هشتمین سفراستانی ابتكار

به گزارش نما؛ بررسی وضعیت تالاب های بین المللی آلاگل ، آلماگل و آجی گل ، بررسی وضعیت آشوراده ، بررسی جاده جنگل ابر، بهره برداری از سیستم تصویربرداری از تالاب بین المللی آلاگل و ثبت پارک ملی جدید در گلستان برخی از موضوعات زیست محیطی بررسی شده در این سفر بوده است.
شرکت در جلسه شورای اداری استان، دیدار با نماینده ولی فقیه، دیدار صمیمانه با نمایندگان تشکل های مردم نهاد زیست محیطی و دیدار با نیروهای اداره کل حفاظت محیط زیست استان گلستان برخی دیگر از برنامه های سفر رییس سازمان حفاظت محیط زیست به استان گلستان بوده است.
استان گلستان از استان های شمالی ایران است. مرکز این استان گرگان است. استان گلستان منطقه گرگان و دشت را در بر می گیرد.
*** تالاب های استان گلستان
استان گلستان دارای چهار تالاب آلاگل ، آلماگل و آجی گل که ثبت بین المللی شده اند و یک تالاب ساحلی با نام گمیشان است.
تالاب های آلاگل، آلماگل، آجی گل و گمیشان از مجموعه تالاب های بین المللی کشور در دشت ترکمن صحرا و در نزدیک مرز ایران و ترکمنستان از مناطق مهم دیدنی استان است، این تالاب ها زیستگاه مناسبی برای پرندگان آبزی و کنار آبزی مهاجر به شمار می روند.
این سه تالاب بین المللی که در شمال گنبد کاووس قرار گرفته است با سه هزار و 27 هکتار وسعت، محل زمستان گذرانی پرندگان آبزی و کنارآبزی است که از شمال سیبری به این تالاب ها مهاجرت می کنند و نیز زیستگاه برخی پرندگان بومی به شمار می رود.
*** تالاب آلاگل
تالاب آلاگل در چند کیلومتری مرز ترکمنستان و در مرکز شوره زار بزرگ ترکمن صحرا واقع شده و یک دریاچه آب شور است، به همین جهت پرورش ماهیان آب شور زی دریای خزر به ویژه ماهی سفید و کپور در این تالاب رونق زیادی دارد.
*** تالاب آلماگل
تالاب آلماگل که به معنی دریاچه سیب از مجموعه تالاب های بین المللی ایران است که در سال 1975در کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده است. این تالاب که در فاصله حدود 270 کیلومتری شهر گرگان واقع شده است، دارای حدود 72 هکتار مساحت بوده و از شمال به اراضی کشاورزی و جنوب به روستای تنگلی محدود می شود.
*** تالاب آجی گل
تالاب آجی گل 32 هکتار وسعت دارد، درختان گرم، نیزار و پوشش گیاهی تالاب مامنی برای پرندگان و چراگاهی برای دام های روستاییان است و آب و هوای معتدل زمستان ترکمن صحرا موجب شده آب این تالاب زمستان ها یخ نزند و زیستگاه مناسبی برای زمستان گذرانی پرندگان مناطق شمالی شده اند.
آجی گل، در فصل زمستان پناهگاه میلیون ها پرنده مهاجری است که به آن پناه می آورند، بخشی از این تالاب در مجاورت دریاچه نمک بوده که این امر طبیعت زیبایی در منطقه ایجاد کرده است.
*** تالاب گمیشان
از میان تالاب های گلستان، تالاب گمیشان یک تالاب ساحلی است، این تالاب 20هزار هکتار وسعت دارد و ارتفاع آن 27 متر پایین تر از سطح دریاست که از یکسو با زمین های قرقابی و تپه ماهوری دشت وسیع ترکمن صحرا و از سوی دیگر با سواحل دریای خزر محدود است که به همین دلیل طبق طبقه بندی تالاب ها، گمیشان جزو تالاب های دریایی ساحلی قرار می گیرد.
