ولایتی در حوزه انرژی چه می گوید؛سلطنت گازی بدون اتكا به نفت

دیپلمات کارکشته ایرانی،چشمانی ریز دارد. ولایتی سابقه 16 سال عضویت در کابینه با سمت وزیر امور خارجه را دارد. او در سال های حساسی سکان دیپلماسی کشور را بر عهده داشته است. ولایتی دو سخنرانی در جریان مبارزات انتخاباتی را به تشریح سیاست هایش در حوزه نفت،گاز،پتروشیمی و انرژی اختصاص داد. این موضوع نشان از اهمیت مسئله انرژی نزد ولایتی و مشاورانش دارد. اهمیت انرژی برای ولایتی موضوع عجیبی نیست.

سال ها حضور در مدیریت کلان کشور در حساس ترین شرایط از جمله سال های پایانی جنگ و جنگ نفتکش ها و همچنین حضور در راس دستگاه دیپلماسی در سال هایی که آمریکا با امضای قرارداد داماتو صنایع نفتی ایران را تحریم کرد به ولایتی اثبات کرده است که رییس جمهور ایران باید هر روز به حوزه انرژی بیاندیشد و راهکارهای جدیدی برای آن در نظر گیرد. ولایتی فروردین ماه امسال در دیدار با انجمن شرکت های ساختمانی اعلام کرد: «می خواهد ایران را سلطان گاز دنیا سازد». ولایتی با بیان اینکه اگر لوله گاز را را دور ایران بکشیم سلطان گاز در دنیا می شویم گفت:" این موقعیت را تنها ایران در جهان دارد و دیگر کشورها امکان چنین استخراج گازی را ندارند."

وی با اشاره به اینکه می توان الکتریسته ارزان را از تاجیکستان به عراق ترانزیت کرد افزود:" بااستفاده از توسعه ریل، جاده و سد سازی به توسعه زیادی در بخش اقتصادی می رسیم."

مهم ترین چالش رییس جمهور آینده در حوزه انرژی، برنامه هسته ای است. برنامه ای که باعث شده کشورهای غربی دست به تحریم نفتی ایران بزنند. ولایتی در ایت خصوص معتقد است:«برنامه هسته ای قابل حل است بدون اینکه فناوری هسته ای را از دست بدهیم. در مورد تحریم ها نیز می توان کاری انجام داد که با در اختیار داشتن انرژی هسته ای صلح آمیز، تحریم هم نباشیم.»

ولایتی با انتقاد از دو جریانی که در خصوص انرژی هسته ای دچار افراط و تفریط هستند گفت: یک دسته از این افراد معتقدند که انرژی هسته ای را بدست نیاوریم تا قطعنامه شورای امنیت را نگیریم عده ای هم می گویند قطعنامه کاغذ پاره ای بیش نیست اما به اعتقاد بنده اگر هسته ای باشیم و قطعنامه نگیریم هنر است.

علی اکبر ولایتی به دلیل توجه خاصی که به حوزه انرژی دارد در اردیبهشت ماه به سومین همایش انجمن مهندسین پلیمر و پتروشیمی رفت. این کاندیدای ریاست جمهوری در این همایش سخن از اقتصاد بدون نفت گفت. ولایتی با اشاره به اینکه باید از سرمایه خدادادی نفت و گاز به گونه‌ای استفاده کنیم که اگر روزی این سرمایه تمام شد پایه و زیرساختی داشته باشیم، گفت :" با اجرای برنامه‌های 5 ساله باید در جهت قطع تدریجی درآمد کشور از بودجه نفت گام برداریم زیرا نفت و گاز را به صورت خام فروختن و درآمد آن را صرف هزینه جاری کشور کردن بدترین کاری است که ممکن است رخ دهد."

این نامزد ریاست جمهوری با اشاره به اینکه اگر قرار است صادرات نفت و گاز خام داشته باشیم خیانت بزرگی انجام دادیم، افزود: "بهترین روش برای ایجاد ارزش افزوده بر روی نفت و گاز خام استفاده از صنعت پتروشیمی است."

