نسخه چاپی

استاد دانشگاه مرمره:

محبوبیت اردوغان كاهش یافته است

استاد دانشگاه مرمره استابول معتقد است محبوبیت حزب عدالت و توسعه كاهش یافته است و حزب دموكراتیك خلق‌ها چالشی جدی در انتخابات اخیر برای حزب اردوغان خواهد بود.

به گزارش نما و به نقل از خبرگزاری مهر، انتخابات عمومی ترکیه که قرار است در روز یکشنبه ۷ ژوئن ۲۰۱۵ برگزار شود را می توان به عرصه رقابت ۴ جریان سیاسی؛ محافظه کار و اسلامگرا، سکولار و توده گرا، ملی گرای ترکی و ملی گرایی کردی دانست.

بیست و پنجمین دوره انتخابات پارلمانی که در ترکیه بیشتر با نام انتخابات عمومی از آن نام برده می شود و به سبب تاثیر مستقیمی که بر انتخاب نخست وزیر و ترکیب کابینه دارد، مهمترین و تاثیرگذارترین انتخابات این کشور نیز به شمار می رود در روز یکشنبه ۷ ژوئن ۲۰۱۵ میلادی و مصادف با ۱۷ خرداد ماه ۱۳۹۴ خورشیدی در ۸۱ استان ترکیه برگزار خواهد شد و در این انتخابات ۵۶.۶ میلیون واجد شرایط رای دهی به پای صندوق های رای خواهند رفت.

در همین رابطه گفتگویی با دکتر باریش دوستر (Barış Doster)، استاد ارتباطات دانشگاه مرمره استانبول و منتقد سیاست های حزب حاکم، انجام شده که به شرح زیر است.

به طور کلی پیش بینی شما از انتخابات یکشنبه ۷ ژوئن چیست؟

به نظر من شاهد تغییرات خاصی در سیستم انتخابات و جایگاه کنونی احزاب در پارلمان نخواهیم بود. اما با این وجود از درصد آرای حزب عدالت و توسعه کاسته شده و بر میزان آرای حزب جمهوری خلق و حزب حرکت ملی افزوده خواهد شد. حزب جمهوری خلق باز هم به عنوان حزب دوم انتخاب می‌شود. اما مسئله اصلی این است که آیا حزب دموکراتیک خلق‌ها موفق به کسب آرای لازم برای حضور در پارلمان خواهد شد یا نه؟ اگر حزب دموکراتیک خلق‌ها از سد انتخاباتی پیش رو عبور کند، آن گاه تشکیل یک حکومت تک حزبی برای حزب عدالت و توسعه آسان نخواهد بود. به عبارتی اگر حزب دموکراتیک خلق‌ها موفق به کسب آرای لازم در انتخابات نشود، در آن صورت حزب عدالت و توسعه به آسانی یک حکومت تک حزبی را تشکیل خواهد داد و به دنبال آن نیز تعداد نمایندگان حزب عدالت و توسعه در پارلمان به حد نصاب ۳۳۰ نفر که برای برگزاری همه پرسی میان مردم نسبت به تغییر قانون اساسی الزامی است، خواهد رسید. اما اگر حزب دنباله حزب دموکراتیک خلق‌ها، حد نصاب ۱۰ درصد آراء را کسب کند، ترکیه صبح روز دوشنبه شکل دیگری خواهد داشت.

برخی بر این عقیده‌اند که قانون حدنصاب ۱۰ درصد، آراء قانونی ضد دموکراتیک است که مانع از حضور نمایندگان بسیاری از احزاب و تفکرات سیاسی ترکیه در پارلمان می‌شود، شما این موضوع را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

این قانونی است که پس از کودتای نظامی ۱۲ سپتامبر ۱۹۸۰ به تصویب رسید. از کودتای سال ۱۹۸۰ به بعد چندین بار در ترکیه انتخابات سراسری برگزار شده است، اما در طول این مدت هیچ یکی از احزابی که در رأس قدرت قرار گرفته‌اند، اعم از حکومت‌های تک حزبی و یا ائتلافی، قانون کسب ۱۰ درصد آراء را تغییر ندادند و حتی به لغو این قانون نیز فکر نکردند. قانون کسب ۱۰ درصد آراء تنها برای احزاب قدرتمند کارایی دارد.

طبق نظرسنجی‌های مختلفی که در مورد انتخابات انجام شده است، کاهشی در میزان آرای حزب عدالت و توسعه مشاهده می‌شود. دلیل این امر چیست؟ به نظر شما آیا در انتخابات پیش رو از درصد آرای حزب عدالت وتوسعه کاسته خواهد شد؟

اولین عامل آن را رکود اقتصادی موجود و عامل دوم را نیز می‌توان ایجاد اختلاف در میان مردم، دوقطبی شدن جامعه و محرومیت برخی اقشار دانست. دلیل سوم انزوا و شکست سنگین این حزب در سیاست خارجی است و درنهایت یکی از دیگر از عوامل موجود، فرآیند صلح با پ.ک.ک است، که جمعیت زیادی از مردم ترکیه از تبدیل کشور به حکومتی فدرال و تشکیل کردستانی مستقل و خودمختار نگران هستند. این موضوع نیز موجب کاهش میزان آرای حزب عدالت و توسعه خواهد بود.

