نقش احتمالی آل سعود در حملات اخیر داعش در تركیه

شاید كمتر كسی باور می‌كرد نام یكی از باثبات‌ترین كشورهای خاورمیانه یعنی تركیه در عرض چند ماه در كنار نا امن‌ترین كشورهای جهان قرار گیرد.

به گزارش نما؛ شاید کمتر کسی باور می‌کرد نام یکی از باثبات‌ترین کشورهای خاورمیانه یعنی ترکیه در عرض چند ماه در کنار نا امن‌ترین کشورهای جهان قرار گیرد.


در سال‌های نه چندان دور، محور عربستان، ترکیه و قطر و تا اندازه ای مصر دوران مرسی با حمایت کامل غرب و به سرکردگی عربستان در اتحادی بی‌سابقه یکه تاز تحولات میدانی سوریه شدند و در مدتی کوتاه قریب به صد هزار تروریست بر ضد دولت قانونی سوریه از اقصی نقاط جهان بسیج نمودند. فراموش نکرده‌ایم روزهایی بود که رییس جمهور فرانسه با افتخار از اعزام شهروندانش به جنگ سوریه بر ضد نظام قانونی سوریه سخن میگفت و حمایت میکرد.

متاسفانه در آن زمان با انفعال دولت وقت ایران و بایکوت رسانه ای تحولات سوریه توسط صدا و سیما عملا در عرصه داخلی و خارجی ایران در حال باختن قافیه بود و نخبگان سیاسی و اجتماعی از این رویداد بسیار مهم دور نگه داشته شدند.

در آن روزها سقوط دمشق محتمل‌ترین خبری بود که هر خبرگزاری منتظر شنیدن آن بود. فضای سیاسی سنگینی بر ضد موافقان نظام قانونی سوریه حاکم بود بطوریکه بسیاری از کنشگران سیاسی و اجتماعی غیر دولتی و حتی دولتی وقت ایران، عافیت طلبی را به حمایت ترجیح دادند غافل از اینکه یکی از بزرگترین و بی‌رحم‌ترین گروه‌های تروریستی تاریخ معاصر به بهانه سرنگونی دولت قانونی سوریه و در اصل به تعبیر رهبری برای مقابله با ایران شکل گرفته بود.
در چنین شرایطی مقام رهبری با درک صحیح اوضاع در اقدامی تاریخی با حمایت علنی و قاطع از نظام قانونی سوریه، با شجاعت و با به جان خریدن سیل انتقادات بظاهر موجه داخلی و خارجی، تغییر زمین بازی در منطقه را کلید زدند. همزمان در عرصه دیپلماسی با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید و با حمایت بخش خردمند مجلس شورای اسلامی، تدبیر و تحرک خردمندانه به سیاست خارجی بازگشت که نقطه اوج این فعالیت را میتوان در موفقیت دیپلماسی ایران در رایزنی مستقیم با روسیه و غیرمستقیم با آمریکا در منصرف کردن آمریکا در حمله به سوریه دید.
باز هم در عرصه دیپلماسی تا حد زیادی موفق شد به جامعه جهانی و نخبگان سیاسی ماهیت تروریستی گروه های معارض در سوریه بقبولاند. در عرصه نظامی سپاه پاسداران با تغییر تاکتیکی هوشمندانه و با تغییر استراتژی و با اعتماد به مردم و خرد جمعی توانست دست بالا را نسبت به تروریست ها در سوریه و عراق به دست آورد. حمایت مردمی از مدافعان حرم و محبوبیت سرداران نظامی حاضر در نبرد از جمله سردار قاسم سلیمانی را میتوان سند این موفقیت دانست.

در عرصه خارجی با سقوط نظام مرسی ضربه‌ای کاری به اتحاد قطر، عربستان، ترکیه و مصر وارد شد. مصر عملا از این اتحاد خارج شد و ترکیه و قطر بخاطر حمایت از دولت پیشین مصر بشدت به متحدی متزلزل برای عربستان تبدیل شدند. همزمان کشورهای غربی که متوجه اشتباه هولناک خود در حمایت از محور عربی-ترکی در ایجاد یک گروه تروریستی غیر قابل کنترل برای مقابله با ایران شده بودند تحت تاثیر فضای به وجود آمده و حملات تروریستی در خاک خود حمایت خود را از این محور کاهش دادند و حتی منکر شدند و شاید تنها متحد غیر عرب داعش بتوان از رژیم صهیونیستی نام برد که هیگاه آن را انکار نکرده است.

در این فضای غبارآلود برای آل‌سعود و دو دولی ترکها، در پس دیدارهای گرم سران عربستان و ترکیه رگه‌های بی‌اعتمادی بشدت بین این دو اوج گرفته بطوریکه جدایی احتمالی ترکیه از عربستان در اتحاد بر ضد دولت قانونی سوریه به کابوس آل سعود این روزهای آل سعود تبدیل شده است.

