به گزارش نما به نقل از افکار، چند ماهی هست که سریال پر خرج"کلاه پهلوی" هر هفته جمعه شب‌ها روی آنتن شبکه اول سیما می‌رود تا حکایت کند آن‌چه که پهلوی بر این مردم روا داشت. این سریال که بیش از نیم دهه زمان صرف ساختش شده است اما بلافاصله بعد از پخش با انتقادات جدی مواجه شد.
مورخان، علما و اهل فن این سریال را فاقد وجاهت تاریخی، تکنیکی و هدفمند دانستند. آیت الله علم الهدی اولین فردی بود که از تریبون نماز جمعه به این سریال تلویزیونی تاخت. حالا با خسرو معتضد مورخ معاصر به گفت‌وگوی 45 دقیقه‌ای پرداختیم تا هر آن‌چه که به دروغ در"کلاه پهلوی" با پول بیت‌المال ساخته شده است برای سازندگان سریال و مسئولان صدا و سیما(چون مردم به درستی این دروغ‌ها را درک و بارها عنوان کرده‌اند اما گوش شنوایی وجود ندارد) بیش از پیش نمایان شود.
آقای معتضد ممنون که وقتتان را در اختیار ما قرار دادید. درباره"کلاه پهلوی" و عدم صداقت این سریال حرف و حدیث‌های زیادی وجود دارد. آیا شما این سریال را به لحاظ تاریخی تایید می‌کنید؟
بسم الله الرحمن الرحیم. بنده تنها چند قسمت از این سریال را دیده‌ام. اینکه می‌گویید سر و صدای زیاد یا حرف و حدیث فراوانی به دنبال داشته است درست نیست چرا که زمانی درباره یک فیلم و سریال سر و صدا بلند می‌شود که مورد توجه واقع شود و مخاطب زیادی را با خود به همراه داشته باشد در حالی که سریال مذکور اینگونه نیست.
خیلی صریح و بی‌پرده می‌روم سراغ اصل سریال، امیدوارم که سازندگان سریال‌های تاریخی این نکات بنده را مورد توجه قرار دهند. اول از همه اینکه"کلاه پهلوی" محتوای تاریخی ندارد. به جای آن‌که در این سریال دوران پهلوی نقد شود این احساس را در میان مردم ایجاد می‌کند که آن دوران طلایی بوده و چقدر به ایران خدمت شده است.
ضعف داستان سریال مبتنی بر نداشتن اطلاعات تاریخی است در حالی که دوستان می‌توانستند با اندکی تامل و مطالعه کتاب‌ها و روزنامه‌هایی که بعد از رضاشاه و شهریور 1320 منتشر شده است به درستی وقایع آن زمان را برای مردم به نمایش بگذارند.
آقای معتضد؛ در"کلاه پهلوی" شخصیت‌هایی از دوران پهلوی به نمایش گذاشته شده‌اند که به نظر انسان‌های منطقی و دلسوز ایران هستند! آیا واقعا اینگونه است؟
نه، واقعا اینگونه نیست. تمام کسانی که در دستگاه پهلوی بودند در خدمت مستعمران بودند. این‌هایی که نشان داده می‌شود افرادی شیک پوش و مرفه گرد هم می‌آیند و حرف‌های خوب، خوب می‌زنند واقعا اجحاف به حق مردم ستم دیده ایران است.
ببینید، زمانی که کارگردانی می‌خواهد سریال یا فیلم بسازد باید کاملا بر موضوعات اشراف داشته باشد. شما فیلم‌ها و سریال‌هایی که غربی‌ها می‌سازند را نگاه کنید. همین"آرگو" که از اول تا آخرش دروغ است تا چه اندازه توانسته با خوش ساختی خود مردم را فریب دهد و فروش کند در حالی که سراسر دروغ است. آرگو تا الآن 150 میلیون دلار فروخته و گفته می‌شود که تا یک میلیارد هم خواهد فروخت اما فیلم‌سازان ما چه کار می‌کنند؟
غربی‌های سابقه ننگین خود را به خوبی و هنرمندانه پاک می‌کنند اما ما سابقه تظلم‌خواهی و عدالت خواهی خود را با میلیاردها تومان هزینه کاملا بالعکس برای جوانان و مردم عزیزمان نشان می دهیم.
