ولایت مداری عامل كمال معنوی حضرت‌ام البنین (س)

زینب وحدت زاده- در آموزه‌های اسلامی ارزش‌های انسانی که ملاک سنجش بین انسان‌ها است در میان زن و مرد به طور یکسان ترسیم شده است و مطابق نص صریح روایات و آیات هرگز کسی بر دیگری ارجحیت ندارد، مگر آنکه به واسطه ایمان در پیشگاه خداوند به درجه والایی برسد و بدون تردید تاریخ تشیع به خود زنانی دیده است که با پیش فرض داشتن ایمان و عقیده محکم توانسته‌اند مراتب قرب به خداوند را طی کرده و به درجات بالای انسانی برسند. یکی از بانوانی که از ایشان می‌توان به عنوان زنان آسمانی یاد کرد، فاطمه کلابیه که او را با عنوان‌ام البنین می‌شناسیم است به هرحال بعد از شهادت حضرت زهرا (سلام الله علیها) او نخستین زنی است که به واسطه وجود ویژگی‌ها و خصایص معنوی و شخصیتی، افتخار ازدواج با امیرالمومنین علیه السلام نصیبش می‌شود و سرپرستی اطفال دختر پیامبر خدا را عهده دار می‌شود و به نوعی بر عهده گرفتن تربیت فرزندان حضرت علی‌‌ همان مسئله مهمی است که‌ام البنین را از سایر زنان روزگارش متمایز می‌کند.

‌ام البنین در کنار خصایص و ویژگی‌های شخصیتی که باعث می‌شود همسر و مادر خانه علی (ع) شود، از امام‌شناسی قوی نیز برخوردار بود، او کسی است که جایگاه امامت را به خوبی درک کرده است و با ورود به زندگی امام، دائما تکریم و احترام نسبت به امام و فرزندان او را سرلوحه خود قرار داده و آن حضرت را نه تنها همسر خود بلکه او را ولی زمان خود می‌دانست و حسنین را تکریم می‌کرد و فرزندان حضرت زهرا را بر فرزندان خود ارجحیت می‌داد.

بهترین نمونه علاقه او به مقام امامت در گفتگوی بین وی با بشیر متجلی می‌شود، بشیر پس از واقعه کربلا به مدینه بازمی‌گردد و پس از ملاقات با امّ‌البنین، خبر شهادت چهار فرزندش را به او می‌دهد. امّ‌البنین در این هنگام می‌گوید: «فرزندانم و هرچه زیر آسمان کبود است، فدای اباعبدالله الحسین، از حسین برایم بگو» در این هنگام بشیر خبر شهادت امام حسین (ع) را به امّ‌البنین می‌دهد، او آهی کشیده می‌گوید: «آه که رگ‌های قلبم را پاره پاره کردی».

این علاقه بدون شک به دلیل بصیرت و شناخت او از مقام امام است و یکی از اصلی‌ترین انگیزه‌هایی است که باعث می‌شود تا‌ام البنین بعد از واقعه کربلا با مرثیه خوانی در رثای سالار شهیدان علاوه بر نمایش مظلومیت سیدالشهدا حقانیت حرکت عاشورا را نیز به مردم گوشزد کند.

علاوه بر تمام این موارد تربیت فرزندانی که خود ذوب در ولایت هستند، تنها از عهده مادری بر می‌آید که خودش دراین باره به باور قلبی و عملی رسیده باشد. از این رو است که توجه به نقش تربیتی مادر در پرورش شخصیت بزرگی مانند حضرت ابالفضل (ع) می‌تواند اهمیت این مسئله را به خوبی روشن کند. رعایت ادب و احترام و تمکین کامل در مقابل امیرالمومنین و حسنین و تسلیم بی‌چون و چرای فرمان این بزرگواران بودن، شاخصی است که می‌توان آن را بازخورد رفتار تربیتی حضرت‌ام البنین سلام الله علیها دانست که در روز حادثه بزرگ عاشورا و در جریان چگونگی شهادت حضرت عباس به زیبا‌ترین شکل در تاریخ ثبت و ضبط شده است.

عمق بصیرت، آگاهی و ولایت مداری و محبت حضرت‌ام البنین (س) به ائمه اطهار باعث شد تا ایشان به درجه ایمانی والایی دست پیدا کنند و این ام باعث شده تا اهل بیت از ایشان و حضرت عباس بن علی (ع) با احترام یاد کنند. نقل شده است که در روز قیامت
پیامبر (ص) به حضرت علی (ع) می‌فرماید: «به فاطمه‌ من بگو برای شفاعت و نجات امت من چه داری؟ فاطمه می‌گوید:‌ ای امیرمومنان! دو دست بریده پسرم عباس، برای ما، در مقام شفاعت کافی است.

در مجموع توجه و تقویت بعد ایمان در کنار حب به اهل بیت باعث شد ‌ام البنین فارغ از جنبه‌های جسمانی وآنچه که امروز از آن با عنوان تساوی حقوق زنان و مردان بدون توجه به روحیات و خلقیات زن در آفرینش مطرح می‌شود ازشان معنوی بالایی بهره‌مند گردیده است و در ‌‌نهایت او زنی است که در گروه موحدین راستین قرار می‌گیرد و بعد از زمان حیات نیز به واسطه این مهم صاحب کرامات گوناگون می‌گردد.

*کار‌شناس تاریخ و سیره