إخوان؛ دوست ایران یا سلفی تكفیری؟

به گزارش نما به نقل از آزاد اندیشی، پورتال تخصصی مناظره و گفتگوی سازمان صداوسیما در 5 شهریور 1392، میزبان مناظره آقایان سلیم غفوری (دبیر اتحادیه‌ی بین المللی امت واحده) و سید احمد نکویی (دانشجوی دکترای روابط بین الملل و مسئول سابق بسیج دانشجویی دانشکده روابط بین الملل) بود.

در ابتدای این مناظره، آقای نکویی در مخالفت با إخوان المسلمین، گفت: «اساساً وقتی شما حرفی از انقلاب در مصر می‌برید، در نتیجه آن باید یک تغییری در زیرساخت‌های این کشور ‌ایجاد شود که کمپ دیوید یکی از این موضوعات بود اما اساسا ما می‌بینیم موضوعی که در دستور کار عملکرد إخوان قرار نمی‌گیرد، مسئله کمپ دیوید است! دولت آقای مرسی به عنوان نماد إخوان المسلمین در عرصه حاکمیت، با اعزام سفیر و با و با تقدیر و تشکری که از همسر انور سادات کرد، به نوعی نشان داد که دارد یک سری اعتمادسازی‌هایی ‌را بر خلاف جهت اسلام‌گرایانه‌ی خودش می‌کند».

در پاسخ به موضوع مطرح شده، آقای غفوری گفت: «در شرایطی که کشور مجلس ندارد، چگونه إخوان می‌توانست درباره کمپ دیوید بازنگری بکند؟! بر اساس حکومتی که مجلس ندارد؟! خب می‌گویند تو چه کاره‌ای که این حرف را می‌زنی؟! مجبور بود قدم به قدم حرکت کند؛ کما این که إخوانی‌ها هیچ‌وقت نگفتند که ما در کمپ دیوید بازنگری نمی‌کنیم! گفتند ما کمپ دیوید را لغو نمی‌کنیم اما ممکن است در بعضی از بندهای آن، بازنگری بکنیم؛ بعضی از بندهای کمپ دیوید، کاملاً به نفع مصر است؛ همین صحرای سینا توسط پیمان کمپ دیوید به مصر برگشت! إخوانی‌ها که نمی‌توانند بگویند که ما صحرای سینا را دوباره به اسرائیل بر می‌گردانیم!».

در ادامه آقای نکویی با طرح نمودن موضوعی دیگر، گفت: «إخوان تا زمان سقوط مبارک، هیچ نوع حرکت انقلابی‌ای نکرد! اگر شما مرور کنید، می‌بینید که إخوان هیچ موضع‌گیری جدی نسبت به سقوط آقای مبارک نکرده بود! این درخواستی که الآن به مردم می‌دهند که برای حمایت از آقای مرسی بیایند، یک دهم و حتی یک هزارم این درخواست را در مخالفت با دولت آقای مبارک نداشتند! یعنی می‌خواهم بگویم که حتی گام‌های انقلابی هم برنداشتند! ببینید! کاری که آن موقع این‌ها‌ می‌کردند، امتیازگیری از دولت آقای مبارک بود و همین گام و روش را هم جلو می‌بردند!‌‌‌‌ برای مثال به وی می‌گفتند اگر فلان امتیاز را بدهی، ما بیانیه‌ای نمی‌دهیم!».

در پاسخ به این موضوع نیز آقای غفوری گفت: «از بدو تأسیس إخوان یعنی همان سال 1928 تا دوره‌ای که آقای مبارک سقوط کرد، ده‌ها‌ نفر و صدها نفر از رهبران إخوان بازداشت شدند، زندان رفتند، شکنجه شدند، اعدام شدند! این که بگوییم إخوان، حرکت انقلابی نکرده، درست نیست! واقعیت این است که إخوان در مقاطع و برهه‌های مختلف حرکت انقلابی کرد اما تجربه خوبی نداشتند؛ نه تنها در مصر، بلکه در کل جهان عرب تجربیات تلخی داشته‌اند و این تجارب را همیشه در سابقه‌یشان داشتند که اگر ما بخواهیم با انتخابات به قدرت برسیم، باید خیلی گام‌به‌گام حرکت کنیم».

در انتها و به عنوان جمع‌بندی، آقای نکویی گفت: «من معتقدم که باید یک بازشناخت جدیدی نسبت به إخوان داشته باشیم و با دو رویکرد إخوان در حاکمیت و إخوان خارج از حاکمیت، روابط إخوان با عربستان و با تفکر سلفیِ تکفیری و با آمریکا را مورد بررسی قرار بدیم. من با این رفتاری که امروز إخوان دارد، خیلی نمی‌توانم تفاوتی بین جریان سلفیّتِ تکفیری و إخوان قائل بشوم؛ یعنی این دو خیلی به هم نزدیک شدند و خیلی گام به گام هم، پیش آمدند! کما این که یک سری جریان‌های اسلامی جدیدی را که در واکنش به این ناکارآمدی‌ قطعاً دوباره ظهور خواهد کرد، باید تقویت بشوند و مورد توجه قرار بگیرند».

آقای غفوری نیز در جمع‌بندی گفت: «ما با گروه‌هایی چپ و ناسیونال و لبیرال و سوسیالیست، نمی‌توانیم به تمدن اسلامی و مفهوم امت اسلامی برسیم. إخوان یک گروهی است که در جامعه مصر ریشه دارد و به نظر من، من حیث المجموع، هنوز هم نزدیک‌ترین گروه به گفتمان انقلاب اسلامی و به حرف ما، إخوان است. تمام حرف‌های من، به این معنی نیست که إخوان اشتباه نداشته است! قطعا إخوانی‌ها خیلی اشتباه داشته‌اند. ما باید سعی بکنیم که با روابط دوستانه و حسنه، إخوانی‌ها را متوجه اشتباهاتشان بکینم اما بدانیم که بازهم در شرایط فعلی مصر، نزدیکترین گروه به ما، إخوانی‌ها هستند».