جایگاه سپاه پاسداران در جمهوری اسلامی

گروه ترجمه- پایگاه اینترنتی المونیتور 20 سپتامبر 2013 (29شهریورماه) در مقاله‌ای به جایگاه سپاه پاسداران در جمهوری اسلامی ایران پرداخت و نوشت: در آستانه سالگرد دفاع مقدس، رهبران ایران با فرماندهان سپاه پاسداران دیدار کرده‌اند. 16 سپتامبر(25 شهریور) حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران، سخنرانی حساب‌شده‌ای را ایراد کرد که اگرچه ‌به‌منظور مخالفت با این نیروی نخبه طراحی نشده بود؛ اما به تغییر راهبردی بالقوه‌ای اشاره کرد. روحانی فعالیت‌های اقتصادی سپاه پاسداران را ستود؛ اما در عین حال، مصرانه از سپاه پاسداران خواست تنها در طرح‌های بزرگ دخیل شود تا با بخش خصوصی رقابت نکند. روحانی بر این نکته تأکید کرد که «امروز در شرایطی که اقتصاد ما هدف تحریم‌هاست، سپاه پاسداران باید اقدام کند و سه یا چهار پروژه بزرگ ملی را به دست گیرد... سپاه پاسداران رقیب مردم و بخش خصوصی نیست... امروز سپاه پاسداران باید پروژه‌های مهمی را به دست گیرد که بخش خصوصی قادر به انجام آن نیست.»

در ادامه مقاله آمده است: از آغاز دولت روحانی مشخص بود که تلاش خواهد کرد سپاه پاسداران را به جای تداوم نفوذ در بخش‌های اقتصادی، در موقعیتی راهبردی‌تر هدایت کند؛ برای نمونه، انتخاب محمود واعظی به‌عنوان وزیر ارتباطات، امتناع از تداوم کنترل این بخش از سوی سپاه پاسداران بود که هشت سال کنترل آن را برعهده داشت. به‌علاوه، بازگشت بیژن نامدار زنگنه و مرتضی نعمت‌زاده به‌عنوان وزاری نفت و صنعت، معدن و تجارت، همگی نشانه‌هایی بود که این بخش‌ها به دوره پیش از احمدی‌نژاد بازخواهد گشت. در حال حاضر، پرسش اصلی این است که آیا سپاه پاسداران با توجه به این واقعیت که فرماندهی سپاه پاسداران به جای پاسخگویی به رئیس‌جمهور به رهبری ایران پاسخگوست، از اوضاع جدید پیروی خواهد کرد یا خیر؟

در پایان مقاله آمده است: از سخنان و دیدگاه‌های رهبر ایران در 17 سپتامبر (16شهریور) نیز مشخص می‌شود که وی نیز دیدگاه‌های روحانی را تأیید می‌کند به این معنا که سپاه به دولت در پروژه‌های ملی کمک کند؛ اما از رقابت با بخش خصوصی بپرهیزد و بر وظیفه اصلی خود یعنی «حفاظت از انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن» متمرکز باشد. با وجود این، هنوز مشخص نیست که چنین تغییراتی در حوزه اقتصادی چگونه اتفاق خواهد افتاد؟ مسئله مالکیت شرکت‌های تحت تملک سپاه پاسداران چه خواهد شد؟ بنابراین، در بهترین حالت، دولت می‌تواند به تحقق دو هدف امیدوار باشد: نخست، توقف اعطای طرح‌‌های دولتی به شرکت‌های سپاه پاسداران و تمرکز بر اعطای آن‌ها به شرکت‌های وابسته به سپاه پاسداران تنها در صورتی که بخش خصوصی علاقه‌مند به انجام آن‌ها (مانند طرح‌های صنعتی بزرگ) نباشد. دوم، ارتقای محیط تجاری ‌به‌ویژه رقابت در بازار؛ به‌طوری‌که شرکت‌های شبکه سپاه پاسداران بتوانند رقابتی عادلانه با شرکت‌های بخش خصوصی داشته باشند. این هدف تنها می‌تواند در میان‌مدت محقق شود که مستلزم برخی اصلاحات ساختاری از جمله دسترسی آسان‌تر به حمایت اقتصادی و روند مناقصه‌گذاری شفاف‌تر در طرح‌‌های دولتی است.

 تحلیل‌: رسانه‌های غربی که مدت‌هاست بحث سپاه‌هراسی را با جدیت دنبال می‌کنند و برای تداوم آن به هر بهانه‌ای متوسل می‌شوند، پس از اینکه مشاهده کردند سخنان دکتر روحانی در حمایت از فعالیت‌های سازندگی سپاه است، جهت بحث وی را منحرف کردند و بیانات امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) را نیز به همین مسیر هدایت کردند. یادداشت فوق نیز همین مشی را دنبال کرده و برای موجه نشان دادن ادعایش در پایان به مواردی اشاره کرده که روش جاری سپاه در فعالیت‌های سازندگی محسوب می‌شود.