چرا عربستان توافق صلح با قطر را امضا كرد

شیما احمدی- به گزارش نما امیر قطر برای شرکت در نشست سران کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس، وارد عربستان شد و مورد استقبال ولیعهد این کشور قرار گرفت. قطر در بدو ورود به العلا، از سوی شاهزاده «محمد بن سلمان آل سعود»، ولیعهد عربستان مورد استقبال قرار گرفت و دو طرف نیز با وجود استفاده از ماسک در راستای رعایت دستورالعمل های پیشگیری از شیوع نسل جدید ویروس کرونا (کووید-۱۹)، یکدیگر را در آغوش گرفتند.
نکته جالب این که ولیعهد سعودی از روسای هیئت های اعزامی کویت، امارات، بحرین و عمان برای شرکت در نشست سران شورای همکاری خلیج فارس نیز استقبال کرد با این حال در راستای رعایت دستورالعمل های پیشگیری از شیوع ویروس کرونا، از هر گونه تماس بدنی با آنها خودداری کرد در حالی که امیر قطر را به گرمی در آغوش گرفت.
این اقدامات در راستای اعتماد سازی و کاستن از تنش ها، از طریق بازگشایی مرزهای زمینی و هوایی عربستان به روی قطر در مقابل چشم پوشی قطر از تمام دعاوی قضایی خود علیه دولتهای عربی تحریم کننده و صرفنظر از درخواست غرامت در نتیجه زیانهای متحمل شده اش است. اما با چه شروطی؟
وزیر خارجه قطر، محمد بن عبدالرحمن آل ثانی گفت:« ما به دنبال آن نیستیم که دولتی برای دیگری شرط تعیین کند.»
بنابراین می توان نتیجه گرفت که عملا از 13 بندی که دولتهای تحریم کننده قطر برای بازگشت روابط دیپلماتیک با قطر تعیین کرده بودند، چشم پوشی شده، در حالی که دوحه در رابطه با ترکیه یا اخوان المسلمین یا تعطیلی شبکه الجزیره هیچ امتیازی ارائه نداده است.
از سوی دیگر، ولی عهد بحرین، شاهزاده سلمان بن حمد آل خلیفه می گوید بیانیه نشست امضا شده نه توافق صلح. اما وزیر خارجه قطر تاکید می کند که توافق بر سر اصول اساسی برای گذر از اختلاف کنونی صورت گرفته، همانطور که دولتها موظف به عدم دخالت در امور یکدیگر یا تهدید امنیت منطقه شده اند.
به این ترتیب، ظاهرا یک توافق یا اعلام اصول کلی بدون قبول شرط و امتیاز دهی از سوی دوحه، انجام شده است. واقعیت آن است که یک صلح قطری - عربستانی در کار است، نه یک صلح فراگیر بین تمام طرفهای بحران.
سوالی که در این میان مطرح می شود این است که چرا عربستان برای بهبود روابط با قطر تا به این حد از خود انعطاف نشان می دهد؟
واقعیت این است شکست ترامپ در انتخابات آمریکا باعث ایجاد یک خلاء امنیتی در جهت تداوم همکاری بین آمریکا و عربستان شده است و حال عربستان به دنبال پر کردن این خلاء از طریق ایجاد یک اجماع عربی در برابر تهدیدات منطقه ای است همچنین با توجه به تحریم های اقتصادی قطر از سوی چند کشور عربی این کشور به ایران و آنکارا گرایش پیدا کرده بود که این موضوع برای عربستان به منزله تضعیف توازن منطقه‌ای به ضرر ریاض است.
عربستان در حال حاضر دچار یک برزخ سیاسی و امنیتی شده است از یک طرف با شکست ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری خود را بازنده قدرت های منطقه ای می بیند و از طرف دیگر این خیال ر در سر می پروراند که با ایجاد یک رابطه ی پایدار با قطر می تواند این کشور را با رژیم صهیونیستی همراه کند و به این گونه تهدیدات امنیتی ایران افزایش پیدا کرده و عربستان به قدرت منطقه ای تبدیل خواهد شد