به گزارش نما به نقل از ایسنا، محسن رضایی صبح امروز (دوشنبه) در ارائه مقاله‌ای تحت عنوان توسعه اقتصادی ایران و مدل مناسب برای آن، در جمع دانشجویان و اساتید گروه اقتصاد دانشگاه بوعلی سینا همدان، به اهمیت رشد و توسعه اقتصادی اشاره کرد و گفت: بسیاری از افراد فکر می‌کنند رشد یعنی توسعه، اما این تفکر مربوط به چندین دهه قبل است.
وی با بیان اینکه «رشد اقتصادی در افزایش کمی متغیرهای اقتصاد و توسعه در بهبود زندگی مردم معنا می‌شود»، افزود: ممکن است رشد اقتصادی رخ دهد اما توسعه نباشد. توسعه و رشد، دو مفهوم جداگانه هستند که رشد بدون توسعه تنها در کشورهای کمونیستی و نفتی رخ می‌دهد، بطوریکه در کشور خودمان رشد به معنای ایجاد زیربنا، فضا و کالبد داشته‌ایم اما توسعه نیافته‌ایم. چین در سیاست کمونیستی باقیمانده است اما در اقتصاد مسیر غیرکمونیستی و مدل توسعه شتابان را در پیش گرفت.
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه به بیان مسیر تاریخی توسعه پرداخت و گفت: عباس میرزا با ارائه طرح ارتش نوین ایران، نخستین توجه را به توسعه و پیشرفت ایران داشت اما پس از آن سیر قهقرایی در مسیر توسعه کشور رخ داد و تجارت، تولید، علم و فناوری رو به ضعف گذاشت و آنقدر ادامه یافت تا در جغرافیا نصف شدیم.
رضایی ادامه داد: آشنایی ایرانی‌ها با پیشرفت‌های غرب، شوکی به کشور وارد کرد، بطوریکه این موج در جریان مشروطه خود را نشان داد و جریان بیداری ایرانیان نام گرفت. آزادی و قانون نخستین بینش برای توسعه ایران بود و پس از آن ملت ایران با فاصله طولانی فهمید آزادی بدون استقلال معنا و مفهوم ندارد.
وی با بیان اینکه «رضا شاه در کنار استبداد، کارهای زیربنایی زیادی انجام داده است»، یادآور شد: در کنار آن، رضا شاه کل نظام اجتماعی و فرهنگی کشور را از بین برد و یک نظام متمرکز از تهران تا سراسر ایران بوجود آورد. روشنفکران از این کار او حمایت کردند چون گفته می‌شد در ایران هرج و مرج وجود دارد اما راه حل مقابله با هرج و مرج، تمرکز آهنین نیست و گاهی با توزیع اختیارات نیز می‌توان جلوی این معضل را گرفت.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه اظهار کرد: در دولت خاتمی توسعه سیاست و روابط خارجی و در دولت احمدی‌نژاد عدالت اجتماعی و هسته‌ای شدن ایران مدنظر بود و در دولت روحانی تمرکز بر روی سیاست خارجی است بطوریکه برنامه مشخصی از دولت برای اقتصاد نمی‌بینیم؛ هرچند که ممکن است در آینده ارائه شود.
رضایی با تاکید بر اینکه «ما باید از یک الگوی معین پیروی کنیم»، تصریح کرد: تاکنون چنین الگویی وجود نداشته است، چراکه درک درستی از توسعه نداریم اما اگر این درک ایجاد شود، موجب همگرایی و هم‌افزایی توانایی‌های یک ملت می‌شود. وی در ادامه به ارائه آمار مقایسه‌ای سه دوره دولت گذشته یعنی دوران هاشمی رفسنجانی، خاتمی و احمدی‌نژاد پرداخت و گفت: در رشد تولید ناخالص داخلی تحول اساسی صورت نگرفته است، بطوریکه این رشد طی سه دولت، زیر پنج درصد بوده است. همچنین سرانه درآمد در هر سه دوره خوب نبوده است.
