نسخه چاپی

حسن هاني زاده:

تحول در سازمان همكاری‌های اقتصادی شانگهای

عکس خبري -تحول در سازمان همکاري‌هاي اقتصادي شانگهاي

اجلاس سیزدهم شانگهای در فضای منطقه ای و بین‌المللی متفاوت تری از اجلاس های گذشته برگزار شد.

به گزارش نما، سران کشورهای عضو سازمان همکاری‌های شانگهای و کشورهای ناظر در شرایطی در بیشکک، پایتخت قزاقستان اجتماع کردند که فضای منطقه ای بشدت تحت تأثیر مسایل و چالشهای امنیتی و بحث تروریسم قومی و مذهبی قرار داشت و در سطح بین الملل چالش های جدی بر سیر مسایل بنیادین سیاسی مورد اختلاف منابع اصلی قدرت جهانی در جریان بود. مسایل امنیتی حول موضوع تروریسم و فرقه گرایی تمرکز یافته است و شانگهای را مجبور می سازد که از اهداف همکاری‌های اقتصادی اولیه اش فراتر رود.
در عین حال فضای بین المللی نیز تحت تأثیر تشدید تمایلات یک جانبه گرایی آمریکا، بخصوص آنچه طی روزهای اخیر در ارتباط با سوریه گذشت قرار گرفته و چین و روسیه به عنوان دو کشور محوری در سازمان همکاری‌های شانگهای را تحت فشار قرار داده است که برای حفظ صلح و ثبات جهانی بر فعال کردن سازمان های منطقه ای متمایل به چند جانبه گرایی تأکید بیشتری داشته باشند.
این موضوع که اجلاس سران شانگهای بشدت تحت تأثیر تحولات سوریه قرار گرفت، یکی از موضوعات اصلی مورد بحث هم در جلسات رسمی و هم در دیدارهای حاشیه ای سران بحران سوریه بوده و به هیچ عنوان امری تصادفی نبوده است.
با توجه به آنچه در اجلاس بیشکک گذشت، می توان گفت که دیدارها و مذاکرات خارج از جلسات رسمی سران کشورهای عضو سازمان همکاری‌های شانگهای از اهمیت به مراتب بالاتری نسبت به نشستهای رسمی خود اجلاس برخوردار بود. به عبارت روشن تر حاشیه این اجلاس از متن پیشی گرفت. در همین نگاه می توان دیدارها و گفت و گوهای میان دکتر روحانی با رئیسان جمهور روسیه، چین، قزاقستان، تاجیکستان و پاکستان را ویژه و بسیار مهم ارزیابی کرد. مهم از این جهت که اولاً این اولین سفر خارجی دکتر روحانی در مقام رئیس جمهور برای شرکت در یک اجلاس سازمانی منطقه ای بود و دوم نفس حضور رئیس جمهوری ایران در اجلاسی که سران کشورهای مهمی چون روسیه و چین در آن حضور دارند، خود حایز اهمیت است و نشان می دهد که طرح محاصره و به انزوا کشاندن ایران از سوی غرب توفیق چندانی نداشته است.
دکتر روحانی در قامت یک دیپلمات ورزیده و در ردای روحانیت در اجلاس بیشکک ظاهر شد و در حاشیه این رخداد بین المللی توانست دیدگاه ها و آرای جمهوری اسلامی ایران را درباره مسایل مهم دو و چند جانبه و بین المللی و منطقه ای با سران کشورهای دیگر درمیان گذاشته و در مورد مناطق بحرانی در خاورمیانه و بویژه مسأله سوریه رایزنی های مهم و تأثیر گذاری را انجام دهد و دیدگاه های خاص خود، مطابق با منافع ملی ایران را مطرح سازد.
حل نسبی بحران تهدید نظامی خارجی علیه سوریه به فاصله یک روز از برگزاری این اجلاس و دیدارهای حاشیه ای آن مطابق با طرح روسیه را که مورد حمایت ایران قرار داشت، به نوعی می توان برآمده از فضای اجلاس شانگهای و همسو یا موضع کلی اعضای این سازمان تصور کرد و در کارنامه سیاست خارجی دولت یازدهم به ثبت رساند. از سوی دیگر می توان گفت که حسن روحانی در اجلاس شانگهای، نیم نگاهی هم به اجلاس آینده و مهمتر نیویورک و اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز داشت تا در میدان بین‌المللی حضور موثر خود را در فضایی واقعی تر ارزیابی کند و برای نشست نیویورک آماده شود. از موضوع های مهم دیگری که اجلاس شانگهای تحت تأثیر آن قرار داشت، افغانستان بعد از 2014 و خروج برنامه ریزی شده آمریکا و ناتو از این کشور بود. بحث پیمان امنیتی آمریکا و افغانستان و احتمالا پیش بینی واگذاری 9 پایگاه نظامی به آمریکا باعث نگرانی جدی سازمان همکاری‌های اقتصادی شانگهای است.
مخالفت با چنین پیمانی و در همان حال اعلام آمادگی سازمان همکاری‌های اقتصادی شانگهای به کمک برای تأمین امنیت افغانستان در چارچوب همکاری‌های منطقه ای، موضوعی بود که به یکسان مورد نظر و توجه ایران، روسیه، چین و کشورهای آسیایی مرکزی قرار داشت و دارد. تحول شانگهای از یک سازمان همکاری‌های اقتصادی به سازمانی با ظرفیت های متنوع تر سیاسی و امنیتی به نظر می رسد، در اجلاس بیشکک کلید خورده باشد و قراراست این تحولات در اجلاس چهاردهم در دوشنبه پایتخت تاجیکستان نیز پیگیری شود.

۱۳۹۲/۶/۲۴

اخبار مرتبط
نظرات کاربران
نام :
پست الکترونیک:
نظر شما:
کد امنیتی:
 

آخرین اخبار...