چشم خصوصی ها به دست دولتی ها

اختصاصی/به گزارش نما ،دولت دهم اگر هیچ برگ برنده ای در حوزه اقتصادی نداشت، حداقل در بازار بورس موفق بود. بورسی که با ارزش حدود یکصد هزار میلیارد تومان در آغاز سال 90 داشت به بالای 400 هزار میلیارد تومان رسیده و این یعنی حدود نیمی از اقتصاد ایران. اما این بازار در چندماهه اخیر با روند نزولی شدید رو به رو شد تا جایی که بیش از 48 هزار میلیارد تومان تنها در سه ماهه گذشته از بازار خارج شده است.
نگاهی به گذشته نه چندان دور نشان می دهد که بورس ایران روند صعودی را به چند دلیل در پیش گرفت اول آنکه سهام جذاب و نو وارد بازار شد که از جمله این سهام ها می توان به پتروشیمی ها، بانک ها و معدنی ها اشاره کرد. دومین عامل رشد بازار بورس شفافیت آن و همچنین شفافیت بازار بود، در این زمان کمتر بازاری بود که بتواند پابه پای بورس سودآوری کند به خصوص آنکه در سال 92، سودی برابر با 130 درصد را به طور میانگین توزیع کرد. این در حالی است که حداکثر سود توزیعی بازار طلا و ارز در سال گذشته به 20 درصد هم نمی رسید. سومین عامل رشد بازار بورس افزایش تعداد فعالین این بازار است، در حال حاضر گزارش سازمان بورس حکایت از فعالیت 6 میلیون نفر در این بازار دارد.
همه این عوامل به علاوه به هم ریختگی سایر بازارهای موازی بورس سبب شد تا رونق در سه سال گذشته به بازار بورس رو کند. اما وقتی آب گل آلود شود رونق از این بازار نیز رخت بر می بندند. دولت یازدهم با ارائه سیاست مبارزه با تورم تنها موفق به جلوگیری از رشد قیمت ها در یکسال گذشته شد اما عدم ارائه برنامه برای خروج از رکود و همچنین تمرکز بیش از اندازه بر توافق هسته ای بین المللی سبب شد تا سرمایه گذاران اعتماد خود را به بازار بورس از دست بدهند.
داود حسنی، کارشناس بازار بورس در گفت و گو با خبرنگار نما بااشاره به خروج بیش از 48 هزار میلیارد تومانی از بازار بورس آنهم در سه ماهه گذشته می گوید: بازار دچار بی اعتمادی شده است. در حال حاضر سرمایه گذاران کلان به دنبال محل امنی برای حفظ ارزش سرمایه خود هستند به همین جهت از بازار بورس خارج شده اند.
وی معتقد است بازار بورس پیش از مذاکرات هسته ای ریسک بالایی دارد و این ریسک تنها برای سرمایه داران خرد جذاب است اما برای افرادی که حجم سرمایه آنها بسیار بالاست شرکت در این ریسک هزینه های غیر قابل جبرانی دارد به همین دلیل سرمایه آنها از بورس خارج شده است.
این کارشناس و فعال بازار سرمایه ادامه می دهد: در حال حاضر بازار طلا، ارز، مسکن و حتی خودرو بازده چندانی ندارند و به همین جهت جاذب سرمایه نیستند. در عین حال بازار بورس نیز حداکثر بازده اش در حال حاضر کمتر از 30 درصد است البته به همراه ریسک. بنابراین سرمایه گذاران برای حفظ ارزش پول خود به سمت بانک ها و بویژه اوراق مشارکت روی آورده اند. به عبارت دیگر می توان گفت 48 هزار میلیارد سرمایه خروجی از بورس در بانک ها ذخیره شده است.
از سوی دیگر حسین خزلی خرازی یکی از کارگزاران بورس معتقد است که در آینده نزدیک این بازار دوباره رونق می یابد. وی می گوید توافقات هسته ای اندکی بازار را تحت الشعاع قرار داده اما مهم تر از آن ارائه سهام اولیه و جدید در بازار است.

نکته قابل تامل درباره بورس ایران حمایت دولتی ها از این بازار است. در دولت دهم هر زمان بازار دچار نوسان می شد بلافاصله سازمان خصوصی سازی وارد عمل شده و بخشی از سهام یک یا چند شرکت را عرضه می کرد و به همین دلیل ارزش بازار همیشه در حال رشد بود. در دولت جدید این سیاست برای مدتی کنار گذاشته شد اما نتیجه آن افت شاخص بورس و کاهش شدید ارزش بازار است. به عبارت دیگر بازار خصوصی بورس چشم به کمک های دولتی دارد و این همان بیماری اصلی اقتصاد کشور ماست.
با این حال بازار سهام در آینده نزدیک بازهم سودآورترین بازار خواهد بود به دلیل آنکه کمک های دولتی در مردادماه در قالب خصوصی سازی بار دیگر به حمایت این بازار خواهد آمد. از سوی دیگر مثبت یا منفی بودن نتایج مذاکرات تاثیرات متناقض بر سهام مختلف دارد از یک سو سود سهام وابسته به واردات با کاهش تحریم ها بیشتر می شود و از سوی دیگر صنایع وابسته به صادرات و ارز آور با ادامه تحریم ها سودآورتر خواهند بود. به نظر می رسد بازار بورس در مردادماه بار دیگر روند سودآوری خود را ادامه خواهد داد.