب درگاه الهی شد و به رتبه ای در میان انبیا رسید که هم در کنار نبوت به مقام امامت دست یافت و هم نسل امامت در نسل او و مهدی فاطمه از فرزندان اوست.
حجاج در روز عید قربان موظفند یک حیوان را ذبح کنند و گوشت آن را بین نیازمندان تقسیم نمایند و هر سال نیز در همان روز این عمل را به نشانه یادآوری تکرار نمایند.
این پوسته و ظاهر دستور شرع است. اما آیا شارع مقدس فقط مقصودش همین قربانی ظاهری و صدقه به فقراست؟ آیا در کنار حیوان بیرونی، حیوان درونی نفس را نباید قربانی کرد؟اگر نفس انسان خلق و خوی حیوانیت گرفت خطرش از حیوان بیرونی بیشتر نیست؟ حیوان بیرونی نهایتا بر استخوان ظاهری صدمه وارد می‌کند اما نفس شرور، عالمی را به فساد و تباهی می کشاند.
آری نفس انسان نیز باید ذبح شود، نه یک بار و نه سالی یک بار، بلکه هر لحظه باید به حساب نفس رسید و اگر کوچکترین حرکتی به سمت حیوانیت کرد آن را قربانی نماییم. نفس سرکش اگر قربانی نشود به سمت شهوت بی انتها، آمال و آرزوهای خانمان برانداز، هوی و هوس بی جا و...تمایل دارد و تنها چاقوی تقواست که می تواند در برابر طغیان گری او بایستد. دلبستگی ها، وابستگی می آورند و وابستگی ها جلوی رشد و کمال را می‌گیرند. ایمان واقعی، همان ایمان آزادانه ای که مولای متقیان در برابر ایمان تجار و بردگان بیان کرد، ایمان عاشقانه ای است که در قرآن نیز به آن اشاره شده است:
«وَالَّذِينَ آمَنُوا أَشَدُّ حُبًّا لِلَّه...؛ (165، بقره) و ابراهیم (ع) طلیعه دار این ایمان عاشقانه شد.
تبلور ایمان عاشقانه در عید قربان
آیا شارع مقدس فقط مقصودش همین قربانی ظاهری و صدقه به فقراست؟ آیا در كنار حیوان بیرونی، حیوان درونی نفس را نباید قربانی كرد؟اگر نفس انسان خلق و خوی حیوانیت گرفت خطرش از حیوان بیرونی بیشتر نیست؟ حیوان بیرونی نهایتا بر استخوان ظاهری صدمه وارد می‌كند اما نفس شرور، عالمی را به فساد و تباهی می كشاند.
۱۳۹۹/۵/۱۰