مجتبی حسینی معاون نظارت و پایش اداره کل میحط زیست استان گلستان درمورد نتایج این سفر به خبرنگار علمی ایرنا گفت: اکنون وضعیت زیست محیطی تالاب های آلماگل ، آلاگل و آجی گل در شرایط مطلوبی قرار دارد و حیات زیستی آنها به روند طبیعی پیش می رود.
وی افزود: ظرفیت کلی تالاب آلاگل 75 تا 80 میلیون متر مکعب است و وزارت نیرو نیاز آبی این تالاب را در شرایط بحرانی 6 میلیون متر مکعب اعلام کرد و معتقد است در شرایط بحرانی تالاب با این میزان آب می تواند به حیات زیستی خود ادامه دهد اما نظر محیط زیست بر 20 میلیون متر مکعب است ، اما خوشبختانه شرایط کنونی تالاب مطلوب است.
وی درباره تالاب آلماگل گفت: ظرفیت کلی این تالاب 5 تا 6 میلیون متر مکعب است اما حق آبه ای که وزارت نیرو برای شرایط بحرانی این تالاب در نظر گرفته 2 میلیون متر مکعب است و پیشنهاد محیط زیست 4 میلیون متر مکعب است .
حسینی افزود: وضعیت گردشگری در تالاب آلماگل تا حدودی رونق گرفته از این رو بهتر است آب این تالاب در حد مطلوب تامین شود تا این صنعت از رونق نیفتد.
وی به وضعیت مطلوب تالاب آجی گل به عنوان سومین تالاب بین المللی کشور اشاره کرد و گفت: ظرفیت کلی این تالاب هم 3 میلیون متر مکعب است و پیشنهاد وزارت نیرو برای حق آبه این تالاب در شرایط بحرانی 1 میلیون متر مکعب است که پیشنهاد محیط زیست 2 میلیون متر مکعب است.
وی ادامه داد: تالاب آجی گل یک تالاب شور است و اگر میزان حق آبه آن در زمان بحرانی کمتر از 2 میلیون متر مکعب باشد شوری آب بالا می رود و حیات زیستی تالاب و آبزیان موجود در آن را با خطر مواجه می کند.
معاون نظارت و پایش اداره کل میحط زیست استان گلستان تاکید کرد: از سوی سازمان حفاظت محیط زیست در حال پیگیری پیشنهادات خود برای میزان حق آبه این تالاب ها هستیم که امیدواریم به نتیجه مطلوب برسد.
وی درباه تالاب گمیشان گفت: گمیشان یک تالاب دریایی ساحلی است از این رو وضعیت آب آن به میزان آب بالا و پایین رفتن آب خزر بستگی دارد و اکنون با پایین رفتن آب خزر سطح آب این تالاب هم تا حدودی کاهش یافته است که دوباره با بالا امدن آب خزر ، سطح آب تالاب گمیشان هم بالا می آید.
حسینی گفت: خوشبختانه اکنون وضعیت تالاب های استان گلستان مطلوب است و حیات زیست محیطی تالاب در شرایط خوبی ادامه دارد.
*** راه اندازی سیستم های تصویر برداری از تالاب های استان
راه اندازی سیستم های تصویر برداری از تالاب های استان گلستان در تالاب آلاگل یکی از دستاوردهای سفر استانی ابتکاربه این استان است. رییس سازمان حفاظت محیط زیست این اقدام را شیوه ای نوین در کنترل و حفاظت از تالاب ها دانست.
حسینی در این زمینه گفت: با راه اندازی این سیستم تالاب ها، رصد پرندگان و شکار آنان به صورت آنلاین در مرکز استان و حتی تهران قابل کنترل است.
وی افزود: با راه اندازی این سیستم تمام فاکتورهای زیست محیطی تالاب های استان به صورت آنلاین پایش می شوند و حتی فاکتورهای کیفی آب هم قابل پایش و بررسی است.
وی اظهار داشت: علاوه براین در ضلع غربی تالاب آجی گل و آلماگل کانالی برای کنترل آب ورودی به تالاب ها ساخته شد که در این سفر با حضور رییس سازمان حفاظت محیط زیست افتتاح شد.
