نیویورك تایمز: بوسه اجباری اعراب خلیج فارس بر پیشانی یكدیگر به خاطر ایران

به گزارش نما به نقل از تیک، اما اختلافات همچنان به قوت خود باقی است، به ویژه درباره برکناری رئیس جمهوری اسلامگرای مصر از سوی ارتش این کشور. یک مقام ارشد مصری که خواست هویتش مخفی بماند گفت هیچ چیز، هیچ چیز تغییر نکرده است.

تنش در روابط کشورهای عرب حوزه خلیج فارس مانع از آن می شود که این کشورها بتوانند واکنشی منسجم و هماهنگ به بحران هایی نشان دهند که منطقه را در بر گرفته است.

اختلاف نظر میان کشورهای حوزه خلیج فارس، مانع از آن شده است که این کشورها بتوانند تلاش های خود را در زمینه کمک به شورشیانی که علیه بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه می جنگند، هماهنگ کنند و همین ناهماهنگی در ظهور " دولت اسلامی" دخیل بوده است. اختلاف میان این کشورها بر سر مسایل مصر، تلاش های شورای همکاری خلیج فارس را برای مهار آنچه که آنرا گسترش دامنه نفوذ ایران می نامند بی اثر کرده است.

کشورهای عرب حوزه خلیج فارس در لیبی نیز از جناح های مسلح متفاوت پشتیبانی می کنند و همین اقدام موجب شده است تا لیبی به سمت جنگ داخلی پیش رود.

مایکل استیونز از کارشناسان یک موسسه تحقیقاتی انگلیس که مقر آن در دوحه قرار دارد می گوید منطقه خلیج فارس در آستانه فروپاشی قرار گرفته است . این کارشناس مسایل خاورمیانه در موسسه سلطنتی خدمات متحده گفت خاورمیانه به تنها چیزی که نیاز ندارد وجود اختلاف در میان کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس است و اینکه این کشورها نتوانند در قبال مسایل موضع مشترکی اتخاذ کنند.

اصلی ترین عامل اختلاف در میان این کشورها اختلاف دیدگاه ها درباره اسلام سیاسی است که قطر را در برابر کشورهای همسایه و از همه مهم تر عربستان سعودی و امارات عربی متحده قرار داده است. دولت قطر در تلاش برای گسترش نفوذ منطقه ای خود با اخوان المسلمین متحد شد و به این گروه کمک های مالی اعطا کرد و اقدام ارتش مصر در سرنگون کردن دولت اسلامی این کشور را "کودتایی غیر قانونی" توصیف کرده و به کسانی که به علت سرکوب هواداران اخوان المسلمین از مصر گریخته بودند پناه داد. شبکه تلویزیونی الجزیره قطر، بارها از دولت عبدالفتاح السیسی به شدت انتقاد کرده است.

عربستان سعودی و امارات عربی متحده که اخوان المسلمین را تهدیدی علیه ثبات خود می دانند، به حمایت از نظامیان مصر برخاسته و از دولت قطر خواسته اند تا اسلامگرایان را اخراج و شبکه تلویزیونی الجزیره را مهار کند.

چند هفته پیش از همایش سران کشورهای عرب حوزه خلیج فارس، چندین رسانه خبری این منطقه گزارش دادند که قطر تقریبا تسلیم شده و به هر دو خواسته دیگر کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس یعنی اخراج اسلامگرایان و مهار شبکه تلویزیونی الجزیره تن در داده است. در بیانیه پایانی این همایش از دولت مصر و " نقشه راه" دولت السیسی در دوران گذار سیاسی کاملا حمایت شده است.

اما اکنون مقامات دولتی در هر دو سوی این مناقشه در گفتگوهای خصوصی می گویند قطر از مواضع خود چندان عقب نشینی نکرده است. به گفته این مقامات، بر خلاف گزارش های منتشره، عربستان و امارات تبلیغات خود علیه اخوان المسلمین را متوقف کرده اند چون با خطرهای جدی تری روبرو هستند.
یک مقام ارشد قطری که وی نیز خواست هویتش محفوظ بماند گفت اعلام حمایت از عبدالفتاح السیسی در بیانیه پایانی نشست سران کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس صرفا یک بیانیه مطبوعاتی بود و اهمیت چندانی ندارد.

این مقام قطری گفت ما همواره از مردم مصر حمایت خواهیم کرد و تاکید کرد که شبکه تلویزیونی الجزیره در زمینه خط مشی خبری خود، از استقلال برخوردار است. وی گفت کشورهای دیگر نباید پوشش خبری این شبکه تلویزیونی را که واقعیت ها را بازتاب می دهد، به یک مساله سیاسی تبدیل کنند.

با آنکه دولت قطر از برخی از اعضای اخوان المسلمین به علت فعالیت های سیاسی آنها خواسته است خاک این کشور را ترک کنند اما به گفته مقامات قطر و اخوان المسلمین فقط حدود 10 نفر از آنها از این کشور خارج شده اند. مقامات قطر می گویند ما از اعضای اخوان المسلمین نخواسته ایم که خاک قطر را ترک کنند و برایشان هیچ گونه مزاحمتی ایجاد نکرده ایم.

