به گزارش نما به نقل از ایسنا، محمد ترکمان در این زمینه افزود: برقراری ارتباط سازنده، گرم و صیمیمی علاوه بر اینکه می‌تواند ابزاری مفید برای جلوگیری از استفاده نابه‌جا از ماهواره در اختیار ما قرار دهد، بلکه می‌تواند زمینه‌های رشد و ترقی فردی و اجتماعی را نیز برای ما و فرزندانمان فراهم کند.
خود را مستثنی نکنیم
این کارشناس ارشد روانشناسی بالینی در ادامه گفت: برخی معتقدند ماهواره هیچ آسیبی حداقل برای آنان و خانواده‌هایشان نداشته و این نحوه استفاده از ماهواره است که باعث آسیب می‌شود و افراد باید ظرفیت استفاده از آن را در خود ایجاد کنند و به قول خودشان فرهنگ استفاده از آن را داشته باشند. اگرچه این حرف چندان غلط نیست؛ اما باید توجه داشت که هررسانه‌ای از جمله شبکه‌های ماهواره‌ای، اهداف و مقاصد مختلفی را دنبال می‌کنند و مخاطبان گروه‌های هدف آن هستند.
وی تاکید کرد: در این شرایط این توهم که «من می‌توانم جلوی هر آسیبی را بگیرم» را باید از خود دور کرد چون همه چیز تحت کنترل ما نیست و خطر برای همه وجود دارد. به عنوان مثال آیا زمان نبود بزرگسالان در خانه آنان نمی‌دانند که کودکشان مشغول تماشای چه شبکه و با چه محتوایی است.
سواد رسانه‌ای خود را در مقابل پیامدهای مخرب ماهواره بالا ببرید
این کارشناس ارشد روانشناسی تصریح کرد: امروزه برای اینکه بتوان در کنار بهره‌برداری آگاهانه و فعالانه از ماهواره، خود را در مقابل چالش‌ها و پیامدهای مخرب آن، حفظ کرد باید «سواد رسانه‌ای» خود را ارتقاء دهیم؛ البته سطح سواد رسانه‌ای مردم جامعه نسبت به گذشته افزایش یافته است، اما همچنان رضایت‌بخش نیست و شکاف اطلاعاتی به‌ویژه بین والدین و فرزندان در زمینه استفاده از فناوری مشهود است.
وی به ذکر مثالی در این زمینه پرداخت و گفت: بسیاری از والدین نمی‌دانند مثلث زرد رنگ بالای برخی تصاویر به چه معناست؟ علامت خرگوش بالای تصاویر یعنی چه؟ و فقط به این مورد اکتفا کرده‌اند که هنگام نصب ماهواره، از فرد نصب‌کننده بخواهند شبکه‌های به اصطلاح ناجور را قفل کند! جالب آنکه کمی بعد تنها کسی که می‌تواند شبکه‌ای را قفل یا باز کند، همین فرزند خانواده است. بنابراین لازم است با بالا بردن سطح سواد رسانه‌ای، به صورت هدفمند‌تر از ماهواره‌ها استفاده کنیم.
تفکر انتقادی را در خود پرورش دهید
ترکمان با بیان اینکه شبکه‌های ماهواره‌ای و سایر رسانه‌ها ما را در مقابل گستره وسیعی از اطلاعات قرار می‌دهند، گفت: این اطلاعات گاه با یکدیگر متضاد و گاه مخالف عقاید شخصی ماست، این مسئله لزوم داشتن و پرورش تفکر انتقادی را برای ما مطرح می‌کند.
وی اضافه کرد: زندگی در جامعه پیچیده امروزی نیازمند افرادی است که قادر هستند با تکیه بر تفکر و اندیشه خود بر مسائل پیرامون خویش فائق آیند و در چارچوب و چشم‌انداز روشنی، اطلاعات لازم را درباره زندگی خویش جمع‌آوری ،ترکیب و با یک داوری خوب، آنها را ارزیابی کنند و از کارهای ناممکن بپرهیزند. پذیرش صرف و بدون قضاوت منصفانه اطلاعاتی که شبکه‌های ماهواره‌ای و رسانه‌های دیگر در اختیار ما قرار می‌دهند، می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری را بر ما وارد کند؛ بنابراین لازم است در پذیرش اطلاعات نقادانه بیندیشیم.
برای اوقات فراغت خود برنامه داشته باشیم
ترکمان نداشتن برنامه هدفمند جهت گذراندن اوقات فراغت را مهم‌ترین دلیل گرایش به برنامه‌های ماهواره‌ای ذکر و اظهار کرد:این وضعیت باعث می شود که بی‌هدف شبکه‌های ماهواره‌ای را تماشا کنیم. گرچه در برخی شهرها، امکانات تفریحی کم، محدود و حتی پرخرج است، با کمی دقت و البته خلاقیت می‌توان برنامه‌های متنوع، سرگرم‌کننده و کم هزینه را برای خود و خانواده تدارک دید تا علاوه بر پر کردن سالم اوقات فراغت، زمانی برای با هم بودن و به هم نزدیک‌تر شدن را داشت.
با فرزندان خود در زمینه محتوا و آسیب‌های ماهواره صحبت کنیم
وی در ادامه گفت: گاهی والدین گمان می‌کنند مسؤلیت آموزش فرزندان برعهده نهادهای دیگر مانند مدرسه و دانشگاه است و آنان وظیفه‌ای و اختیاری در این زمینه ندارند؛ در حالی که با توجه به وجود ماهواره در خانه، پدر و مادر بهترین اشخاص برای آگاهی رساندن به فرزندان در زمینه نحوه استفاده ازماهواره و آسیب‌های احتمالی آن هستند. بنابراین با لحن و گفتاری که متناسب با ویژگی‌های روان شناختی آنان است باید با فرزندان در این زمینه صحبت کنند.
برنامه‌های شبکه‌های ماهواره‌ای را هدفمند تماشا کنید
این کارشناس ارشد روانشناسی بالینی که با ماهنامه سپیده دانایی گفت‌وگو می کرد، تاکید کرد: کودکان نباید هنگام پخش برنامه‌های بزرگسالان در کنار آنان به تماشای این برنامه‌ها بنشینند و هر محتوایی را ببینند. تنوع شبکه‌های داخلی و شبکه‌های ماهواره‌ای، زیاد است. بنابراین می‌توان به صورت هدفمند، برنامه‌ای را که مناسب و متناسب با سن و ویژگی‌های مخاطب است، انتخاب کرد. بزرگسالان هم باید ازتماشای برنامه های با محتوای خشونت‌بار و ضد ارزشی پرهیز کنند.
ترکمان در پایان گفت: فرزندان می‌توانند برنامه دلخواه و مناسب خود را ببیند البته قرار نیست ماهواره و برنامه‌های آن مامان کودک شوند.
چگونگی كاهش آسیب‌های استفاده از ماهواره
یك كارشناس ارشد روان‌شناس بالینی با بیان اینكه تعاملات خانوادگی و دوستانه نقش مهمی در رشد و تكوین افراد دارد، گفت: وقتی شبكه‌های ماهواره‌ای در مقایسه با ما، زمان بیشتری را با فرزندان و اعضای خانواده‌مان می‌گذارند، این یك زنگ خطر برای ایجاد فاصله فیزیكی و روانی و همچنین بروز آسیب‌های متعدد فردی و اجتماعی است.
۱۳۹۲/۱۱/۲۱