حسینی گفت: این دریچه برای کنترل آب به تالاب های آلاگل ، آلماگل و آجی گل ساخته شده است و کاربرد آن در زمان آبرسانی به تالاب هاست به این معنا که اگر تالاب آلاگل به آبرسانی نیاز داشته باشد به کمک این دریچه ، دریچه های دیگر بسته می شود تا آب فقط به تالاب آلاگل برسد در حالی که تا قبل از احداث این کانال آب رها شده قابل کنترل نبوده و آب زیادی به هدر می رفت.
آبرسانی و برق رسانی به محیط بانی تالاب آلاگل، احداث کانال آبرسانی به تالاب آجی گل، حفر کانال انحرافی به این تالاب، احداث اسکله تالاب آلاگل و تکمیل ساختمان مرکز مدیریت تالاب های بین المللی آلاگل، آجی گل و آلماگل با اعتباری حدود 8 میلیارد ریال از منابع ملی افتتاح شد.
دراین سفر معصومه ابتکار چند نشست خبری برگزار کرد و در آنها بر مسایل زیست محیطی استان تاکید کرد.
*** نشست خبری ابتکار در گرگان:
با افرادی که خارج از قانون عمل کنند برخورد می کنیم، جوامع و مردم محلی در اولویت واگذاری ها، احداث جاده ابر، ساخت مجتمع پتروشیمی گلستان ، وضعیت جزیره آشوراده ، ثبت پارک ملی جدید در گلستان ، مرگ ماهی های کفال دریای خزر از جمله موضوعاتی است که در این نشست مورد توجه قرار گرفت.
ابتکار گفت: با افرادی که خارج از قانون عمل کنند و محیط زیست را به خطر بیندازند برخورد می کنیم ، در این زمینه تلاش هایی برای ارایه گزارش به قوه قضاییه و مراجع دیگر برای سیاستگذاری ها ادامه دارد، اما اگر موانع ذهنی هم وجود داشته باشد و برخی افراد به اهمیت و ابعاد محیط زیست توجه نکنند، با آنها برخورد می کنیم و رویکردها در دولت در این زمینه جدی است.
ابتکار درباره احداث جاده ابر در گلستان اظهار داشت: نظر ما این است هر جاده ‎ای بخواهد تاسیس شود،
باید در مراحل اولیه تصمیم گیری احداث آن ، ملاحظات زیست محیطی بر اساس قانون پروژه هم رعایت شود.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست در پاسخ به سووالی مبنی بر این که اگر شما در ابتدای ساخت مجتمع پتروشیمی گلستان قرار داشتید اجازه ساخت این مجموعه را می ‎دادید یا خیر؟ گفت: اکنون قضاوت کردن در این شرایط دشوار است زیرا بسیاری از کارهای این مجموعه انجام شده و با توجه به اینکه سهام این مجموعه نیز به نتایجی رسیده قضاوت خاصیتی ندارد.
ابتکار در خصوص آخرین وضعیت جزیره آشوراده گفت: برای این مکان طرحی وجود ندارد و در جلسه هفته های گذشته با حضور معاون اول رییس جمهور، بنا شد تا مشاوری انتخاب و با توجه به شرح خدمات سازمان حفاظت محیط زیست در این منطقه طرح گردشگری تهیه شود.
به گفته ابتکار، قرار نیست هیچ واگذاری در این منطقه انجام شود و اگر قرار است بهره برداری صورت گیرد، اولویت اول ما جوامع و مردم محلی آن منطقه است.
در دوره قبلی ریاست سازمان حفاظت محیط زیست بحث واگذاری منطقه آشوراده به بخش خصوصی برای ایجاد سایت گردشگری مطرح شده بود که در این دولت فعلا متوقف شده است.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست از ثبت یک پارک ملی جدید جنگلی در استان گلستان خبر داد و گفت : مراحل ثبت پارک که از جنگل های بکر و هیرکانی استان گلستان است در شورای عالی حفاظت محیط زیست در حال انجام است.
