تعطیلات می مانند یا كم می شود؟

به گزارش نما به نقل از تسنیم ، هیئت رئیسه مجلس در جلسه علنی روز چهارشنبه 9 اسفند ماه طرح ساماندهی تعططلات رسمی کشور را به صورت طرح عادی اعلام وصول کرد تا این طرح در طول یک سال گذشته یک گام به جلو رفته و از مرکز پژوهش‌های مجلس به بهارستان منتقل شود.

موضوع ساماندهی تعطیلات یکی از موارد مهمی بوده که طی 20 سال گذشته در مقاطعی مطرح وپس از مدتی به دست فراموشی سپرده شده است.با طرح مقطعی این موضوع شورای عالی انقلاب فرهنگی پژوهش تطبیقی نسبتا جامعی در این باره انجام داده و آن را در 3 فصل و 48 صفحه با عنوان بررسی وضعیت تعطیلات در ایران منتشر کرده است.

در گزارش شورای عالی انقلاب فرهنگی آمده است: با احتساب نیمروز تعطیل پنج‌شنبه‌ها تعداد کل روزهای تعطیل در ایران 103 روز خواهد بود که بر این اساس، ایران در مقایسه با کشورهای جهان، به جز یک کشور، کمترین تعطیلات را در جهان دارد.

دراین گزارش که در 3 فصل تعاریف، اقسام و آثار تعطیلی، تعطیلات در ایران و جهان از منظر آمار و جمع‌بندی و نتیجه‌گیری تهیه شده به تغییر نگاه مسئولان، کارشناسان و آحاد جامعه از "نگاه تک بعدی و صرفا اقتصادی به تعطیلات" به "نگاه همه جانبه به تعطیلات" و از "زیاد بودن تعطیلات به عنوان مساله‌ای جدی" به "پایین بودن بهره‌وری در ایام کاری تاکید می‌کند.



فصل اول این پژوهش شامل 4 فصل تعریف، اقسام و انواع تعطیلات، الگوی معیار تعطیلی و ابعاد و آثار تعطیلات است. در فصل دوم نیز وضعیت انواع تعطیلات در ایران، بررسی و مقایسه میانگین تعطیلات مناسبتی رسمی در ایران و سایر کشورها، تعطیلات آخر هفته در ایران و کشورهای جهان، وضعیت همزمانی تعطیلات رسمی و تعطیلات آخر هفته در ایران، وضعیت پراکندگی تعطیلات رسمی در طول سال، وضعیت انواع تعطیلات رسمی ایران از نظر توع مناسبت‌ها، مقایسه وضعیت تعطیلات در ایران و برخی کشورهای جهان و وضعیت و پراکندگی تعطیلات در برخی کشورهای جهان مورد مداقه قرار گرفته است.

اما طرح نمایندگان؟

حدود یک سال پیش مرکز پژوهش‌های مجلس در آخرین ماه‌های فعالیت خود طرحی منتشر کرد که در آن پیشنهاد حذف 9 روز از تعطیلات رسمی ایران به چشم می‌خورد.

مرکز پژوهش‌ها در پیش‌نویس طرح خود پیشنهاد کرده بود‌: تعطیلات رسمی قطعی در تقویم کشور عبارت باشند از: 4 روز نخست نوروز، روز 13فروردین ماه، روز عید فطر، روز عید غدیر، روز عید قربان، روز نیمه شعبان، روز 28 ماه صفر، روز 21 ماه رمضان، روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی، روز 22 بهمن، روز 14 خرداد و روز اربعین حسینی.

این طرح البته یک تبصره جالب هم داشت: روز ولادت و شهادت امام رضا(علیه السلام) در استان خراسان رضوی و روز شهادت امام صادق(علیه السلام) و حضرت زهرا(سلام الله علیها) در استان قم تعطیل رسمی باشد؛ در این 4 روز در همه نقاط کشور ساعت کار یک ساعت دیرتر شروع ‌شود. روز 29 اسفند نیز نیمه تعطیل و ساعت کاری تا 12 ظهر باشد!

طرح مرکز پژوهش‌ها حدود یک سال و چند ماهی مسکوت بود تا اینکه اواسط هفته جاری خبری مبنی بر حذف تعطیلی "تاسوعا" از تعطیلات رسمی درمحافل منتشر شد.

گزارش مرکز پژوهش های مجلس که سال گذشته منتشر شد، دربرگیرنده نکات جالبی بود. به اعتقاد مرکز پژوهش‌های مجلس، معضل اصلی تعطیلات در ایران، تعطیلات پراکنده در کشور است و تعطیلات رسمی هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم فراوانی بر اقتصاد کشور وارد نموده است.