آیا سازندگان ما به لحاظ تاریخی منابع ندارند یا به لحظ مالی که اینگونه رفتار می‌کنند؟
هیچ‌کدام. هم به لحاظ مالی و هم به لحاظ منابع تاریخی کاملا بی‌نیاز هستندو ضمنا تمام سازندگان ما هم اینگونه نیستند که سریال‌ها و فیلم‌ها را خراب کنند. اینکه مخاطبان بیش‌تر از 10 دقیقه نمی‌توانند"کلاه پهلوی" را تحمل کنند و سریع کانال را تغییر می‌دهند یا تلویزیون را خاموش می‌کنند تقصیر سازندگان آن است نه دیگران.
سریال مذکور حقیقتا آنقدر خسته‌کننده است که مردم علاقه‌مند به تاریخ ایران را نتوانسته جذب خود کند. متاسفانه دست اندرکاران این سریال نه شخصیت‌ها را می‌شناسند و نه اطلاعی از تاریخ دارند، آقایان تیمورتاش و فروغی را به خوبی نمی‌شناسند.
واقعا تاسف می‌خورم که تاریخ غیرتمندی ایران و ایرانی اینگونه به تصویر کشیده می‌شود. خدا ما را ببخشد که درباره ایران عزیز اینگونه رفتار می‌کنیم در حالی که دیگر کشورها از هیچ و پوچ برای خودشان تمدن می‌سازند و مردمشان را مفتخر به دروغ‌هایی می‌کنند که شرم‌آور است.
اخیرا یک سریال مصری را تماشا می‌کردم و بسیار لذت بردم اینکه از ساعت و لباس بازیگران گرفته تا سیگار سربازان و لوکیشین‌ها کاملا کارشناسی شده و منطبق با دوران تاریخی ساخته شده بود، حالا اگر کارگردان این سریال هر دروغی هم بخواهد بگوید و تاریخ را به نفع کشورش بسازد برای مردمش باور پذیر خواهد بود اما ما در کلاه پهلوی چه کار می‌کنیم؟ با پول سرسام آوری که در اختیار داریم حتی از یک مورخ نمی‌پرسیم که بابا جان! آن زمان اصلا جیپ بوده یا نه؟! واقعا کارگردان این سریال چه فکری کرده؟ این همه ماشین قدیمی در کشور داریم نمی‌شد از ان‌ها استفاده کرد؟ یکدفعه خیال همه را راحت کنید و یک گوشی موبایل هم بگذارید دم گوش ناصرالدین شاه.
اینکه در"کلاه پهلوی" نقش کشور فرانسه و زبان فرانسوی اینقدر مهم جلوه داده شده است ما به ازای تاریخی دارد؟ یعنی واقعا جایگاه فرانسه در تاریخ کشور ما کجاست؟
چون عشق فرانسه ما را کشته است. موسیقی کلایدرمن می‌گذاریم و دیگر هیچ. این‌ها فقط خرج می‌کنند والسلام. چرا فیلم‌سازان ما عمربن خطاب را نگاه نمی‌کنند تا یاد بگیرند؟ چرا مطالعه نمی‌کنند؟ تلویزیون همه جور امکاناتی در اختیارشان قرار می‌دهد، ضرغامی هیچ دریغی ندارد اما این‌ها کاربلد نیستند، به جای اینکه نشان دهند چه‌طور مردم را در زندان می‌کشتند، زن‌های و مادران این مرز و بوم جرات نداشتند از خانه بیرون بیایند چون غیرت مرد ایرانی اجازه نمی‌داد که چادر از سر زنش بیافتد کجای"کلاه پهلوی" دیده می‌شود.
آیا جوان‌های امروزی باورشان می‌شود که مادران ایرانی برای آن‌که چادرشان را برندارند 6 ماه از خانه بیرون نمی‌آمدند؟ چرا این‌ها را نشان نمی‌دهیم؟ با آمپول هوا معترضان و انقلابیون را می‌کشتند، شکنجه می‌کردند اما در این سریال چیزی می‌بینیم؟ فقط حرف بی‌خودی، فقط بیایند و با زبان فرانسوی حرف بزنند و نشان بدهند که چقدر خارجی‌ها خوب بودند! به ما زبان فرانسوی هم یاد می‌دادند.
در مسجد گوهرشاد چند نفر کشته شدند؟ چند نفر را به پایین پرت کردند؟ این‌ها را به جوانان گفته‌ایم؟ متاسفانه ما هنوز آمادگی برای ساخت فیلم و سریال تاریخی نداریم.