ابتکار همچنین درباره مرگ ماهی های کفال دریای خزر در چند سال اخیر گفت: بررسی های دقیق و کارشناسی ما آغاز شده و شیلات هم در حال بررسی این موضوع است.
وی افزود : احتمال می دهیم یا سموم خاصی وارد دریا می شود و یا تغییرات آب و هوایی عامل مرگ ماهی های کفال دریای خزر است.
*** ایران بین 5/1 تا 3 درجه گرمتر شده است
وی با بیان اینکه ایران هفتمین تولید کنندگان گازهای گلخانه ای در جهان است، عنوان داشت: این امر باعث شده است تا کشور در سال های اخیر حدود 5/1 تا سه در جه گرمتر شود و این امر باعث تبخیر بیشتر و تغییر الگوهای اقلیمی در کشور خواهد شد.
*** با توسعه راه آهن در استان موافقیم
ابتکار با بیان اینکه با توسعه راه آهن در استان گلستان موافقیم، گفت: راه آهن به عنوان حمل و نقل سبز به شمار می رود، البته در کنار توسعه این موضوع باید به مسائل زیست محیطی نیز توجه شود.
*** نشست خبری ابتکار در گنبد کاووس:
بازنگری درسیاست های شکار مهمترین مساله ای بود که در این نشست مورد بررسی قرار گرفت.
معاون رییس جمهوری و رییس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: مقوله شکار حیوانات و پرندگان حیات وحش با مقوله حفاظت از حیات وحش همخوانی ندارد و باید دراین خصوص بازنگری اساسی صورت گیرد.
وی افزود: مجوزهایی که برای شکار پرندگان و حیوانات حیات وحش صادر می شود رویه ای بوده که از گذشته وجود داشته است و سازمان حفاظت محیط زیست در نظر دارد از سال آینده دراین سیاست ها بازنگری اساسی کند.
ابتکار با اشاره به شکار حیوانات و پرندگان غیر مجاز توسط شکارچیان، تصریح کرد: با وجود اسلحه های غیر مجاز در بین مردم ، سازمان محیط زیست به تنهایی قادر به حفاظت از حیات وحش نیست.
معاون رییس جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: مردم و شکارچیان دارای مجوز باید محیط زیست را در مقابله با شکارچیان غیر مجاز یاری کنند.
*** ابتکار در جلسه شورای اداری استان گلستان:
محیط زیست می تواند توسعه را مدیریت کند/ در 10 سال 60 پله جهانی سقوط کردیم
معاون رییس جمهوری و رییس سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید بر اینکه توسعه کشور و حفظ محیط زیست باید در کنار یکدیگر باشد، گفت: محیط زیست می تواند توسعه را مدیریت کند.
*** تاکید دولت تدبیر و امید بر حفظ محیط زیست
ابتکار اظهارداشت: از 11 برنامه ‎ای که رییس جمهوری به مجلس ارایه کرد یک برنامه در خصوص توجه به محیط زیست و اهمیت این موضوع بود که نشان‎ دهنده تدبیر واقعی این دولت است.
*** توسعه و حفظ محیط زیست در کنار یکدیگر
رییس سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: موضوع اصلی در تمام این زمینه‎ ها این است که توسعه و حفظ محیط زیست باید پا به پای همدیگر پیش بروند.
ابتکار تاکید کرد: کار در عرصه محیط زیست یک کار برنامه‎ای است و اگر قرار است توسعه‎ای در کشور اتفاق بیافتد باید محیط زیست این توسعه را مدیریت کند.
معاون رییس جمهوری افزود: متاسفانه ما در مصرف انرژی و منابع دچار یک مشکل بزرگ هستیم و در حال حاضر آمارها نشان می‎دهد که 3.6 دهم بیشتر از ظرفیت کشور ما در حال بهره‎برداری است.
*** مصرف انرژی در ایران 5 برابر جهان است
ابتکار گفت: مصرف انرژی ما در حال حاضر پنج برابر جهان است و حتی اگر سه ایران دیگر هم داشته باشیم بازهم در این عرصه در سراشیبی قرار داریم و علت آن هم این است که در این سال‎ها به محیط زیست توجه کمتری شده است.