وی تصریح کرد:"از گذشته تاکنون هرگاه صحبت از محصولات غیر نفتی می‌شد می‌گفتند ایران به جز نفت، فرش، پسته و زعفران دارد اما صادرات این موارد نمی‌توانست رقم ارزی مناسبی را فراهم کند اما صنعت پتروشیمی که بر روی نفت ارزش افزوده ایجاد می‌کند می‌تواند موجب کسب درآمد مناسبی برای کشور باشد."

ولایتی اظهار داشت: ایران این مزیت نسبی را دارد که هم از نفت بهره می‌برد و هم از گاز و هم در منطقه‌ای است که می‌تواند حلقه ارتباط تولید‌کنندگان و مصرف‌کنندگان گاز باشد. وی افزود: چندین سال قبل طرحی را مطرح کردیم برای گاز در منطقه به این ترتیب که دور تا دور ایران خطوط گاز را لوپ کنیم به این ترتیب که هر کس که گاز دارد از او خریداری کرده و هر کس گاز نیاز داشت به او بدهیم و این خطوط می تواند یک موقعیت ترانزیتی مناسبی ایجاد کند بدون اینکه هزینه زیادی صرف کند.

مشاور مقام معظم رهبری در امور بین‌الملل با اشاره به گازی که در شمال افغانستان وجود دارد، گفت: در دورانی که شوروی به افغانستان هجوم برد آنها در مزار شریف و شمال هندوکش به گاز رسیدند و لوله‌کشی کردند و آن را به کشورشان انتقال دادند. ولایتی تصریح کرد:"امروزه این گاز در شمال افغانستان موجود است اما امکان رساندن آن به بازار مصرف وجود ندارد." وی ادامه داد:"همین شرایط در شمال ترکمنستان موجود است به طوری که بخشی از گاز خراسان از این کشور تأمین می‌شود، اما از این گاز می‌توان استفاده بهتری کرد و ایران را به عنوان هاب انرژی منطقه معرفی کرد."

وی گفت:"از طرفی کشورهای غربی ایران فاقد گاز هستند مانند عراق که ذخایر عظیم نفتی دارد اما گاز ندارد و یا پاکستان و چین که به گاز نیازمندند و ایران می‌تواند گاز را به این کشورها تحویل دهد." ولایتی با اشاره به گازرسانی به کشورهای اروپایی گفت:"از طرف ترکیه می‌توان گاز را به راحتی به اروپا صادر کرد و حتی در مورد صادرات برق نیز همین دستور‌العمل را می‌توان در پیش گرفت، مثلا تاجیکستان دارای برق زیادی است اما عراق از بی‌برقی رنج می‌برد و ایران می‌تواند حلقه اتصال بین این دو کشور باشد."

وی ادامه داد:"همه این صحبت‌ها مطرح شد تا بگوییم که سخن از اقتصاد بدون نفت سخن گزافی نیست و از همین موقعیت درست استفاده کردن می‌تواند اقتصاد ایران را رشد دهد و حتی از پتروشیمی می‌توان بیش از شرایط کنونی در اقتصاد بهره برد." ولایتی با اشاره به صنعت پتروشیمی گفت:" ایران دارای ذخایر عظیم گازی است و این گاز می‌تواند به جای آنکه بسوزد ارزش افزوده داشته باشد و منابع ارزی ایران را به راحتی تأمین کند و اقتصاد بدون نفت قابل عملیاتی شدن است حتی در کوتاه‌مدت که باید در این زمینه برنامه‌ریزی کرد."

ولایتی ادامه داد:" در زمان ملی شدن صنعت نفت ایران از سوی ابرقدرت‌ها تحریم نفتی شد که در آن موقع با چاپ اوراق قرضه ملی توانستند تا حدود زیادی بر مشکلات اقتصادی فائق آیند و اما امروز نیز اقتصاد بدون نفت را می‌توان کلید زد به طوری که هیچ مشکل اقتصادی گریبانگیر کشور نشود."

وی با اشاره به سوآپ فرآورده‌های نفتی و نفت خام گفت:"ایران می‌تواند با روابط خارجی مستحکم نفت خام کشورهای حاشیه خزر را دریافت کرده و آن را در جنوب تحویل دهد و این حق ترانزیت برای ایران منفعت ایجاد می‌کند،هم اکنون توان ایران 160 هزار بشکه سوآپ است اما این رقم می‌تواند تا 500 هزار بشکه نیز افزایش یابد."