اما با این وجود حزب عدالت و توسعه چیزی حدود ۴۱ درصد آراء را کسب خواهد کرد. حزب جمهوری خلق ۲۷ و حزب حرکت ملی نیز موفق به کسب ۱۷-۱۸ درصد آراء خواهد شد. از طرفی دیگر نیز حزب دموکراتیک خلق‌ها نیز چیزی در حدود ۹.۵ و یا ۱۰.۵ درصد آراء را به خود اختصاص خواهد داد.

آیا حزب عدالت و توسعه در صورت کسب ۴۰-۴۱ در صد آراء، می‌تواند یک حکومت تک‌حزبی را تشکیل دهد؟

تشکیل ویا عدم تشکیل یک حکومت تک حزبی به درصد آرایی که حزب دموکراتیک خلق‌ها کسب می‌کند، بستگی دارد.اگر این حزب نتواند از سد انتخاباتی موجود یعنی حدنصاب ۱۰ درصد آراء عبور کند، آن وقت حزب عدالت و توسعه با کسب چیزی در حدود ۴۱ درصد آراء به آسانی حکومت مدنظر خود را تشکیل خواهد داد، اما اگر حزب دموکراتیک خلق‌ها حدنصاب ۱۰ درصد را کسب کند، حزب عدالت و توسعه موفق به تشکیل حکومتی تک حزبی نخواهد نشد.

اگر حزب دموکراتیک خلق‌ها حد نصاب ۱۰ درصد آراء را کسب کند، آیا می‌توانیم انتظار تشکیل یک حکومت ائتلافی را داشته باشیم؟ در بین کدام یک از احزاب احتمال تشکیل این ائتلاف وجود دارد؟

همانطور که مشخص است، هر سه حزب دیگر نیز تمایل دارند که با حزب عدالت و توسعه یک ائتلاف را تشکیل دهند و هیچ یک از احزاب نیز اعم از جمهوری خلق، حرکت ملی و همچنین حزب دموکراتیک خلق‌ها با تشکیل یک حکومت ائتلافی مخالفت نکرده‌اند. اما اگر فرآیند صلح با پ.ک.ک را در نظر بگیریم، حزب دموکراتیک خلق‌ها بیشترین احتمال شرکت در تشکیل یک حکومت ائتلافی را دارد.

از طرفی دیگر نیز دو حزب راست و قدرتمند عدالت و توسعه و حرکت ملی می‌توانند با یکدیگر متحد شوند که یکی از آنها حزب راست ملی‌گرا و دیگری نیز حزبی محافظه‌کار و اسلامگرا است. حتی دو حزب قدرتمند راست و چپ نیز می توانند ائتلاف بزرگی را تشکیل دهند؛ یعنی تشکیل ائتلاف میان دو حزب جمهوری خلق و حزب عدالت و توسعه.

اما «صلاح‌الدین دمیرتاش» رهبر حزب دموکراتیک خلق‌ها گفته است که چنین چیزی هرگز اتفاق نخواهد افتاد؟

دمیرتاش چیزهای زیاد دیگری نیز گفته است. برای مثال در زمان انتخابات ریاست جمهوری به اردوغان گفته بود که تو را به عنوان رئیس جمهور انتخاب نخواهیم کرد. اما سه روز بعد اظهار کرد که ترکیه را بدون حکومت نمی‌توانیم رها کنیم. یعنی باید بیشتر از گفته‌های دمیرتاش، سخنان «عبدالله اوجالان» رهبر پ.ک.ک را مدنظر داشته باشیم. البته اوجالان نیز هر روز سخنان متفاوتی را به زبان می‌آورد.

این حزب در جنوب شرق ترکیه نامزدهای انتخاباتی با گرایش اسلامگرای سنی افراطی و در شهر «ازمیر» نیز نامزدهای انتخاباتی سکولار و سوسیالیست را معرفی کرده است. یعنی کاملا متناسب با موقعیت عمل می‌کنند. اما باید این را نیز مد نظر داشت که راهیابی حزب حامی پ.ک.ک یعنی حزب دموکراتیک خلق به حکومت، حزب عدالت و توسعه را با مشکل مواجه می‌کند؛ به گونه ای که رأی ملی گرایان ترک را از دست خواهد داد.

احتمال دیگر نیز تشکیل یک دولت اقلیت است. برای مثال حزب عدالت و توسعه می تواند دولت اقلیتی را تشکیل دهد، اما این مشروط به برگزاری انتخاب زودهنگام در ظرف مدت یک سال است.

۱۳۹۴/۳/۱۶

اخبار مرتبط
نظرات کاربران
نام :
پست الکترونیک:
نظر شما:
کد امنیتی:
 

آخرین اخبار...