شیخ یوسف القرضاوی، از روحانیون برجسته مصر که ارتباطی نزدیک با اخوان المسلمین دارد و انتقادهایش از دیگر دولت های منطقه خلیج فارس خشم آنها را بر انگیخته است، شهروند قطر است و با وجود صدور حکم بازداشت وی از سوی دستگاه قضایی مصر، همچنان در دوحه اقامت دارد. اعضای کادر رهبری حماس نیز که شاخه ای از اخوان المسلمین محسوب می شود در قطر زندگی می کنند.

شبکه تلویزیونی الجزیره نیز با آنکه دولت مصر فعالیت آنرا در داخل این کشور ممنوع اعلام کرده است، همچنان به پخش برنامه ویژه درباره مصر البته از نقطه ای در خارج از این کشور ادامه می دهد. این شبکه تلویزیونی چندی پیش با تحلیلگری مصاحبه کرد که خواستار اعدام السیسی و حسنی مبارک بود، چون به گفته وی آنها دستور قتل تظاهر کنندگان مخالف خود را صادر کرده اند. محمد قدوسی گفت دادگاه باید عبدالفتاح السیسی را به ده بار اعدام محکوم کند چون وی در مدت یکساعت 20 برابر همه کسانی را که در خلال سرکوب اعتراض های جنبش اخوان المسلمین علیه کودتای نظامی کشته شدند، به قتل رساند.

تنش میان کشورهای عرب حوزه خلیج فارس نخستین بار هنگام به دست گرفتن قدرت توسط نظامیان در مصر در سال گذشته آشکار شد.

عربستان سعودی و امارات مبارزه ای را برای بیرون راندن عناصر اخوان المسلمین از قطر و منطقه آغاز کردند.

در دسامبر 2013، پلیس مصر سه نفر از کارکنان بخش انگلیسی شبکه تلویزیونی الجزیره را دستگیر کردند و دادگاه این کشور هر یک از آن ها را به جرم توطئه و تبانی با اخوان المسلمین به هفت سال زندان محکوم کرد.

در بهار سال جاری میلادی، عربستان، امارات ، بحرین و مصر سفرای خود را از دوحه فراخواندند.

اما از آن زمان به این طرف، خطر جدی دیگری شکل گرفته است. دولت اسلامی با تصرف بخش هایی از خاک سوریه و عراق که اختلاف میان گروه های شورشی تحت حمایت کشورهای عرب حوزه خلیج فارس در سوریه تا حدودی چنین موفقیتی را تسهیل کرد، اکنون عربستان سعودی را تهدید می کند.

ایران که رقیب کشورهای عرب حوزه خلیج فارس محسوب می شود، تلاش می کند در مقابل محدود کردن گستره برنامه انرژی هسته ای خود با واشنگتن برای کاهش تحریم ها به توافق برسد و این اقدام، کشورهای عرب را نگران ساخته است چون این احتمال وجود دارد که یا ایران به قدرت هسته ای تبدیل شود یا اینکه از لحاظ اقتصادی رونق پیدا کند.

اکنون ایران با هماهنگی ضمنی با ائتلاف غربی ضد دولت اسلامی مواضع این گروه را در عراق بمباران می کند.

مصطفی علانی تحلیگر مسایل خاورمیانه در مرکز تحقیقاتی خلیج فارس که رابطه ای نزدیک با دولت سعودی دارد می گوید تهدید مشترک باعث شده است تا کشورهای عرب حوزه خلیج فارس به سمت اتحاد با یکدیگر گام بردارند. وی گفت اوضاع امنیتی در منطقه به گونه ای است که کشورها را به سمت وحدت سوق می دهد چون گزینه دیگری وجود ندارد.

کشورهای عرب حوزه خلیج فارس هنگام برگزاری همایش سران این کشورها، سفرای خود را به دوحه بازگرداندند و اکنون نشانه¬هایی از تشویق دولت مصر از سوی عربستان برای بهبود مناسبات خود با قطر به چشم می خورد.

روز شنبه این هفته، فرستاده ویژه پادشاه سعودی به مصر، نخستین دیدار بین السیسی و نماینده دولت قطر را فراهم آورد.

دربار سعودی اعلام کرد ملک عبدالله قصد دارد فصل تازه ای در روابط میان قطر و مصر ایجاد کند و از هر دو طرف خواسته است تا لحن رسانه های خود را علیه یکدیگر آرام کنند.

سخنگوی رئیس جمهور مصر گفت عبدالفتاح السیسی از تلاش های ملک عبدالله قدردانی و سعی می کند تا اختلافات گذشته با قطر را برطرف کند.

سخنگوی دولت مصر در عین حال به اتهامات پیشین دولت متبوع خود مبنی بر حمایت قطر از اخوان المسلمین نیز اشاره کرد. وی گفت السیسی در دیدار با فرستاده دولت قطر تاکید کرده است که تلاش در راه بهبود روابط قاهره با دوحه باید بر اصل احترام به اراده ملت ها و خودداری از دخالت در امور داخلی یکدیگر استوار باشد.