لایحه بودجه که هر ساله دولت به مجلس تقدیم میکند، لایحهای مهم و تعیینکننده است؛ زیرا بودجه آینه تمامنمای اقتصاد کشور است و هر ساله مجلس با اندکی تغییرات آن را تصویب میکند. در جلسه علنی نوبت عصر یکشنبه، 8 بهمن مجلس شورای اسلامی، کلیات لایحه بودجه 1194 هزار میلیارد تومانی سال 1397 کل کشور با 120 رأی مخالف و 9 رأی ممتنع از مجموع 216 رأی رد شد. حال با ردّ کلیات لایحه بودجه 97 دو سؤال مهم مطرح میشود، اینکه لایحه بودجه چرا رد شد و چه میشود؟
پاسخ پرسش اخیر این است که با ردّ کلیات لایحه بودجه، مطابق با آییننامه داخلی مجلس، این گزارش به کمیسیون تلفیق ارجاع میشود و این کمیسیون نیز پس از 72 ساعت، باید نتیجه بررسی مجدد خود را به صحن علنی تقدیم کند. اگر اصلاحات در رأیگیری مجدد صحن علنی رأی نیاورد، بودجه به صورت یک دوازدهم، یعنی بودجه فروردین ماه تصویب و بررسی بقیه ماهها به بعد موکول خواهد شد.
اما درباره چرایی ردّ کلیات لایحه، مهرداد لاهوتی از اعضای کمیسیون تلفیق بودجه به سه دلیل اشاره میکند؛ یکی، بازخورد منفی موضع دولت درباره گزارش تفریغ بودجه 95 در بین نمایندگان است. دوم، نگرانی نمایندگان مجلس درباره حذف بیش از 30 میلیون یارانهبگیر و سوم، نگرانی نمایندگان درباره تأمین بودجه جایگزین برای ایجاد اشتغال پس از مخالفت نمایندگان با افزایش قیمت حاملهای انرژی و درآمد 17 هزار میلیارد تومانی مد نظر دولت است.
با جمعبندی سخنان نمایندگان مجلس و دولت و ردّ و بدل مباحث کارشناسی، نوعی سردرگمی و بلاتکلیفی درباره تبصرههای مهم و حساس بودجه نظیر تصمیمگیری درباره یارانهها، قیمت حاملهای انرژی، اشتغال و اوراق مشارکت مشاهده میشود که به بیان رئیس کمیسیون تلفیق مجلس، خالی از انگیزه سیاسی و انتخاباتی نیست. در حالی که هم دولت و هم نمایندگان مجلس باید به منافع کلان کشور و مصالح عموم مردم بیندیشند. چه بسا حذف یارانه برخوردارها و اختصاص آن به ایجاد اشتغال برای فرزندان مردم، امروز یکی از ضروریات کلان کشور باشد که نیازمند جسارت در تصمیمگیری و عبور ایثارگرانه از خود و مراقبت از فواید و پیامدهای ملی تصمیمات و توجه به حسن اجرای آنها در عمل است.