سنبل الطیب دارای بویی مطبوع است و گربه بوی این گیاه را از فاصله دور تشخیص داده به طرف آن می رود و در اطراف آن به جست و خیز می پردازد و از بوی آن مست می شود. گل های سنبل الطیب به رنگ سفید یا صورتی و به صورت خوشه ای است.
قسمت مورد استفاده این گیاه ریشه آن است و معمولا از ریشه گیاهی که بیش از سه سال عمر دارد استفاده می شود. سنبل الطیب پس از خشک شدن به رنگ قهوه ای در می آید. طعم آن تلخ ولی خوشبو و معطر است. عطر آن پس از خشک شدن بیشتر می شود.
- ترکیبات شیمیایی
ریشه سنبل الطیب حاوی ۱ درصد اسانس است. این اسانس در ریشه تازه بیشتر است و به تدریج که ریشه خشک می شود مقدار اسانس آن کاهش یافته ولی بوی آن قوی تر می شود. اسانس تازه برنگ سبز مایل به زرد است ولی در اثر ماندن غلیظ می شود. آثار دارویی ریشه تازه آن سه برابر خشک شده آن است. سنبل الطیب باید در حرارت کم خشک شود و در حرارت بالا تمام اثر دارویی آن از بین می رود.
- خواص داروئی
ریشه سنبل الطیب از نظرطب قدیم ایران گرم و خشک است خواص مهم آن به شرح زیر است. اثر ضد تشنج دارد، در رفع ناراحتی های عصبی و هیستری مفید است،ضد اسپاسم و آرام بخش است، تب بر است، بیخوابی را درمان می کند، ضد کرم معده و روده است، ضد هیجان است، برای برطرف کردن دلهره، تشویش و نگرانی مفید است، در درمان بیماری مالیخولیا اثر مفید دارد، در برطرف کردن درد سیاتیک موثر است، سکسکه مداوم را از بین می برد، درد سینه را برطرف می کند، استفراغ را برطرف می کند، در معالجه مرض قند موثر است، گرد سنبل الطیب را روی زخم ها بپاشید التیام یابند.
ریشه سنبل‌الطیب در معالجه صرع، بیماری مالیخولیا و میگرن اثر مفید داشته و در درمان بیخوابی موثر است.از دیگر خواص ریشه سنبل‌الطیب ضد کرم معده و روده بودن آن است.همچنین این گیاه دارویی گاز معده و درد آن را از بین برده، سکسکه مداوم و استفراغ را برطرف کرده و دهان را خوشبو می‌کند.
سنبل‌الطیب برای برطرف کردن دلهره، تشویش و نگرانی می‌تواند مفید باشد و اگر گرد سنبل‌الطیب روی زخم‌ها پاشیده شود می‌تواند درد را التیام دهد. این گیاه دارویی در برطرف کردن درد سیاتیک موثر بوده همچنین ترشح ادرار را زیاد می‌کند، درد سینه را برطرف کرده و در معالجه مرض قند موثر است.
- طرز استفاده
۱) گرد سنبل الطیب: ریشه سنبل الطیب را خرد کرده و در حرارت ۴۰ درجه خشک کنید. سپس آنرا آسیاب کنید و از الک ریز در کنید. گرد آن به عنوان ضد تشنج به کار می رود. مقدار مصرف آن ۵-۱۰ گرم در روز است.
۲) مخلوط سنبل الطیب: ۴ گرم گرد ریشه سنبل الطیب را با ۴ گرم رازیانه و ۴ گرم قند سائیده و مخلوط کنید،این مخلوط را چهار قسمت کرده و در طول روز به فواصل مساوی بخورید.
۳) تنتور والریان: ۱۰۰ گرم ریشه سنبل الطیب را خرد کرده و در نیم لیتر الکل طبی ۶۰ درجه بریزید و بگذارید بماند. هر روز چند بار آن را بهم بزنید و پس از ۱۵ روز آنرا صاف کرده و در شیشه دربسته نگهداری کنید . مقدار مصرف آن ۱۰-۳۰ قطره می باشد.
- نکات قابل توجه:
چون سنبل الطیب برای کلیه مضر است باید آنرا با کتیرا خورد.
مصرف سنبل الطیب با وارفارین و قرص آهن تداخل ایجاد می کند و نباید همزمان استفاده کرد.
همچنین در هنگام رانندگی و دوران بارداری و شیردهی مصرف این گیاه توصیه نمی شود.
این خوراكی آرامش را به شما هدیه می دهد
این گیاه پس از خشك شدن به رنگ قهوه ای در می آید. طعم آن تلخ ولی خوشبو و معطر است. عطر آن پس از خشك شدن بیشتر می شود.
۱۳۹۲/۹/۲۰