به باور مرکز پژوهش‌های مجلس چالش تعطیلات ایران کم یا زیاد بودن آن نیست بلکه مشکل اصلی در نظر گرفتن تقویم قمری و شمسی در محاسبه تعطیلات است که اتفاقا همین موضوع پراکندگی تعطیلات در کشور را دامن زده است. این مرکز در مقابل کاهش ایام تعطیل به دولت و مجلس پیشنهاد می‌دهد که می‌توانند در صورت تلاقی هر کدام از این تعطیلات با تعطیلات رسمی، آنها را با تعطیلی بین ‌‌التعطیلی تجمیع کند.

در ادامه این گزارش آماده است، یکی از آثار اقتصادی وضعیت فعلی تعطیلات صرف 20 درصد از دستمزد پرداختی در اقتصاد کشور بابت روزهای تعطیل است همچنین در این گزارش تاکید شده از آنجا که برای این اوقات فراغت برنامه‌ریزی خاصی صورت نمی‌گیرد و مردم در ایام تعطیل به حال خود رها می‌شوند، نمی‌توان به بهره‌وری ناشی از این تعطیلات امید چندانی بست.این در حالی است که تعطیلات رسمی ایران 23 روز است.

آیا تاسوعا روز کاری می‌شود؟

شاید اما قابل توجه‌ترین نکته طرح جدید نمایندگان مجلس، حذف تعطیلی روز تاسوعای حسینی(ع) باشد. روزی که در تمام این سال‌ها تعطیلی رسمی وسنتی مردم ایران بوده و برخی آئین‌های خاص عزاداری در ماه محرم، مختص به همین روز است.

علاوه بر این، داستان تعطیلی روزهای متعلق به امام رضا(ع) در تقویم نیز از جمله حکایت‌های جالب تعطیلی در ایران است. روزهایی که در سال‌های مختلف بارها دستخوش تغییر شده است. چرا که ابتدا تعطیلی روز تولد امام رضا(ع) در سال های گذشته، با روز شهادت آن حضرت جا به جا شد و تعطیلی شهادت، به جای تعطیلی ولادت در تقویم ثبت شد و حالا شهادت امام رضا(ع) نیز در طرح نمایندگان مجلس از روزهای تعطیل رسمی در کشور حذف خواهد شد.

ناگفته نماند به دنبال مطرح کردن مجدد طرح کاهش تعطیلات رسمی کشور توسط برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی، حضرت آیت‌الله علوی گرگانی از مراجع تقلید در قم در پاسخ به استفتائی نظر خود را اینگونه‌ بیان کرده است:

"در روزهای مقدس تاسوعای حسینی و روز شهادت امام رضا(ع) که پاسداشت آنها لازم است و جزو تعظیم شعائر دینی محسوب می‌شود لازم است که حکومت اسلامی به آنها اهتمام ورزد و همانند سابق با تعطیلی آنها زمینه ابراز ارادت عموم مردم به آن ذوات مقدسه را فراهم آورند.

بسیار قبیح است در نظام جمهوری اسلامی که با نام ولایت فقیه یدک کشیده می‌شود روزهای 13 فروردین که جزو خرافات است و امثال آن تعطیل باشد باشد و روزهای عزای اهل بیت(ع) که افتخار نوکری آنها را داریم تعطیل نباشد و بهتر است نمایندگان محترم مجلس به امور مهم دیگر رسیدگی و تصمیم‌گیری نمایند.
لازم به ذکر ایت که در همین رابطه به سخنان مقام معظم رهبری ‏در جمع فرماندهان و مسؤولان سپاه پاسداران انقلاب اسلامى‏ در تاریخ 1376/06/26 در خصوص تعطیلی شهادت بانوی دو سرا، حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) که به عنوان اولین خاستگاه تعطیلی شهادت بانوی بزرگ اسلام می توان از آن نام برد، اشاره می شود: "طبق روایت، روز سه‌شنبه‌ى هفته‌ى آینده - سوم جمادى‌الثّانى - شهادت سیّده‌ى زنان عالم، فاطمه‌ى زهرا (سلام‌اللَّه‌ علیها) است.

من از ملت ایران درخواست مى‌کنم که در آن روز، مغازه‌ها و محل کسبشان را تعطیل کنند و به فاطمه‌ى زهرا (سلام‌اللَّه‌ علیها) احترام نمایند. به دستگاهها و ادارات دولتى و کارخانجاتى که کارهاى خاصى دارند، چیزى نمى‌گوییم؛ لیکن کسبه و دکاندارها و بازارها و خیابانها احترام کنند. ان‌شاءاللَّه روز سه‌شنبه را تعطیل کنید تا بتوانیم از برکات فاطمه‌ى زهرا (سلام‌اللَّه علیها) بهره‌مند بشویم."

بهرحال پای طرح نمایندگان به صحن علنی مجلس باز شده است آیا می توان از هم اکنون سرنوشت معلوم ومشخصی برای این طرح درذهنمان تصور کنیم ویا اینکه طرح مذکوربازهم دچار تغییرات اساسی خواهدشد.فعلا که هفته آینده مجلس تعطیل است !، باید بعداز تعطیلی مجلس ببینیم چه اتفاقی برای این طرح رخ می دهد؟