محمدمهدی اسلامی
سوال ـ در صورتیکه ثابت شود شما بعد از آن هم با سید علی اندرزگو تماس داشتهاید، چه میگویید؟
جواب ـ وقتی من به خودم اطمنیان دارم که با ایشان هیچگونه همکاری نداشته ام چه باید عرض کنم؟[1]
این بخشی از بازجویی شهید محمد صادق اسلامی در تاریخ 15 شهریور 1357 است؛ 13 روز پس از شهادت چریک مسلمان طراز انقلاب اسلامی.
او بلافاصله بعد از شهادت اندرزگو بازداشت شد و به کمیته مشترک ضد خرابکاری منتقل گردید. «حدسم این بود که شماره تلفنی از من پیش سید علی بوده، برای همین گفتم این شماره تلفن را یک بار در یک برخورد در خیابان از من گرفته و من دیگر حاضر نشدهام با او ملاقات کنم.»[2] اما او نمیدانست مدتهاست ساواک مکالمات اندرزگو را شنود کرده است و عمق روابط آنها واقف است و اگر تا پیش از این او را دستگیر نکرده، به امید به تور انداختن آن چریک بعد از ۱۴ سال مبارزه بوده است. او تا آخر بازجوییهایی که به فشار مردم برای آزادی زندانیان، پایان یافت؛ سرسختانه مقاومت کرده است و موج انقلاب به ساواک فرصت نداد که اطلاع خود از مواردی که کتمان میکند را به روی او بیاورد.
اگرچه امروز متن شنودها در کتاب «شهید صادق»[3] منتشر شده اما همچنان بسیاری از همکاری این دو مبارز برای ما مستور است؛ حضرت آیتالله خامنهای در این باره گفته بودند: «من فکر نمیکنم مردم ما بدانند صادق اسلامی چه کسی بود و بتوانند بفهمند که این مرد در طول پانزده سال مبارزه یک لحظه آرام نداشت. مثلاً اگر میبینیم کسی مثل شهید اندرزگو نام آور میشود و چهره برجستهاش در تاریخ مبارزات اسلامی ما میدرخشد، باید بدانیم امثال صادق اسلامی بودند که امکان میدادند تا شهید اندرزگو به وجود بیاید و فعالیت کند، لذا یقیناً در رتبه کار انقلابی، صادق اسلامی کمتر از اندرزگو نبود.»[4]
اسلامی بعد از پیروزی انقلاب مجاهدتی شبانه روزی را دنبال کرد و فرصت چندانی برای بیان خاطرات نداشت. اما دوستانش عمق نقش او در مبارزات را میدانستند، او را رها نمیکردند و گهگاه خاطراتی از او ضبط شده بود. این خاطرات توسط فرزندش تدوین گشت و نشر سرچشمه آن را منتشر کرد.
خاطراتی که ۴۵ سال بعد از بیان تازه منتشر شده است، حرفهای شنیده نشده بسیار دارد و روایتی دست اول از انقلاب اسلامی ارائه میدهد.
حال در شرایطی که «شهید اسلامی» در مقام «عند ربهم یرزقون» قرار دارد، کتاب «مبارزه به روایت شهید محمد صادق اسلامی» در رقابت با بیش از ۲۰۰ کتاب موفق به کسب رتبه نخست و دریافت جایزه شهید اندرزگو در بخش روایت مستند و تاریخ شفاهی شد. خاطراتی که فصل عمدهای از آن، مبارزه در «جمعیتهای مؤتلفه اسلامی» است، همان تشکیلاتی که خود گفته است چگونه به دستور امام تأسیس شد.
[1] مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات (۱۳۷۷) "سردار سرفراز" شهید حجهالاسلام و المسلمین سیدعلی اندرزگو به روایت اسناد ساواک، تهران: مرکز بررسی اسناد تاریخی، ص473
[2] اسلامی، جواد (۱۴۰۳) مبارزه به روایت شهید محمدصادق اسلامی، تهران:سرچشمه نور، ص 205
[3] مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات (1382) شهید صادق (یاران امام به روایت اسناد ساواک شهید محمدصادق اسلامی)، تهران: مرکز بررسی اسناد تاریخی
[4] مرکز مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی (1366) مصاحبه ها (مجموعه ی مصاحبه های حجة الاسلام و المسلمین سید علی خامنه ای رئیس جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۶۰)، تهران: انتشارات سروش، ص11