*** در 10 سال 60 پله جهانی سقوط کردیم
رییس سازمان حفاظت محیط زیست اظهار داشت: در مدت 10 سال گذشته متاسفانه در رده ‎بندی دنیا در حفظ و نگهداری محیط زیست کشور ما 60 پله سقوط داشته است و شاخص‎های ملی ما نیز نشان می ‎دهد که کشور در این عرصه در شرایط خوبی قرار ندارد و در حال حاضر نیازمند یک رویکرد اساسی برای بهبود وضعیت محیط زیست در کشور هستیم.
وی تاکید کرد: باید چرخ توسعه در کشور به صورتی بچرخد که کمترین آسیب ممکن به محیط زیست وارد شود.
استان گلستان بیش از 600 هزار هکتار زمین، آبی و دیم، زیر کشت دارد. گندم، جو، پنبه و آفتاب گردان از فرآورده های کشاورزی اصلی این استان است. بیش از50 درصد از پنبه و 10 درصد گندم کشور از این استان به دست می آید.
برنج، سویا، بادام زمینی، انواع سبزی ها، خیار ، کاهو، کلزا، زیتون و دیگر دانه های روغنی نیز در استان کشت می شود.
*** پارک ملی گلستان
پارک ملی گلستان با مساحتی حدود 87242 هکتار درحد فاصل استان های گلستان و خراسان شمالی قرار دارد.
*** پوشش گیاهی:
بلوط ، بلند مازو، ممرز، انجیلی، پلت، شیردار، کرکو، آزاد، اوری، توسکای قشلاقی، کلهو، انجیر، توت، ملچ، داغداغان، ازگیل، ولیک، زالزالک، سیاه تلو، گوجه وحشی، شیر خشت، گردو، تمشک، انار وحشی، گلابی وحشی، زرشک، تاغ ، گز، پرند، کاروانکش، کلاه میرحسن، گون، چوبک، درمنه، خارشتر و ارس گونه های این پارک جنگلی است .
*** پستانداران:
مرال، شوکا، خرس قهوه ای، پلنگ، خوک وحشی، گربه جنگلی، تشی، آهو، قوچ و میش، پلنگ، گرگ، روباه، کل، بز دراین پارک زیست می کنند.
*** پرندگان:
قرقاول، کبک، تیهو، زنگوله بال، کوکر سینه سیاه، ابیا و بلدرچین، قرقی، دلیجه، سارگپه پا بلند، سارگپه، عقاب دوبرار، دال شیا، دال، عقاب دریایی دم سفید، مرادان، بالابان، هما، دارکوب سیاه، بلبل، توکای باغی، سهره ها، سکاها، زرده پره ها، مگس گیرها، زنبورک ها و دم سرخ ها هم گونه های پرنده این پارک است.
این پارک تا قبل از سال 1336 شکارگاه محسوب می شد و در سال 1353 به پارک ملی تبدیل شد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357 با وسعت 91895 هکتار تحت حفاظت قرار گرفت.
*** آب های استان
میزان بارندگی در استان گلستان هر چند از دو استان شمالی مازندران و گیلان کمتر است، اما نسبت به استان های دیگر بسیار بهتر است و میانگین بارش سالانه آن 3 برابر میانگین بارش سالانه کشور است.
مجموع حجم آب های سطحی و زیرزمینی استان بیش از 2400 میلیون متر مکعب است که 52 درصد آن را آب های سطحی و 48 درصد آن را آب های زیرزمینی تشکیل می دهند.
*** جنگل و منابع طبیعی
نزدیک ۱۸ درصد از سطح این استان را جنگل ها پوشانده اند، اما چرای بی رویه دام ها، گسترش زمین های کشاورزی، برداشت بی رویه از جنگل، آتش سوزی و سیلاب هایی که در این چند ساله در استان رخ داد، آسیب زیادی به جنگل ها استان وارد کرده است.