این مسلمان را در قبرستان مسلمانان دفن نكنید!

به گزارش تراز آیا برای خود وصیّت نوشته اید؟ یا شما هم مثل برخی گمان می کنید که وصیّت برای پولدارهاست!؟ بعضى‏ها هم فكر مى‏كنند وصيّت كردن، زمينه‏ زود مردن است! در حالى كه يك نوع دورانديشى است و اگر در قرآن مى‏فرمايد: "هنگام مرگ وصيّت كنيد" چون آن لحظه، آخرين فرصت است وگرنه مى‏تواند سالها قبل از فرا رسيدن مرگ، وصيّت كند.
در آیه ۱۸۰ سوره بقره در همین رابطه می خوانیم:
«كُتِبَ عَلَيْكُمْ إِذَا حَضَرَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ إِن تَرَكَ خَيْرًا الْوَصِيَّةُ لِلْوَالِدَيْنِ وَالأقْرَبِينَ بِالْمَعْرُوفِ حَقًّا عَلَى الْمُتَّقِينَ.»
«بر شما نوشته و مقرر شده كه چون يكى از شما را مرگ فرا رسد اگر مالى از خود باقى گذارده (علاوه بر ارثى كه در اسلام تشريع شده) براى پدر و مادر و نزديكان خود به طور پسنديده وصيت نمايد. (اين دستور علاوه بر حق فريضه) حقى بر عهده پرهيزكاران است.»


چند نکته کوتاه:
* یک سؤال مهم: آیه وصیت کردن واجب است؟ پاسخ خیر است. اما ممکن اسن کسی بگوید چرا در آیه فرموده: «حقی بر عهده متقین است»؟ اتفاقاً از همین جمله‏ «حقّاً على المتّقين» استفاده مى‏شود كه اين عمل مستحب است زیرا فرموده این کار حقی بر گردن پرهیزکاران است و اگر بر همگان واجب بود مى‏فرمود: «حقّاً على المؤمنين».


** در آيه‏ شريفه به جاى كلمه «مال» از كلمه «خير» استفاده شده تا روشن شود كه مال و ثروت، مايه‏ خير و نيكى است و آنچه در اسلام مورد انتقاد قرار گرفته، مال حرام يا علاقه‏ زياد به مال يا ترجيح دادن مال بر كمالات فردى و نيازهاى اجتماعى و يا استثمار مردم براى تحصيل آن است. تمام روایاتی هم که بر مذمت مال و دنیاطلبی اشاره دارند -و تعدادشان هم بسیار زیاد است- به دلبستگی به مال دنیا و گردآوری از راه حرام اشاره دارند نه مال به معنای عام.


*** در آیه می فرماید که نباید تنها به سهم الارث های معین شده در شرع اکتفا نمود و اگر در خویشان نیازمندی هست که ارث نمی برد یا ارثش کم است باید حواسمان به او باشد. خلاصه گمان نکنیم حالا که در حال رفتن از این دنیا هستیم دیگر کار این دنیا به ما ارتباطی ندارد چه بسا که یک وصیت بد باعث تباهی اعمال شود.
اهمیت این موضوع تا جایی است که در روایت آمده شخصى با داشتن كودكانى صغير، تمام اموال خود را در راه خدا بخشيد. چون پيامبر صلى الله عليه وآله متوجّه شدند، پرسيدند با اين مرده چه كرديد؟ گفتند: او را دفن كرديم. فرمود: اگر قبلاً به من خبر داده بوديد، اجازه نمى‏دادم او را در قبرستان مسلمانان دفن كنيد، چرا كه او با داشتن اين همه فرزند، براى آنان هيچ مالى نگذاشته و همه را در راه خدا داده است!