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام اضافه کرد: رشد سرمایه‌گذاری در دولت هاشمی شش درصد، دولت خاتمی هفت درصد و در دروه احمدی‌نژاد دو درصد بوده است. همچنین در رشد ارزش افزوده بخش صنعت در دولت هاشمی و خاتمی هشت درصد بوده و در دولت احمدی‌نژاد چهار درصد بوده است. رشد صادرات کالا در مجموع سه دولت گذشته ۱۷ درصد بود. شاخص پیشرفت، یکی سنجش با خود و دیگری با سنجش با سایر کشورهاست که در مقایسه با خود، وضع مطلوبی داریم.
رضایی با بیان اینکه «سیاست در کشور ما تغییرات بسیاری داشته اما اقتصاد تغییر چندانی نداشته است، بطوریکه افکار زیادی آمده‌اند و رفته‌اند اما اقتصاد تغییرات لازم را نداشته است»، اظهار کرد: مدل‌های رشد بهره‌وری یکی از مدل‌های وی‍ژه توسعه است. ثروت سرانه ایران ۲۸ هزار دلار بوده در حالی که متوسط ثروت سرانه جهان ۸۶ هزار دلار است. منابع انسانی ۳۴ درصد، ثروت فیزیکی ۳۷ درصد و ۲۹ درصد منابع طبیعی و خام فروشی به علت عدم بازاریابی مناسب و درست، در تولید ثروت کشور مؤثر هستند در حالی که باید درصد منابع انسانی را به ۸۰ درصد برسانیم.
وی ادامه داد: ما از طرفی، پیچیده‌ترین فناوری یعنی فناوری هسته‌ای را کشف کرده‌ایم اما هنوز فناوری کشت سیب‌زمینی را نمی‌توانیم داشته باشیم و کشاورزان همچنان از شیوه سنتی بهره می‌برند و مجبور به صادرات خام محصولات می‌شویم. بنابراین باید سرمایه انسانی در فرآیند توسعه فعال شود، چراکه در توسعه استفاده چندانی از سرمایه انسانی و اجتماعی نداریم.
دیر مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه «قدرت خرید ۱۲ هزار دلار است که امسال به ۱۴ هزار دلار هم می‌رسد»، در ادامه به چالش‌های توسعه ملی شامل سرریزها، گسست‌ها، قدرت و توسعه و توسعه و فرهنگ اشاره کرد و افزود: به علت عدم مدیریت و برنامه‌ریزی نمی‌توانیم از تمام منابع استفاده کنیم بنابراین نیازمند تیم توسعه و تعالی ملی برای استفاده از قابلیت‌های موجود در کشور هستیم و برای ظرفیت‌سازی نیز باید فدرالیسم اقتصادی و تحول اداری و دولت‌های ائتلافی شکل گیرد.
رضایی با اشاره با اینکه «اصطکاک سیاسی اجازه نمی‌دهد از توانمندی‌های موجود استفاده کنیم»، تاکید کرد: نیازمند مدل مفهومی نظام ملی نوآوری برای از بین چالش‌های توسعه ملی در کشور هستیم. اقتصاد نیازمند هدایت است، نه دخالت؛ به‌گونه‌ای که رابطه دولت باید با اقتصاد تنظیم شود و باید مسیر باثبات و هدفمندی در اقتصاد ملی شکل گیرد.
وی در پایان با بیان اینکه «هم‌اکنون دانش اقتصاد با دانش کسب‌وکار و کارآفرینی بیگانه است»، افزود: باید پل ارتباطی بین این دو مقوله شکل گیرد. باید وظایف دولت را در هدایت، حمایت و نظارت محدود کرد، چراکه دولت از جنس کار اجرایی نیست ولی آنقدر به امور اجرایی و انجام پروژه‌های می‌پردازد که به نظارت و کنترل نمی‌رسد.
محسن رضایی: نیازمند فدرالیسم اقتصادی هستیم
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینكه "اقتصاد نیازمند هدایت دولت است، نه دخالت آن"، گفت: نیازمند تیم توسعه و تعالی ملی برای استفاده از قابلیت‌های كشور هستیم و برای ظرفیت‌سازی، باید فدرالیسم اقتصادی و تحول اداری و دولت‌های ائتلافی شكل گیرد.
۱۳۹۲/۹/۲۵
