تحقیق آژانس در مورد برنامه ی هسته ای ایران زمان بر است

گروه ترجمه ـ خبرگزاری رویترز 3 ژوئن 2014 (۱۳ خرداد) در مقاله‌ای به دیدگاه‌های آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای در مورد برنامه هسته‌ای ایران پرداخت و نوشت: رئیس آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای روز دوشنبه گفت که ایران تعامل جدی در مورد تحقیقات مظنون به ساخت بمب هسته‌ای را آغاز کرده، اما ایران باید اقدامات بیشتری برای پایان نگرانی‌های آژانس صورت دهد. یوکیا آمانو، رئیس آژانس، با توصیف این تحقیقات به عنوان «معمای پیچیده»، به‌طور شفاف گفت که این تحقیقات پیش از ضرب‌الاجل 20 ژوئیه که ایران و شش قدرت جهانی برای پایان گفت‌وگوهای کلان هسته‌ای و امضای توافق‌نامه هسته‌ای جامع در نظر گرفته‌اند، به پایان نخواهد رسید؛ اما آمانو گفت به اینکه قدرت‌های بزرگ از آژانس انتظار دارند تحقیقات خود را تا آن هنگام به پایان برساند، اعتقادی ندارد. وی گفت: «این جدول ‌زمانی ما نیست و مربوط به آن‌هاست. ما برای حل‌وفصل تمام مسائل طولانی‌مدت، زمان مورد نیاز و کافی صرف خواهیم کرد.»

در ادامه مقاله آمده است: تحقیقات آژانس به‌طور خاص بر آنچه که ابعاد احتمالاً نظامی فعالیت‌های هسته‌ای ایران می‌خواند، تمرکز دارد؛ به‌ویژه اینکه آیا ایران روی طراحی کلاهک هسته‌ای کار کرده است یا خیر؟ مدیرکل آژانس در نشستی خبری گفت: «می‌توانم انتظار بسیاری از کشورها و افراد برای تسهیل این روند را درک کنم و من خود تمایل دارم این روند تسریع شود... ایران با آژانس تعامل جدی داشته؛ از جمله در شفاف‌سازی در مورد مسائل مربوط به کاربرد ماشه‌های هسته‌ای.» مقامات آمریکایی می‌گویند حیاتی است که ایران نگرانی‌های آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای را به عنوان پیش‌شرط توافق هسته‌ای نهایی با گروه 1+5 رفع کند. دو طرف در صورت نیاز می‌توانند گفت‌وگوها را فراتر از ضرب‌الاجل ماه ژوئیه تمدید کنند و برخی کارشناسان می‌گویند به احتمال زیاد، زمان گفت‌وگوهای هسته‌ای به دلیل وجود اختلاف‌های بسیار و ضرورت حل‌وفصل آن‌ها تمدید خواهد شد.

در پایان مقاله آمده است: گفت‌وگوهای ایران با آژانس و گروه 1+5 جداگانه است اما مکمل یکدیگرند؛ زیرا هر دوی این گفت‌وگوها بر اقدامات احتمالاً پنهانی ایران برای ساخت تسلیحات هسته‌ای تمرکز دارند. آمانو گفت همکاری ایران با آژانس، مطابق «چارچوب همکاری» گام‌به‌گام که در ماه نوامبر به توافق رسید و مطابق آن قرار شد ایران دسترسی و اطلاعات بیشتری در اختیار آژانس قرار دهد، سبب شده است آژانس به درک بهتری از برنامه هسته‌ای ایران برسد. ماه گذشته، ایران به آژانس در مورد یکی از مسائلی که بخشی از تحقیقات آژانس است، اطلاعاتی ارائه کرد. ایران توافق کرده که به پیشبرد دو بخش دیگر از تحقیقات تا 25 آگوست کمک کند. همچنین آمانو بر ضرورت همکاری بیشتر ایران با آژانس تأکید کرد. وی گفت: «به‌منظور حل‌وفصل مسائل مهم مربوط به گذشته و حال، بسیار مهم است که ایران به اجرای چارچوب همکاری ادامه دهد.»

 تحلیل‌: لحن مثبت و نرم آمانو نباید برای ایران، شیرین و امیدوارکننده باشد. دقت در صحبت آمانو آنجا که گفته است: «اما ایران باید اقدامات بیشتری برای پایان نگرانی‌های آژانس صورت دهد»، این مهم را آشکار می‌سازد که وی به شکلی کاملا مشکوک و فراتر از آنچه که آن‌ها برای اطمینان از فعالیت‌های ایران به آن نیاز دارند، تلاش می‌کند اطلاعات بیشتری درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران به دست آورد و حد یقف آن را نیز مشخص نمی‌کند؛ از این‌رو آژانس برای جلب اطمینان ایران باید نهایت خواسته‌های معقولش را مسئولانه مشخص کند.