اما مختارنامه، امام علی(ع)، امام حسن(ع)، امام رضا(ع) و غیره نمونه‌های خوبی برای موفقیت کارگردانان ایرانی در زمینه ساخت سریال‌های تاریخی هستند...
بله، حق با شماست، چون کارگردان‌های این سریال‌ها کاربلد بودند. اخیرا مختارنامه را دیدم و واقعا لذت بردم، آقای میرباقری به خوبی جذابیت بصری را به خدمت گرفته است، جنگ‌ها آنقدر خوب درآمده که قابل قیاس با نمونه‌های خارجی است.
زمانی آقای کیانوش عیاری با بنده تماس گرفت و درباره"دکتر قریب" سوالاتی را پرسید، واقعا خوشحال شدم از این همه دقت نظر اینکه اسم وزات بهداشت آن زمان چه بوده، قبه پاسبان‌ها چه بوده است و سوالات بسیار دیگری که آقای عیاری در تماس‌های تلفنی از بنده می‌پرسید و من هم بدون هیچ‌گونه چشم‌داشتی پاسخ سوالاتش را می‌دادم کما اینکه هر فردی تماس بگیرد پاسخش را خواهم داد اما برخی زحمت مشورت با چند مورخ را هم به خود نمی‌دهند و یکدفعه نابغه می‌شوند و خود را علامه فرض می‌کنند.
نظرتان درباره مار قبلی کارگردان"کلاه پهلوی" چیست؟"کیف انگلیسی" را چه طور دیدید؟
این سریال هم سراپا دروغ بود. مجلس چهاردهم و پانزدهم را به کلی فاسد و احمق نشان داده بود در حالی‌که در همین مجالس تو دهن شوروی زده شد. کیف انگلیسی تنها به خاطر موسیقی زیبایش قدری دیده شد.
اینکه نشان داده می‌شود مردم ایران و مردان ایرانی انسان‌های چشم‌چران و دنبال زن مردم بودند درست است؟
اصلا و ابدا، مردم ایران انسان‌های اخلاقی و شریفی بودند چون فرهنگ غنی داشتند و دارند. اصغر قاتل که خیلی معروف بود آدم‌های خراب را می‌کشت این یعنی چی؟اگر آقایان کتاب خوانده بودند و تاریخ را می‌دانستند به هیچ‌وجه اینگونه سریال نمی‌ساختند.
حریم سلطان چرا مخاطب جذب کرد؟ چون حرف ناحسابش را هنرمندانه می‌زد اما حرف حسابمان را بلد نیستیم بزنیم. من یادم می‌آید مرحوم علی حاتمی برای سلطان صاحبقران در سال 1353 کلی مشورت می‌کرد و بعد پشت دوربین می‌رفت چون او کارش را بلد بود و آن‌جایی را که نمی‌دانست می‌پرسید.
یک نکته جالب دیگر اینکه کلاه پهلوی برای پیشخدمت‌های یهودی بوده است و زمانی‌که دولت، مردم مجبور به استفاده از این کلاه می‌کرد ما را مسخره می‌کردند تا اینکه کلا زنان را مجبور کردند سر لخت شوند.
برای جمع‌بندی نکته‌ای اگر مانده بفرمایید.
حرف، حرف، حرف، واقعا تا چه زمانی این حرف‌ها ادامه خواهد داشت؟ تنبلی باعث شده تا سمبل کنیم. من نه غرض دارم و نه اصلا شخص کارگردان این سریال را می‌شناسم اما واقعا این چه وضعی است؟ چرا رضاخان را تطهیر می‌کنیم؟ با چه هدف و قصدی؟ آیا خیانت‌های این دیکتاتور برای دوستان مبرهن نیست؟
فقط مانده موبایل بگذارند كنار گوش ناصرالدین شاه
واقعا تاسف می‌خورم كه تاریخ غیرتمندی ایران و ایرانی اینگونه به تصویر كشیده می‌شود. خدا ما را ببخشد كه درباره ایران عزیز اینگونه رفتار می‌كنیم در حالی كه دیگر كشورها از هیچ و پوچ برای خودشان تمدن می‌سازند و مردمشان را مفتخر به دروغ‌هایی می‌كنند كه شرم‌آور است.
۱۳۹۱/۱۰/۲
