نسخه چاپی

به مناسبت روز جهانی بهداشت

بهداشت فردی ضامن سلامتی انسان

انسان اغلب تا هنگامی كه از سلامت كامل برخوردار است معمولاً كمتر به موضوع سلامتی توجه داشته و نسبت به اهمیت آن بی تفاوت می باشد تنها زمانی به ارزش واقعی آن پی می برد كه در چنگال بیماری اسیر گردد.

به گزارش نما، یکی از ضروری ترین نیازهای هر انسانی داشتن جسمی سالم و مهم تر از آن داشتن روح و روانی سالم می باشد. سلامتی نعمت بزرگی است که خداوند به بندگان خود اعطا نموده است که در صورت وجود ناخوشی در خود به وجود این نعمت بزرگ پی می بریم. داشتن روح و جسمی سالم نیازمند آن است که هر فردی به بهداشت خود و محیط پیرامون خود اهمیت دهد، چرا که بسیاری از بیماری ها و امراض در صورت کمبود بهداشت فردی و اجتماعی در افراد بروز می کند و اسباب ناراحتی آنان را ایجاد می کند.
تاریخچه بهداشت در ایران
تاریخچه بهداشت عمومی نوین در ایران با افتتاح دارالفنون در دوره قاجاریه توسط میرزاتقی خان امیرکبیر آغاز شد. و پس از آن سازمانی به نام مجلس حفظ الصحه توسط دکتر تولوزان فرانسوی که طبیب ناصرالدین شاه و استاد دارالفنون بود، تاسیس شد که در حقیقت اوّلین سازمان کشوری در زمینه بهداشت عمومی بود. رياست عاليه اين سازمان با وزير فوائد عامه و رياست اجرايي آن با دكتر تولوزان بود. او نه تنها مجلس حفظ‌الصحه را بنيان گذاشت بلكه سازمان قرنطينه را نیز تاسيس كرد و واكسيناسيون ضد آبله را كه احيا كرد.

تعریف سلامتی
شايد جامعترين تعريفي كه تاكنون از سلامتي شده است متعلق به سازمان بهداشت جهاني باشد . بر اساس اين تعريف "سلامتي عبارت است از رفاه کامل جسمي ، روانی و اجتماعي و فقط به معناي عدم وجود بيماري و ناتواني نيست". در سالهاي اخير توانايي ايجاد يك زندگي پويا از نظر اجتماعي و اقتصادي نيز به اين تعريف اضافه شده است.

ابعاد سلامتی
با توجه به تعریف سلامتی متوجه می شویم که سلامتی یک مسئله چند بعدی است حتی امروزه علاوه بر بعد جسمی، روانی و اجتماعی جنبه معنوی را هم در نظر می گیرند. و باید توجه داشت که ابعاد مختلف سلامتی و یا بیماری بر یکدیگر اثر کرده و تحت تاثیر یکدیگر قرار دارند. چنانچه مشکلات جسمی بر روان فرد مشکلات روانی بر جسم او و نیز هر دوی آنها بر جامعه و اختلالات موجود در جامعه بر هر دو بعد دیگر سلامتی اثر می گذارند لذا اقدامات انجام شده برای ارتقای سلامتی باید به تمام جوانب سلامتی فردی (جسمی و روانی و معنوی) و سلامت کلی جامعه توجه داشته باشد.

بعد جسمی
معمول ترین بعد سلامتی سلامت جسمی است که نسبت به ابعاد دیگر سلامتی ساده تر می توان آنرا ارزیابی کرد سلامت جسمی در حقیقت ناشی از عملکرد درست اعضاء بدن است. از نظر بیولوژیکی عمل مناسب سلولها و اعضاء بدن و هماهنگی آنها با هم نشانه سلامت جسمی است.
نشانه های سلامت جسمی عبارتست از :ظاهر خوب و طبیعی، وزن مناسب، اشتهای کافی، خواب راحت و منظم، اجابت مزاج منظم، جلب توجه نکردن اعضاء بدن توسط خود فرد، اندام مناسب، حرکات بدنی هماهنگ، طبیعی بودن نبض و فشار خون و افزایش مناسب وزن در سنین رشد و وزن نسبتا ثابت در سنین بالاترو …

بعد روانی
بدیهی است سنجش سلامت روانی نسبت به سلامت جسمی مشکل تر خواهد بود در اینجا تنها نداشتن بیماری روانی مدنظر نیست بلکه قدرت تطابق با شرایط محیطی، داشتن عکس العمل مناسب در برابر مشکلات و حوادث زندگی جنبه مهمی از سلامت روانی راتشکیل می دهد نکته دیگری که باید در اینجا به آن اشاره کرد اینکه بسیاری از بیماریهای روانی نظیر اضطراب، افسردگی و غیره بر روی سلامت جسمی تاثیر گذار است و ارتباط متقابلی بین بیماریهای روانی و جسمی وجود دارد. بعضی از نشانه های سلامت روانی عبارتست از: سازگاری فرد با خودش و دیگران، قضاوت نسبتا صحیح در برخورد با مسائل، داشتن روحیه انتقاد پذیری و داشتن عملکرد مناسب در برخورد با مشکلات.

لزوم رعایت بهداشت در اسلام
قرآن‌کریم و توصیه های پیامبران و ائمه اطهار در قالب آیات و احادیث و سیره، بر ضرورت و اهمّیت موضوع سلامتی، بهداشت و تأثیر آن در زندگی دنیوی و اُخروی اشاره فراوان دارند. قرآن و سنّت بر اهمیت و تأثیر بهداشت در زندگی دنیوی و اخروی اشاره فراوان دارد، برای نمونه می توان به استناد، یکی از مصادیق آیه شریفه وَلاَ تُلْقُوا بِأَيْدِيكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ؛ (بقره/ 195) ضرورت رعایت بهداشت را براي پیشگیری از هلاکت استنباط کرد. اسلام چون سلامتي را نياز اساسي و ضامن بقاي نسل آدمي مي‌داند، راه‌کارهاي فراواني براي حفظ و تأمين آن پيش‌ روي بشر قرار مي‌دهد. در آموزه‌هاي ديني به صدها رهنمود در زمينه تغذيه، خواب، آميزش جنسي، کار و محیط برمي­خوريم که پي کشاندن انسان به سوي سلامتي فردي مي‌باشند. علاوه بر اين، رهنمودهاي فراواني درباره سلامت رواني، روحي، خانوادگي، اجتماعي و... وجود دارد که گوياي جامع نگري اسلام به موضوع سلامت مي‌باشد.

گزارش: سیده الهام جوادی

۱۳۹۳/۱/۱۸

اخبار مرتبط
نظرات کاربران
نام :
پست الکترونیک:
نظر شما:
کد امنیتی:
 

آخرین اخبار...