نشانه های بهبود روابط ترکیه و روسیه (متحد استراتژیک سوریه) و زمزمه های تماس با دولت سوریه به خوبی موید این امر است.

اما اکنون سوال اینجاست چرا گروهی که ترکیه یکی از حامیان بزرگ اقتصادی و نظامی آن بود امروز خود ترکیه را هدف قرار داده است؟ فراموش نکنیم بشکه‌های نفت سوریه و عراق در کجا بفروش میرفت! فراموش نکنیم کشوری که در سقوط موصل به نفع داعش سکوت کرد و فراموش نکنیم که فرودگاه آتاتورک زمانی دروازه ورود پیکارجویان تروریست به سوریه بود! پس حالا چه شده که فرودگاه آتاتورک مورد هدف همان تروریست‌ها قرار میگیرد؟

ترکیه حامی بود اما میدانیم پدرخوانده این گروه ترور و ترس ترکیه نیست. شاید نتوان داعش را رسما تحت قیمومیت عربستان سعودی قرار داد اما اینکه راس داعش وابستگی عمیق، عاطفی، عقیدتی و ناگسستنی با گروه های تکفیری سعودی دارد بر هیچ کسی حتی غربی‌ها پوشیده نیست.

ترکیه از موهبت منابع طبیعی مانند نفت و گاز یا معادن بزرگ بی‌بهره هست در نتیجه اقتصاد ترکیه متکی بر روابط گسترده با غرب، صنعت و صادرات با حمایت و سرمایه گذاری گسترده کشورهای غربی و البته صنعت توریسم و کشاورزی آن کشور است بطوریکه بر طبق رده بندی سازمان سیا ترکیه را در رده کشورهای توسعه یافته قرار گرفته است. همه این فاکتورها ترکیه را در نهایت به این تصمیم رساند و شاید رسانده باشد که ادامه دادن سیاست فعلی منطقه ای پشت پا به همه این دستاوردهاست و متحدان عرب ترکیه نیز بخوبی این واقعیت ترکیه را دریافته اند.

این واقعیت برای رژیم جاه طلب و بلند پرواز آل سعود بسیار گران آمده و هرگونه چرخش احتمالی سیاست خارجی ترکیه برای آل سعود بسیار تحقیر آمیز است و به وجه عربستان سعودی لطمات جبران ناپذیری وارد میسازد و طبیعی است دست به هر اقدامی بزند تا این اتفاق شوم را از طالع خود دور کند.

داعش محصول اتاق فکر چند نفره سران آل سعود نیست. داعش یک تفکر و یک ایدئولوژی خاندان آل سعود و گروه های تکفیری است. این خاندان ترور چگونه ترکیه را متحد خود نگه خواهد داشت و به سران خود کمک خواهند کرد؟
تنها ابزار این خاندان پول است. چگونه می توان ترکیه را کنار خود نگه داشت؟ مسلم است ترکیه جیبوتی نیست بتوان آن را با چند میلیون دلار خرید. ترکیه دارای اقتصادی پویا و قدرتمند است. ترکیه خریدنی نیست مگر اینکه ترکیه دیگر یک قدرت اقتصادی منطقه‌ای نباشد!

اقتصاد ترکیه مبتنی بر روابط گسترده با همسایگان، روسیه، کشورهای غربی، صنعت توریسم و کشاورزی و سرمایه گذاری است. چگونه میتوان اقتصاد ترکیه را متزلزل کرد؟ میتوان ترکیه را تحریک کرد تا به جنگنده روسی حمله کند تا بزرگترین شریک اقتصادی ترکیه تبدیل به دشمن شود! می‌توان بطور متوالی در شهرهای توریستی آن کشور حملات گسترده تروریستی ترتیب داد تا صنعت توریسم آن کشور را نابود کرد. میتوان فضای نامنی را گسترش داد تا سرمایه را فراری داد.
براستی از فضای نا امن ترکیه چه کسی جز عربستان بیشترین سود را میبرد؟
مگر نه این است داعش مجری دستورات اربابان خود در ترکیه است؟
آیا عربستان با پول خود ناجی این اقتصاد رو به زوال و این بحران خود ساخته خواهد شد و بار دیگر عنان ترکیه را در دست خواهد گرفت؟
باید منتظر ماند و تحولات آینده منطقه را نظاره کرد. اگه این فرضیه درست باشد بی شک این شمشیر دولبه و قمار بزرگ آل سعود است که آنها در سراشیبی تند سقوط قرار داده است.

۱۳۹۵/۵/۱۱

اخبار مرتبط